چند سالی هست که حرف و حدیث‌هایی درباره تعطیلات فراوان تقویم کشورمان مطرح است. به‌خصوص تعطیلات نوروزی هرسال که فرا می‌رسد، اعتراض‌ها به این همه تعطیلات پشت‌سرهم بالا می‌گیرد.
پیشنهادهای متعددی برای نحوه کاستن از تعطیلی‌های فراوان ارائه شده و در اغلب آنان تلاش شده تعطیلی‌های «غیرضروری» را مشخص کنند تا برای پاک‌کردن رنگ قرمز تعطیلی از آن‌ها در تقویم‌های‌مان فکری شود. با در نظر گرفتن همه محذوریت‌های سنتی و مذهبی و تاریخی جامعه ایران، معمولا تعداد تعطیلی‌هایی که می‌توان آن‌ها را به روزهای کاری تبدیل کرد، از شمار انگشتان یک دست هم بیشتر نمی‌شود. تازه بر سر همان‌ها هم همواره مناقشه هست.
کسی معتقد است تعطیلی روز ملی‌شدن صنعت نفت، تعطیلی بی‌موردی است و با حذف‌کردن این تعطیلی، لابد انتظار دارد مردم دقیقا همان یک روز آخر سال را هم به سر کار بیایند. کسی دیگری به برخی تعطیلی‌های مذهبی اشاره می‌کند و معتقد است لزومی ندارد جز بازار شهرها که عموما در مناسبت‌های مذهبی (به‌ویژه مناسبت‌های عزاداری) تعطیل هستند، بقیه کشور نیز به تعطیلی برود.
در این میان انگار هیچ‌کس به یاد روزهای کاری معمولی‌مان نیست؛ روزهایی که ظاهرا در تقویم‌ها قرمز نیستند اما کم از همان روزهای قرمز ندارند. نگاهی به آمارهای سازمان‌های رسمی از سطح بهره‌وری کاری ایرانیان و برآوردهای اقتصادی در این باره، جایی برای نگرانی از فراوانی روزهای تعطیل کشورمان باقی نمی‌گذارد.
البته درباره میزان کلی بهره‌وری ایرانیان، آمار دقیق و گویا و قابل‌استنادی در دست‌رس نیست؛ حتی روی وب‌سایت اینترنتی متولی آن یعنی مرکز ملی بهره‌وری ایران. با این حال همواره در سخنان مسئولان و مدیران کشور درباره بهره‌وری روزانه هر کارمند، حرف از «دقیقه»ها بوده است. این یعنی جز آن »چند دقیقه»ای که کارمندان و حقوق‌بگیران ایرانی به کار مفید مشغول‌اند، بقیه آن را در حال سپری‌کردن تعطیلات هستند؛ منتها نه در کنار خانواده و در سفر یا در منزل، که در کنار همکاران و در همان محل کار!
شاید حتی بتوان گفت این تعطیلات پنهان برای کارمندان لذت‌بخش‌تر و شیرین‌تر نیز هست. چه آن‌که نه تنها برای حضور در این تعطیلات حقوق می‌گیرند، بلکه هزینه ناهار و چای و تماس‌های تلفنی و گشت‌وگذار در اینترنت و گرمایش و سرمایش کارمندان نیز از جیب کارفرما پرداخت می‌شود؛ کارفرمایی در اقتصاد دولت‌محور کشور ما - بی‌واسطه یا با چند واسطه - خود دولت است و آن جیب که این هزینه‌ها به حساب آن پرداخت می‌شود نیز همان بیت‌المال است.
با این حساب، سوال جدی‌تر درباره تعطیلات فراوان در نظام اداری و کارمندی کشورمان این است که چه‌طور می‌توان از این تعطیلات پنهان کاست. تردیدی نیست که شمار بالای روزهای قرمز در تقویم می‌تواند روحیه تنبلی و به‌تعطیل‌گذراندن را در فرهنگ ایرانی جا بدهد - که البته داده است. اما باز هم اگر به جای همه بحث و جدل‌هایی که وقت نمایندگان مجلس شورای اسلامی و برنامه‌ریزان و تصمیم‌گیران دولت و دیگر نهادهای فکری‌مشورتی کشور را می‌گیرد، فکری عملی برای بالابردن سطح بهره‌وری در همین روزهای کاری می‌شد، بی‌شک زودتر به نتیجه‌ای می‌رسیدیم.
نظر شما