مقاله حاصل از اين تحقيق در ژورنال معتبر بين المللي جراحي فك و صورت (International Journal of Oral and Maxillofacial Surgery) به چاپ رسيده است و در ششمين كنفرانس جهاني سلول بنيادي در فيلادلفياي آمريكا ارایه و مورد استقبال شركت كنندگان واقع شد.
شيرين شاه ناصري متولد شهر اصفهان فارغ التحصیل رشته دندان پزشکی از دانشگاه شهید بهشتی، نفر اول رشته جراحي فك و صورت دانشگاه اصفهان، رتبه یک آزمون سراسري بورد جراحان فك و صورت ايران و تقدیر شده توسط وزیر بهداشت وقت، در سال 1390 به علت تحقيقات برجسته و ارزشمند در زمينه سلولهاي بنيادي با در خواست رئيس وقت مركز تحقيقات ترابي نژاد دانشگاه علوم پزشكي اصفهان به عنوان پژوهشگر شروع به فعاليت کرده است.
وی برای نخستین بار در جهان از سلولهاي بنيادي مشتق از بافت چربي در مدل حيواني برای درمان شکاف کام استفاده کرده است.
شیرین شاه ناصری اظهار کرد: استخراج سلولهاي بنيادي از فرد بيمار و كشت و نهايتا استفاده از آن براي درمان بيماران روش موثري است كه در علم مهندسي بافت به آن پرداخته ميشود.
این جراح فک و صورت افزود: از سلولهاي بنيادي ميتوان در اصلاح و ترميم نقايص فك و صورت، ناهنجاريهاي مادرزادي، شكاف كام و لب و جراحی و ترمیم شكستگيهاي ناشي از تصادفات و حوادث استفاده كرد.
وی با بیان اینکه تاريخ جراحی فک و صورت شاهد تلاشهای بی وقفه جراحان برای بهبود نتايج بازسازی نقايص کرانيوفاسيال که اثراتی مخرب روی زيبايی، عملکرد و روح وروان بيماران دارد، بوده است، ادامه داد: شکاف دهانی- صورتی به عنوان شايعترين ناهنجاری مادرزادی در ناحيه کرانيوفاسيال نيز از اين امر مستثنی نبوده و گرافت استخوان شکاف آلوئول بخش جدايی ناپذير در پروسه درمان بيماران با شکاف لب و کام يک طرفه يا دو طرفه است.
این محقق تصریح کرد: هر چند پيوند استخوان اتوگرافت که از طريق خود بيمار به دست میآيد به علت دارابودن سلولهای استئوژنيک و ماتريکسی که سيستم ايمنی را تحريک نمیکند، بهترين انتخاب به نظر میرسد، اما معايبی مثل ايجاد نقص در ناحيه دهنده، اختلال در رشد، تحليل و محدوديت در ميزان دارد.
شاه ناصری افزود: اين مطالعه برای نخستین بار در ايران و جهان، به بررسی کمی استخوان توليد شده توسط تکنيک مهندسی بافت با استخوان اتوژن پرداخت و نتايج مطالعه، حاکی از آن بود که هر چند پيوند استخوان اتوژن هنوز استاندارد طلايی درمان نقايص استخوانی از جمله شکاف آلوئول میباشد و هم اكنون روش معمول براي درمان اين ناهنجاريها، استفاده از قسمتي ديگر از بدن مانند استخوان لگن، پا يا دنده است كه تبعاتي از جمله عفونت، اختلال در راه رفتن، اختلالات حسي و ايجاد نقص در ناحيهاي ديگر را به همراه دارد اما تکنيک مهندسی بافت در مواردی که محدوديت دسترسی به استخوان اتوژن داريم يا احتمال ايجاد موربيديتی قابل توجه در محل دهنده میرود، میتواند به عنوان يک تکنيک جايگزين با موفقيت کلينيکی و استخوان سازی مطلوب مورد استفاده قرار گيرد.
وی تاکید کرد: هدف از مهندسي بافت، استفاده از سلولهاي بنيادي بدن به جاي استفاده از اين مواد ميباشد. سلول هاي بنيادي توانايي تبديل و تمايز به انواع مختلف سلولهاي ديگر را دارد و از آن ميتوان در توليد سلول و بافتهاي مختلف ديگر مانند بافتهاي عصبي، ماهيچهاي، استخواني، غضروفي و پوششي استفاده كرد. در اين روش سلولهاي بنيادي مورد نياز از مغز استخوان، چربي، پالپ دندان شيري، دندان عقل و .... با كمترين آسيب استخراج و متمايز شده و در محلي كه دچار نقص شده به واسطه ماده حامل جاگذاري ميشود تا بافت از دست رفته ترميم و اصلاح شود.
این دستیار جراحی دانشگاه علوم پزشکی اصفهان ادامه داد: بيماران شكاف لب و كام با شيوع یک در هزار تولد از مشكلات بزرگ در ناحيه دهان، فك و صورت ميباشد. اين بيماران از بدو تولد تا دوران بلوغ به طور متوسط نياز به عملهاي جراحي متعدد، گفتار درماني و.. خواهند داشت و انجام جراحیهای کم عارضه بسیار مطلوب خواهد بود.
شاه ناصري تصریح کرد: در طرح تحقيقاتي که به درمان شکاف آلوئول توسط سلولهاي بنيادي مستخرج از بافت چربي اشاره دارد، هر چند ميزان استخوان سازي نسبت به روش پیوند استخوان را كمتر گزارش کردند (70 درصد در برابر موفقيت 90 درصد روش پيوند استخوان پا)، ولي این پژوهش نوید شروع راهي طولاني در اين مسير در جهت بي نياز شدن بيماران شكاف لب و كام از پيوند استخوان و درمانهای پر عارضه را دارد.
وی با اشاره به طرحی که با استفاده از سلولهاي بنيادي براي درمان آرتروز مفصل گيجگاهي- فكي ميباشد، تصریح کرد: یکی از شایعترین مشکلات سیستم جونده، عدم عملکرد صحیح مفصل گیجگاهی فکی است که نیاز به تشخیص به موقع و درمان دارد. شیوع این بیماری در بزرگسالان 27 تا 70 درصد و در کودکان 14 تا 20 درصد است.
این نخبه جوان ایرانی اظهار کرد: متاسفانه بسیاری از افراد، مدت زمان زیادی از عوارض این بیماری رنج میبرند و درمان آن در موارد پیشرفته آرتروز، پیچیده و شامل جایگزینی مفصل با مفصل مصنوعی و پروتز است که علاوه بر پیچیدگی و پر عارضه بودن جراحی فوق، هزینه زیادی هم به بیمار تحمیل میشود.
وی با اشاره به اتیولوژی آرتروز که به علت التهاب شاهد تخریب برگشت ناپذیر غضروف مفصلی هستیم، افزود: با از بین رفتن غضروف، ساییده شدن دو استخوان فضای مفصلی بسیار دردناک و برای بیمار غیر قابل تحمل خواهد بود که در مراحل پیشرفته بیماری، بیمار ناگزیر از تعویض مفصل خواهد بود.
شاه ناصری افزود: در این تحقیق سعی بر تولید سلولهای غضروف ساز از بافت چربی و انتقال آن به مفصل فک برای درمان آرتروز خواهد شد که امید است افقی جدید در درمان اینگونه بیماران پیش روی جراحان فک و صورت قرار دهد و عوارض و همچنین هزینههای سنگین درمانهای متداول گذشته را به طرز چشمگیری کاهش دهد.
شیرین شاه ناصری در حال حاضر دستيار سردبير مجله معتبر "Dental Research Journal " ايندكس در Pub med/ Scopus ميباشد.
نظر شما