تمرکززدایی، کلید اجرای طرح انتقال جمعیت از پایتخت

هادی مقدسی: طرح و سیاستی که آقای محمود احمدی نژاد، رئیس جمهور، درباره خروج ساکنان تهران مطرح کرده است با سیاست های کلی نظام و رهبری هماهنگ بوده ،گرچه مکانیزم اجراء این طرح مهم تر از به زبان آوردن آن است.

سیاست های بعد از انقلاب، سبب شد تمامی افرادی که از نظر اجتماعی و اقتصادی به بن بست رسیده بودند به تهران هجوم آورده و شرایطی ایجاد کنند که 15-14 میلیون نفر در پایتخت گردهم آمده اند.

 حال به نظر می رسد که رئیس جمهور طرح جذاب خروج پنج میلیون نفر از پایتخت را ارائه داده، اما مکانیزم اجرای آن مهم تر است.

بحث انتقال پایتخت در سال گذشته و با مصوبه تشخیص مصلحت نظام دوباره بر سر زبان ها افتاد. این سیاست‌ها در 6 بند کلی تدوین و تصویب شد که یکی از آنها به جا به جایی تدریجی پایتخت اشاره دارد.

مطابق این مصوبه " انتقال مرکز سیاسی کشور در مکان مناسب جهت بهبود و اصلاح استقرار جمعیت و فعالیت در کشور تا پایان چشم‌انداز " به یکی از سیاست‌های کلی نظام تبدیل شد.

در این مصوبه البته به مواردی همچون " توسعه متوازن روستاها و شهرهای کوچک و پیشگیری از مهاجرت بی‌رویه به مراکز استان‌ها"، " انتخاب مکان‌های مناسب و استقرار مراکز زیست و فعالیت جهت اقدامات توسعه متوازن و همچنین مراکز حیاتی و حساس متناسب با ملاحظات اقتصادی، اجتماعی، سیاسی، فرهنگی، امنیتی و پدافند غیر عامل " و همچنین " ساماندهی سطوح خدمات و استقرار جمعیت در کشور با توجه به مدیریت سوانح طبیعی، حوادث، منابع آب و رعایت شرایط زمین‌شناسی جهت افزایش ضریب ایمنی تأسیسات زیربنایی و حیاتی و ابنیه مراکز جمعیتی و شهرها و روستاها " نیز تأکید شد.

اما احمدی‌ نژاد و دولت اش که تجربه 20 سال شعار انتقال پایتخت و اجرایی نشدن آن را پیش‌ رو داشت، ترجیح داد به جای آن که به این سنگ بزرگ دست بزند، اهداف نزدیک‌ تری را نشانه‌گیری کند.

تمرکز‌ زدایی از تصمیم‌های اداری، انتقال دفاتر شرکت‌ها به مناطق عملیاتی سفرهای استانی هیأت دولت و اصلاح نظام بودجه ‌نویسی به نفع شهرستان‌ها و حالا نیز طبق گفته رئیس جمهور، انتقال جمعیت پایتخت از جمله این اهداف بوده و است.

اگر بتوانیم امکانات رفاهی و اقتصادی کشور را به روستاها و نقاط دور دست سوق داده و شرایط کار و فعالیت، به خصوص کشاورزی، را فراهم کنیم، کمک بزرگی به اجرای این طرح می شود.

اما تا زمانی که برای درمان یک بیماری ساده، به دلیل فقدان پزشک متخصص، باید به تهران آمد، چگونه می توان این شعار ضروری را عملی کنیم.

مجلس شورای اسلامی با تایید طرح رئیس جمهور، سعی دارد با تصویب لوایح یاری رسان به این طرح، در برنامه پنجم توسعه و بودجه های سنواتی، شرایط مناسب را در مناطق روستایی و دورافتاده ایجاد کند تا مردم با فراغ بال به این نواحی مهاجرت کنند.  

* نماینده اصفهان و عضو کمیسیون اجتماعی مجلس شورای اسلامی