رسول شقاقی: پس از اینکه خبرگزاری فرانسه از قصد دایملر برای کاهش روابط با ایران خبر داد محتمل‌ترین سوال از وزیر صنایع در حاشیه جلسه هیات دولت همین بود. شاید به همین جهت وزیر با آمادگی به این سوال جواب داد. وی تحریم قطعه را یک بلوف خواند و با اشاره به توانایی صنعتی کشور، اینگونه حرف‌ها را تبلیغاتی و شعاری دانست. در سیاسی بودن تصمیم دیتر لیچ ـ مدیرعامل دایملر ـ البته شکی نیست. وی حتی خود نیز به آن معترف است.
این شرکت قصد دارد 30 درصد سهامش را در شرکت تولید موتورهای دیزلی (زیرمجموعه ایران خودرو دیزل) بفروشد. گردش مالی سال گذشته دایملر از سهمش در شرکت تولید موتورهای دیزلی کمتر از 0.1درصد از کل گردش 108میلیارد دلاری آن در کل جهان بوده و همین نشان می‌دهد بیشتر از مسائل اقتصادی، سیاست نقش داشته مخصوصا آنکه دایملر اعلام کرده فروش جهانی خود را در سال جاری میلادی دو برابر خواهد کرد. در این میان باید به یک نکته توجه بیشتری داشت و آن اینکه شرکت آلمانی که تحت فشار مجبور به کاهش روابط با ایران شده، قطعا در مقابل از امتیازاتی که دولت آلمان و اتحادیه اروپا در اختیار آن خواهند گذاشت استفاده خواهد کرد.
در واقع مسیر اقتصاد در اروپا به گونه‌ای است که شرکت‌هایی همچون دایملر فقط در صورت گرفتن امتیازاتی خاص، حاضر به قطع همکاری بازرگانی و مالی با شرکایشان هستند. اینکه دایملر چه امتیازی گرفته موضوع بحث نیست. چند سال پیش نیز دوو کره پس از آنکه به جنرال‌موتورز فروخته شد با جلوگیری از ارسال قطعات دوو سی‌یلو، شریک ایرانی خود را با بدترین وضع ممکن مواجه ساخت. در این میان اما یک نکته مغفول مانده و آن نحوه بازگشت شرکت‌هایی به بازار ایران است که آن را بخاطر مسائل سیاسی ترک می‌کنند.
در واقع به نظر می‌رسد باید شرکای خارجی را توجیه کرد که بازار ایران دوبار به سوی آنها آغوش باز نخواهد کرد. خروج از بازار باید بر طبق مبانی اقتصادی و بازرگانی صورت گرفته و تصمیمات سیاسی یا تحت تاثیر سیاست نباید بی‌پاسخ بماند. در این بین هیچ تفاوتی بین اروپا و شرق نیست و این تجربه‌ای بود که از دوو کره گرفته شده است.
شرکت‌های چند ملیتی معمولا منافع درازمدت خود را به سیاست‌های کوتاه‌مدت سیاستمداران ترجیح می دهند و به راحتی مخصوصا در بازارهای پررقابت حاضر به تحویل بازار به رقبا نیستند. دایملر که در شرایط رکود جهانی اقتصاد به دلایل سیاسی قصد ترک بازار ایران را دارد باید بداند بازگشت به آن نباید راحت باشد حتی اگر این برگشت سال‌ها بعد باشد.
نظر شما