چهرهها و نامها، روز اول هفته در تالار بتهوون گردهم آمدهاند. مثلاً عباس کیارستمی یا رضا کیانیان که در نشستهایی از این دست، کمتر غیبت میکنند. محمد احصایی هم آمده و دیگر هنرمندانی که ردیف به ردیف نشستهاند برای همراهی در رونمایی جلد اول کتاب «تاریخ هنر معاصر جهان» تألیف علیرضا سمیعآذر با عنوان «اوج و افول مدرنیسم.» در جمع حضار سرشناس، آیدین آغداشلو نمیتواند ذوقزدگیاش از چاپ این کتاب را پنهان کند. میگوید: یکی از آرزوهایم برآورده شد. آرزوی اینکه کسانی که اهل معنا هستند، بتوانند اندیشه ایرانی معاصر را در هر قالب و در هر زمینهای منتشر کنند. ما در طول تاریخ، خیلی کم پیش آمده که ناشر معنای خود بوده باشیم. ما مؤلف نبوده بلکه مترجم بودهایم. همیشه منتظر بودهایم دیگران بررسیهای خودشان از ما را به ما منتقل کنند. چهره برجسته هنرهای تجسمی در دهههای اخیر، حجم کتاب را دلپذیر و نشر آن را جذاب میداند. فصلبندی کتاب هم هوشمندانه است و یکی از واسطههای حمل معنا در آن، نثر فصیح و بیعیب و برانگیزاننده آن است.
سمیع آذر در کتابش به دوره مهم اکسپرسیونیسم انتزاعی پرداخته و بخشی از کتاب به هنر سیاسی و به نقش هنرمندان مکزیکی در هنر سیاسی، همچنین به دهه چهل میلادی و آغاز مکتب نیویورک و تبدیل آمریکا به علمدار موج هنر نو پرداخته است. آن هم همانطور که گفتم با نثر درست، انتخاب مناسب و تفکر شایسته. این کتاب مثل هر اثر دیگری ردپای برداشت، انتخاب و علایق مؤلف را با خود دارد. مؤلف اینجا مقطعی از هنر جهان را به درستی انتخاب میکند که کمتر به آن پرداخته شده. این دوره، دورانی تحریککننده و حساس است. هنرمندانی که در کتاب به آنها پرداخته شده مهمترین هنرمندان این دوره، چه در اوج آن و چه در افول آن هستند.
بعد از آغداشلو، نوبت به بهمنپور (ناشر کتاب) میرسد تا خبر از چاپ دهم کتاب «آخرین جنبشهای هنری قرن بیستم» بدهد. حمید سوری هم سخنران بعدی است که میگوید لزوم تألیف چنین کتابی این است که دانستن تاریخ هنر، یک دغدغه آکادمیک صرف نیست و امروز تاریخ هنر، شناخت انسان معاصر و دغدغههای معاصر است. سخنران بخش پایانی مراسم، مؤلف کتاب است. علیرضا سمیعآذر میگوید: اهمیت مدرنیسم و به ویژه افول آن، دلیل شروع کتاب با این دوره است. پرداختن به پسزمینه اجتماعی، تاریخی و سیاسی هنرمندان در دوران افول مدرنیسم در بین منابع فارسی کمتر دیده میشود. این کتاب تلاشی است برای ایجاد پیوند بین تحولات دوره مدرن با اتفاقاتی که در این دوره پیش میآید و پسزمینه اوج و افول آن است.
سمیعآذر، رویکرد آوانگارد به ویژه در دهه 60 را در جریان مدرنیسم، بسیار مهم میداند و بر این باور است که ما نمیتوانیم مدرنیسم را بدون درک مفهوم آوانگارد و نوعی خودانتقادی که درون آن است درک کنیم. ریشه مدرنیسم؛ فکر آوانگارد بود که در نهایت باعث اضمحلال آن هم شد.
نظر شما