صنعت گردشگری فارس همچنان اندر خم یک کوچه

گردشگری، صنعتی درآمدزا است که می تواند با رونقش اقتصاد استان را متحول کند اما وقتی پای صحبت تنی چند از کارشناسان و صاحب نظران در این حوزه می نشینیم به نکاتی چون ضرورت ايجاد ظرفيت هاي جديد و توسعه زيرساختهاي مناسب، آموزش هاي تخصصي و اجراي تورهاي گردشگري، آشناسازي مديران و مسئولان دستگاه هاي دولتي و خصوصي و حتی رفتارهاي سليقه اي برخی مدیران در این حوزه برمیخوریم که در واقع موجب شده صنعت گردشگری در این استان از توسعه لازم بهرهمند نشود.
به گزارش خبرنگار سرویس گردشگری «خبر جنوب» شعار امسال سازمان جهانی گردشگری «گردشگری پایدار، ابزار توسعه» است که در واقع این شعار فرصتی است برای کمک بیشتر گردشگری به تحقق مفهوم پایداری (از هر سه جنبه اقتصادی، اجتماعی و زیست محیطی) و موجب میشود آگاهی عمومی نسبت به ابعاد صنعتی که ارزش حقیقی آن اغلب دست کم گرفته میشود، افزایش یابد وآن طور که معاون گردشگری کشور گفته است: ایران در بین 126 کشور جهان در حوزه گردشگری رتبه 97 را دارا بود که بعد از برجام 4 پله صعود داشته و توانست به جایگاه 93 برسد اما طبق اسناد بالادستی باید 5 میلیون گردشگر فعلی را به 20 میلیون گردشگر در سال افزایش دهد.
به گفته محب خدایی برای رسیدن به این مطلوب حدود 40 برنامه بهعنوان استراتژی دوره گذار تدوین شده است و اجرایی میشود . وی همچنین افزود: توسعه پایدار امروزه بهعنوان یکی از اصلیترین موضوعات مورد بحث کنفرانسها، موسسات پژوهشی، نهادهای بینالمللی و بهخصوص برنامهریزان رشد و توسعه اقتصادی با هدف پایان دادن به فقر، حفاظت از کره زمین و ایجاد رفاه برای همگان مطرح است. بیشک برای رسیدن به اهداف توسعه پایدار، تنها به حضور و نقش دولت نباید اکتفا کرد و بنابراین نیاز است که تمام گروههای جامعه و همه اقشار مردم از کشاورزان، کارمندان، تجار، دانشآموزان، دانشجویان و دیگر گروههای اجتماعی در این عرصه مشارکت کنند.
وی همچنین معتقد است توسعه پایدار گردشگری دارای دو جنبه حفاظت از محیط زیست و منابع و میراتفرهنگی است. از این رو گردشگری پایدار باید با سیاست مشخص و مدونی به اجرا درآید تا بتواند حرکت امید بخشی را در توسعه همه جانبه فضاهای جغرافیایی تضمین کند و درواقع توسعه گردشگری باید براساس معیارهای پایداری باشد.
ظرفیت های جدید گردشگری در فارس فراهم شود
در این رابطه مدیر کل میراث فرهنگی صنایع دستی و گردشگری فارس نیز معتقد است :
ايجاد ظرفيت هاي جديد و توسعه زيرساخت هاي مناسب از جمله راهكارهايي است كه مي تواند بر توسعه پايدار گردشگري تاثير مستقيمي داشته باشد.
به گفته مصيب اميري، ظرفيت هاي گردشگري موجود در استان فارس از تنوع و تعدد بسياري برخوردار است و نه تنها بايد از اين ظرفيت ها استفاده كرد بلكه بخش هاي خصوصي را نيز به ايجاد ظرفيت هاي جديد ترغيب نمود.
وي ادامه داد: با توجه به اينكه فارس استاني است كه بيشتر در جذب گردشگران تاريخي و فرهنگي موفق بوده، با ايجاد جاذبه هاي جديد گردشگري در حوزه هاي ديگر، گردشگران با سلايق ديگر نيز مي توانند به اين استان سفر كنند.
اميري بر لزوم كاهش هزينه هاي سفر تاكيد كرد و گفت: چنانچه امكان سفر براي تمامي گروه ها فراهم شود، بي شك در درازمدت شاهد پايداري در گردشگري خواهيم بود.
مديركل ميراث فرهنگي، صنايع دستي و گردشگري فارس همچنين بر معرفي داشته هاي فرهنگي، تاريخي و گردشگري در رسانه ملي و ترغيب گردشگران به سفرهاي درون استاني تاكيد كرد و افزود: بر كسي پوشيده نيست كه گردشگري يكي از صنايع پردرآمد و اشتغال زاست از اين رو بايد با برنامه ريزي هاي دقيق تر بتوانيم گردشگري را در اين استان توسعه دهيم.
برپايي تورهاي آشناسازي ويژه مديران دستگاه هاي اجرايي
معاون گردشگري اداره كل ميراث فرهنگي، صنايع دستي و گردشگري فارس گفت: در حال حاضر ابزارهاي مناسبي در حوزه گردشگري در استان وجود دارد و بايد دستگاه هاي مرتبط با اين مقوله همسوتر باشند تا به توسعه پايدار دست يابيم.
به گفته سيدمويد محسن نژاد، ارائه آموزش هاي تخصصي به جامعه هدف يك ضرورت محسوب مي شود و جا دارد در اين حوزه اقدامات گسترده تري صورت گيرد.
وي با بيان اينكه تعريف بسته هاي سفر، آموزش هاي تخصصي و اجراي تورهاي گردشگري از اقدامات مهمي است كه بايد در اين حوزه انجام شود، افزود: يكي از برنامه هايي كه تاثير بسزايي در توسعه پايدار گردشگري دارد، آشناسازي مديران و مسئولان دستگاه هاي دولتي و حتي بخش خصوصي است، از اين رو اجراي تورهاي ويژه آشناسازي بايد در استاني چون فارس استمرار يابد.
محسن نژاد ادامه داد: چنانچه بخواهيم به توسعه پايدار در گردشگري برسيم بايد نگاه هاي مديران از بخشي نگري فاصله بگيرد چرا كه گردشگري صنعتي فرابخشي است و توسعه آن نيازمند همكاري تمامي دستگاه هاي مرتبط و حتي غيرمرتبط است.
وي در اين رابطه با ذكر مثالي گفت: براي توسعه گردشگري طبيعي فارس نياز است كه جوامع محلي نيز با اين مقوله آشنا شوند. با توجه به اينكه در فارس بيش از 400 مكان طبيعي گردشگري وجود دارد، نياز است كه دوره هاي آموزشي براي جوامع محلي پيرامون نحوه برخورد با گردشگران برگزار گردد.
محسن نژاد افزود: حتي در شهرهاي كلان استان بايد دوره هاي ويژه اي براي رانندگان تاكسي و بازاريان برگزار شود.
راه اندازي تورهاي گردشگري تخصصي صنايع دستي در فارس
معاون هنرهاي سنتي و صنايع دستي فارس نيز به خبرنگار ما گفت: يكي از مواردي كه در جذب بيشتر گردشگران تاثير بسزايي دارد وجود هنرهاي سنتي و صنايع دستي خاص مقصد سفر است.
حيدرعلي زاهديان نژاد با تاكيد بر اينكه تورهاي گردشگري تخصصي صنايع دستي در شيراز و فارس راه اندازي شود، افزود: توريست هاي تخصصي در اغلب حوزه ها چون تاريخي، ادبي، مذهبي و طبيعت گردي وجود دارد و مي طلبد تورهاي ويژه گردشگري با محوريت صنايع دستي در فارس راه اندازي گردد.
وي اضافه كرد: ترويج و توسعه هنرهاي سنتي و صنايع دستي، تاكيدي بر پايداري صنعت گردشگري است اما بايد هنرمندان و توليدكنندگان آموزش هاي لازم را براي جذب گردشگران ببينند.
معاون هنرهاي سنتي و صنايع دستي اداره كل ميراث فرهنگي فارس ادامه داد: براي توسعه پايدار گردشگري بايد نگاه ها فرابخشي شود و تمامي اركان موجود در اين صنعت مورد حمايت و توجه قرار گيرد.
در مقوله گردشگري به جاي عمل كردن فقط حرف مي زنيم!
رئيس انجمن صنفي دفاتر خدمات مسافرت هوايي و جهانگردي فارس نيز به خبرنگار ما گفت: در بحث گردشگري بيشتر حرف مي زنيم تا عمل كنيم و تا زماني كه اين روش ادامه يابد به توسعه و پايداري در اين صنعت دست نمي يابيم.
محمود فخري بر لزوم واگذاري مديريت گردشگري به بخش خصوصي تاكيد كرد و افزود: سازمان هاي دولتي بايد تنها نقش نظارتي داشته باشند و امور مربوطه را به بخش خصوصي كه از توان سرمايه گذاري بيشتري برخوردار است، واگذار كنند.
وي با انتقاد از حضور مديران غيرمتخصص در اين حوزه تخصصي، گفت: متاسفانه مديران غيرمتخصص با رفتارهاي سليقه اي فقط مشكلاتي را براي اين صنعت به همراه مي آورند و تا زماني هم كه اين روند ادامه يابد، شاهد
بي رمقي گردشگري در كشور و به تبع آن در استان هستيم. فخري در ادامه افزود: همواره گفته مي شود كه گردشگري با صنايع خودروسازي و نفت برابري مي كند اما در شرايطي كه به اين صنعت اهميت خاصي داده نمي شود پس انتظاري براي توسعه آن نبايد داشته باشيم.
نايب رئيس كميسيون گردشگري اتاق بازرگاني شيراز ادامه داد: متاسفانه گردشگري در كشور و فارس، ابزاري براي توسعه است كه در خطر است چرا كه در وهله اول گردشگري پايدار با يك مديريت پايدار به وجود مي آيد تا مطابق با برنامه ريزي هاي بلندمدت و ميان مدت، كارها پيش برود اما متاسفانه تيم هاي مديريتي دولتي در حوزه گردشگري مدام در تغيير و تحول هستند.
فخري همچنين افزود: با توجه به اينكه بخش خصوصي، ايده، وقت و حتي سرمايه خود را در اين حوزه گذاشته است، از اين رو قطعا براي توسعه اين مقوله تلاش بيشتري مي كند.
رسيدن به هدف سند چشم انداز گردشگری فقط يك رويا است
رئيس انجمن صنفي راهنمایان ايرانگري و جهانگردي فارس نيز طي سخناني با اشاره به نبود يك برنامه جامع و مشخص براي توسعه گردشگري گفت: متاسفانه حركت هاي غير علمي و مقطعي توسعه گردشگري را به همراه ندارد و تنها اين صنعت را ضعيف تر مي كند.
امير سبوكي بر لزوم توصيف يك چشم انداز و برنامه مشخص عملي براي توسعه پايدار گردشگري تاكيد كرد و افزود: بايد اين برنامه كلان تعریف و سپس همه دستگاه ها و متوليان مربوطه با آن همراه شوند تا بتوانيم به نقطه آرمانی برسيم. اين مدرس دانشگاه اضافه كرد: با توجه به سند چشم انداز كه به جذب 20 ميليون گردشگر تا 8 سال ديگر تاكيد دارد متاسفانه روند پيش رو حكايت از چيز ديگري دارد و به نظر مي رسد رسيدن به اين اهداف در حد يك رويا باشد.
وي به مديريت هاي چندگانه در حوزه گردشگري كشور و به تبع آن استان اشاره كرد و گفت: عمدتاً كشورهايي كه يك متولي تصمیم ساز در صنعت گردشگري دارند ديگر نهادها موظف به تابعيت از اين تصميمات هستند، موفق ترند.
سبوكي در بخش ديگري از اين گفت و گو با انتفاد از عدم استفاده از متخصصين در حوزه گردشگري افزود: متاسفانه فارس هم هنوز به يك طرح جامع و مشخص در حوزه گردشگري دست نيافته است و يا اگر هم به اين طرح و برنامه رسيده است اطلاع رساني نشده و به ديگر دستگاه هاي اجرايي و متوليان امور گردشگري ارايه نشده است.
رئيس انجمن صنفي راهنمایان ايرانگردي و جهانگردي فارس در ادامه اين گفت و گو با تاكيد بر اينكه فارس مي تواند پايلوت آموزش هاي تخصصي گردشگري كشور شود افزود: اساتيد و متخصصين مجرب بي شماري در اين استان هستند كه كمتر از وجود آن ها استفاده شده و مي طلبد در مقوله آموزش كه حلقه مفقوده صنعت گردشگري است نهايت استفاده را از اين افراد كرد به طوری که فارس مي تواند به محلي براي آموزش افراد فعال در اين حوزه تبديل شود.
وي ادامه داد: آموزش يكي از مهم ترين زيرساخت هاي اصلی صنعت گردشگري است و بايد به اين مقوله بيشتر اهميت داده شود.
سبوكي همچنين به ايجاد جاذبه هاي جديد گردشگري در شيراز تاكيد كرد و افزود: سال هاست است كه گردشگران ورودی به فارس و شيراز با جاذبه هاي جديدي مواجه شدند به طور مثال گردشگري كه بعد از 40 سال دوباره به اين شهر سفر مي كند با چه جاذبه جديدي رو به رو خواهد شد.

گردشگران در محور زنديه شيراز رها مي شوند!
رئيس اتحاديه تعاوني هاي صنايع دستي استان فارس با تاكيد بر اينكه هنرهاي سنتي جزء جدايي ناپذير از حلقه توسعه گردشگري است، گفت: بايد به اين مقوله در استان فارس بيشتر توجه شود، اما متاسفانه در اين استان به ويژه در شهر شيراز كه خاستگاه بسياري از توليدات صنايع دستي است، شاهد بي مهري هاي بسياري هستيم.
به گفته سلمان گورنگي، هنوز شهر شيراز از داشتن يك مكان مناسب براي توليد و عرضه همزمان صنايع دستي محروم است.
وي با ذكر مثالي به تكميل سخنانش پرداخت و گفت: به طور مثال گردشگران داخلي و خارجي وقتي به اصفهان سفر مي كنند مي توانند در ميدان نقش جهان با آثار تاريخي، فرهنگي و هنرهاي سنتي خاص استان اصفهان آشنا شوند. حتي مي توانند در اين محوطه تاريخي استراحت كنند و يا ناهار بخورند و از نزديك با توليد يك محصول صنايع دستي آشنا شوند و حتي ساخت آن را نيز تجربه كنند، اما متاسفانه چنين مقوله اي در شيراز وجود ندارد.
گورنگي اضافه كرد: طراحي چنين مكاني در شيراز كار سختي نيست و به جاي آنكه گردشگران در محوره زنديه رها شوند، با ايجاد فضايي كوچك و حتي مينياتوري مي توان آنها را چندساعت بيشتر در اين محور تاريخي و گردشگري نگه داشت.
رئيس اتحاديه تعاوني هاي صنايع دستي فارس در ادامه به شعار امسال روز جهاني جهانگردي اشاره كرد و گفت: به طور حتم با توسعه گردشگري شاهد رونق اقتصادي بيشتري خواهيم بود و جا دارد در اين صنعت از هنرهاي سنتي و صنايع دستي كه ابزار مناسبي براي اين توسعه نيز محسوب مي شود، نهايت بهره را برد.
وي اضافه كرد: پيشنهاد مي شود براي توسعه و رونق اقتصادي صنايع دستي، در كنار ارگ كريم خاني، ميداني طراحي شود (احياي ميدان توپخانه) تا در فضايي كاملا تاريخي، هنرهاي سنتي و صنايع دستي استان به ويژه شيراز به گردشگران معرفي گردد و گردشگران با ورود به محور زنديه بتوانند با هنرهاي سنتي و بومي منطقه به درستي آشنا شوند.
معرفي جاذبه هاي گردشگري فارس در نمايشگاه هاي بينالمللي
مدرس دانشگاه و فعال حوزه گردشگري فارس نيز به خبرنگار ما گفت: زماني توسعه پايدار ما حل مي شود كه شاهد ثبات در حوزه هاي اقتصادي، اجتماعي و سياسي باشيم، اما متاسفانه همواره اين مقوله در كشور ما مقطعي بوده است.
محمدهادي نيرومند با بيان اينكه بي شك وقتي ثبات وجود نداشته باشد برنامه ريزي مناسبي هم صورت نمي گيرد، گفت: گردشگري تابعي از شرايط زماني است كه همواره مورد آسيب قرار دارد. وي با اشاره به اينكه همواره برنامه ريزي ها در سه سطح كلان، مياني و وظيفه اي انجام مي شود، افزود: متاسفانه در ايران در دو سطح كلان و مياني برنامه ريزي نداريم و تمامي برنامه ها در حد وظيفه اي سازمان هاست كه آن هم سليقه اي است. نيرومند اضافه كرد: با اينكه بخش خصوصي در حوزه گردشگري از قدرت و توان بالايي برخوردار است، اما تا زماني كه بخش هاي دولتي نيز در يك راستا قرار نگيرند و همگن نشوند، شاهد بي رمقي اين صنعت خواهيم بود. وي در ادامه اين گفت وگو بر لزوم معرفي جاذبه هاي گردشگري فارس در ابعاد ملي و بين المللي تاكيد كرد و گفت: جا دارد جاذبه هاي گردشگري فارس به ويژه شيراز در نمايشگاه هاي بين المللي معرفي شود و فعالين حوزه گردشگري در اين نمايشگاه ها شركت كنند چرا كه يكي از روش هاي رسيدن به توسعه پايدار گردشگري، معرفي و سپس جذب حداكثري گردشگران مي باشد.

46