مدیرعامل راه آهن:اگر بلیت قطار را گران کنیم نمی گذاریم به مردم فشار وارد شود

سمیه فتحی: افزایش 30 درصدی قیمت بلیت هواپیما در آستانه اجرای هدفمند کردن یارانه ها باعث شده است دیگر بخش های حمل ونقل به ویژه  در بخش ریلی، شرکتهای حمل ونقلی خواستار تغییر در نرخ ها شوند. البته هرساله قیمت بلیت قطارهای بخش خصوصی بر اساس عرضه وتقاضا این اختیار را داشتند که تا 20 درصد نرخهای خود را گران کنند. به گفته مسوولان ریلی در سالهای گذشته بخش خصوصی کمتر از این رقم بر نرخ ها افزوده است. مدیرعامل راه آهن هم اعلام کرده است از ابتدای سال تاکنون تنها 8 درصد بر قیمت قطارهای بخش خصوصی افزوده شده است در حالیکه از سال 82 تاکنون نرخ بلیت قطار دولتی که بخش عمده تقاضاها در این بخش را پاسخ می دهد، ثابت باقی مانده است.

هفته گذشته با افزایش قیمت بلیت هواپیما اعلام شد که 10 درصد  بر نرخ بلیت قطار بخش خصوصی افزوده شده است. هرچند شرکتهای حمل ونقلی بارها اعلام کردند؛ با توجه به افزایش هزینه های شرکتهای حمل ونقلی و وجود بد اخلاقی های غرب نمی توانند با این وضعیت به خدمات رسانی بپردازند  و با آزاد شدن نرخ سوخت چاره ای جز آزادسازی نرخها نیست. به این بهانه خبرآنلاین با عبدالعلی صاحب محمدی معاون وزیر راه و ترابری و مدیرعامل راه آهن به گفت وگو پرداخته است. در ادامه این گفت وگو مدیرعامل راه آهن علاوه بر سرانجام نرخ بلیت قطار پس از اجرایی شدن قانون هدفمند کردن یارانه ها به دیگر مسائل بخش ریلی از جمله تامین ناوگان و بازسازی و بهسازی خطوط و سوانح ریلی، اشاره کرده است که در ادامه آمده است:

بر اساس تصمیم دولت در این نیمه از سال، هدفمند کردن یارانه ها اجرا خواهد شد. در برخی بخش های حمل ونقل مانند بلیت هواپیما نرخ ها افزایش یافته است اما در مورد بلیت قطار مسوولان امر سخنی از میزان تغییر نرخ ها نگفتند و تنها به کلیات اشاره شده است. با هدفمند کردن یارانه ها قیمت بلیت قطار تا چه میزان تغییر پیدا خواهد کرد؟

 به مردم اطمینان می دهم نگران نباشند و نباید از اجرای این طرح بترسند. در این مقطع با توجه به شرایطی که وجود دارد همگان قبول دارند اجرای این طرح به نفع توسعه کشورمان است. در برخی موارد ممکن است فشارهای مادی وارد شود اما چندان نگران کننده نیست. ما خادم و خدمتگزار مردم هستیم و تمام تلاش دولت این است که حداقل فشار از اجرای طرح هدفمند کردن یارانه ها بر پیکره اقتصاد وارد شود. اگر هم در جایی قیمتها گران شد دولت سعی میکند در جای دیگر آن را جبران کند.

شما بطور مشخص پاسخ ندادید، آیا با هدفمند کردن یارانه ها قیمت بلیت قطار گران می شود؟

مطالعات و بررسی ها طوری انجام گرفته است که اگر افزایش قیمت در بلیت قطار داشته باشیم کمترین فشار به مردم بیاید. این اطمینان را به مردم می دهیم از این بابت نگران نباشند.

با توجه اینکه در بخش خصوصی سالانه با افزایش قیمت مواجهیم شرکتهای حمل ونقلی چه انتظاری در تغییر نرخ ها با هدفمند کردن یارانه ها دارند؟

خوشبختانه برای  بخش خصوصی سعی کردیم تمهیداتی پیش بینی کنیم که با توجه به عرضه وتقاضا امسال بتوانند قیمت بلیت را افزایش دهند. این افزایش البته بسیار ناچیز است. وقتی در حدود 8 درصد قیمت بلیت بخش خصوصی افزایش می یابد، با توجه ارزان بودن نرخ بلیت قطار در ایران اصلا این مقدار اندک به چشم نمی آیند. به فرض در قطار ویژه تهران-مشهد اگر بلیت 25 هزارتومانی را تا 8 درصد افزایش دهیم فقط 1500 تومان به ان اضافه می شود. اکنون با توجه به تقاضاهای بالا و ایمنی بالای سفر با قطار مردم حاضرند تا چند برابر  قیمت فعلی هم هزینه کنند اما با آسایش سفر کنند.

آقای صاحب محمدی از موضوع افزایش نرخ بلیت بگذریم. در خصوص تامین ناوگان علی رغم اینکه مسوولان در پنج سال گذشته ساماندهی و توسعه بخش ریلی را در اولویت برنامه های حمل ونقل کشور قلمداد کردند اما هنوز با چالش های جدی مواجهیم که یکی از آنها تامین  لکوموتیو در ناوگان است. با توجه به سیاست های اشتباه غرب، راه آهن چه برنامه در این زمینه دارد ؟

اگر  تنها نیاز فعلی را  بسنجیم باید در حدود 50 تا 60 لکوموتیو جدید باید وارد ناوگان ریلی شود و کمبودها با این تعداد رفع خواهد شد. تنها مساله نیاز امروز نیست بلکه باید نیازهای آینده را هم در نظر بگیریم. چراکه راه آهن پویایی دارد و هرسال بر میزان تقاضا افزاده می شود. براین اساس با نیاز سنجی توسعه خطوط و تامین ناوگان هرساله تعدادی لکوموتیو فرسوده از ناوگان خارج می شوند و به ازای آنها باید ناوگان جدید به شبکه اضافه شوند. بر این اساس در راه آهن جدول زمانبندی تهیه کردیم که در سالهای پیش رو به چه تعداد لکوموتیو نیاز داریم. شکر خدا با این اقدامات و برنامه ریزی های انجام شده است از جانب تامین لکوموتیو دیگر با تنگنا مواجه نیستیم و مساله کمبود ناوگان دغه دغه روز در بخش ریلی نیست هرچند نیاز همچنان وجود دارد.

با عدد و آمار بگویید چه تعداد اکنون در ناوگان فعال است و برای پاسخ گویی به تقاضای فعلی چه تعداد دیگر باید به ناوگان اضافه کنید؟

شما توجه کنید بنده چندبار تاکید کردم در زمینه لکوموتیو دیگربا شرایط حاد قبلی مواجه نیستیم. برنامه ریزی هایی که از سال گذشته انجام دادیم با وارد کردن ناوگان جدید از خرید ترنست گرفته  تا لکوموتیو و تعمیر لکوموتیوهای قدیمی خوشبختانه با کمبود مواجه نخواهیم شد. در مجموع نزدیک به 640 لکوموتیو موجودی راه آهن است که  از این تعداد در حدود 450 لکوموتیو در ناوگان فعالند، مابقی هم در حال تعمیر و نگهداری هستند.

در جهت وارد کردن ناوگان جدید چه اقداماتی انجام دادید؟

به تدریج ریل باس هایی که در داخل تولید آنها انجام گرفته است به ناوگان اضافه می شوند.همانطور که با خبر هستید از ابتدای سال تاکنون تعدادی ریل باس جدید به ناوگان افزوده شده است که تا آخر سال پیش بینی کردیم 10 ریل باس از کارخانجات داخلی در ناوگان فعال شوند. در زمینه خرید ترنست هم با حمایت از بخش خصوصی اقداماتی انجام گرفته که برحسب نیاز شبکه خرید از کشورهای مختلف انجام گیرد.

آقای صاحب محمدی با توجه به قدمت برخی از خطوط ریلی کشور نیاز بازسازی و بهسازی خطوط بیش از گذشته افزایش یافته است. اما در مقابل راه آهن در این زمینه با کندی مواجه است. آیا این مساله را تایید می کنید؟

در سالهای مختلف برای بازسازی و بهسازی خطوط آمارهای مختلفی داشتیم. با توجه به منابعی که تخصیص داده می شد هرسال به تناسب اعتبارات بازسازی و بهسازی انجام گرفته است. در سالهای گذشته این آمار متغیر است در سالی 80 کیلومتر بازسازی و بهسازی انجام گرفته است در سالی هم تا در بهترین شرایط به 200 کیلومتر رسیدیم. متاسفانه در سال 88 بودجه بخش راه آهن که ان زمان هم بنده در مسوولیت این بخش را برعهده نداشتم به یک سوم رسید. کاهش ناگهانی بودجه در آن سال باعث شد در تمام زمینه ها از تامین ناوگان وتعمیر و نگهداری تا بهسازی و بازسازی خطوط با چالشهای اساسی مواجه شویم. هر چند در همان سال گذشته هم در زمینه بازسازی و بهسازی کار متوقف نشد و بخشی از خطوط طبق برنامه مورد بازسازی وبهسازی قرار گرفتند.

امسال  برنامه تان برای بازسازی و بهسازی خطوط  تا چه میزان است؟

برنامه ریزی شده که امسال بازسازی و بهسازی 500 کیلومتر از خطوط راه آهن انجام شود تا عقب ماندگی سالهای گذشته جبران شود. هرچند بازسازی و بهسازی امری مستمر است و هر سال باید این برنامه اجرایی شود.

در چند سال اخیرمسوولان ریلی بارها وعده دادند که خط راه آهن محور جنوب که قدیمی ترین خط آهن کشور است را دو خطه کنند تا بخشی از مشکلات این مسیر را کاهش دهند. فرسودگی خط در یان محور بسیار جدی است اما تاکنون اقدام جدی انجام نگرفته است. راه آهن در این زمینه آیا برنامه جدی دارد؟

مشکل اصلی در بازسازی و بهسازی «دادن مسدودی خط » است. حداقل براساس استانداردها باید روزانه 6 ساعت مسدودی در خط داده شود. درحالیکه با توجه تقاضای بالا مسافری از بخش ریلی حداکثر مسدودی که میتوانیم بدهیم 4 ساعت است. توجه کنید در مدت زمان محدود ما چگونه می توانیم نیاز سالانه در بازسازی و بهسازی و دوخطه کردن خطوط را تامین کنیم. شما به مشکلات محور جنوب اشاره کردید در حالیکه اگر بخواهیم سریعا اینکار را انجام دهیم باید بخشی از تقاضاهای مسافر و بار را بی پاسخ بگذاریم که امکان پذیر نیست. به هیمن جهت تدریجا برنامه های دوخطه کردن و بازسازی و بهسازی خطوط در این محور انجام خواهد شد.

امسال  ظاهرا از میزان سوانح ریلی نسبت به سال گذشته کاسته شده است. درخصوص سوانح ریلی هم اماری ارائه می کنید؟

اکنون در چند ماهه اول امسال 35 درصد از سوانح ریلی نسبت به سال گذشته کاسته شده است. هدف ما در در راه آهن کاهش سوانح و افزایش ایمنی خطوط است. ولی برخی بی انصافی می کنند. متاسفانه ما یاد گرفته ایم مسائل و مشکلات را بزرگ جلوه دهیم. خدا نکند اتفاق کوچکی در قطاری رخ دهند و چند دقیقه ای آن قطار با تاخیر مواجه شود. همه نگران می شوند چه اتفاقی رخ داده است در حالیکه یک مشکل فنی کوچک پیش آمده و سریعا هم رفع شده است. ولی ان اتفاق بزرگ جلوه داده می شود و از آن به عنوان سوانح ریلی نام می برند.

 سوانح تعریف خاص خود را دارد. به هر حادثه و مساله کوچک نمی توان  سانحه گفت. حتی در برخی موارد هم یقین داریم راه آهن مسوول نیست مانند آبگرفتگی خط ریلی تهران -مشهد که چندی پیش رخ داد. اما شما توجه داشته باشید درسال های اخیر به ویژه سال گذشته تاکنون با چند قطار باری از خط خارج شدند  که اوج آن هم در سانحه قطار مسافری توربوترن مشهد که منجر به کشته شدن تعدادی از مسافران شد. امسال نیز با چند حادثه هرچند کوچک در قطارهای باری مواجه شدیم، از نظر شما اینها سانحه نیستند؟

بله، اتفاقی که در سال گذشته در مسیر تهران- مشهد رخ داد و خارج شدن قطار توربوترن که متاسفانه باعث کشته شدن تعدادی از هموطن هایمان شد که از بزرگترین سوانح ریلی کشور است که به ندرت این اتفاق رخ داده است. پیش از این سانحه در سالهای دور سانحه قطار نیشابور رخ داده بود. اینها سانحه است اما نباید بی انصافی کنیم و همه اتفاقات کوچک را جزو سوانح ریلی حساب کنیم. چندی پیش خبرنگاری در نشست خبری از بنده پرسید از ابتدای سال تاکنون 120 سانحه ریلی رخ داده است. جای تعجب دارد این آمارها را از کجا آوردند. آیا شما به عنوان خبرنگار تخصصی حوزه حمل ونقل باور می کنید طی امسال این تعداد سانحه رخ داده است؟