وبا دست از سر بشر برنمی دارد

هادی معیری نژاد- وبا از جمله بیماری هایی است که هرچه جمعیت کره زمین زیادتر می شود و دسترسی به آب سالم کمتر ، گسترش بیشتری دارد.این بیماری از معدود بیماریهایی است که علیرغم افزایش مراقبت های پزشکی در سالیان اخیر افزایش داشته است.
وبا بیماری است که از طریق آب توسط باکتری ویبریو کلرا ایجاد می‌شود. این بیماری در گذشته در ایران به نام مرگامرگی خوانده می‌شده‌است. این باکتری با نوشیدن آب آلوده یا خوردن ماهی نپخته یا خوردن صدف‌ها وارد بدن می‌شود. در ایران بیشترین راه انتقال وبا، سبزی‌های آلوده‌است. سبزی‌هایی که در هنگام کاشته شدن با کود انسانی (پساب) تغذیه می‌شوند دارای بیشترین آلودگی هستند. وبا در طول تاریخ هفت بار همه‌گیری جهان‌گستر داشته‌است. در قرن نوزدهم چندین بار در اروپا همه‌گیر شد اما امروزه وبا بیشتر در کشورهای جهان سوم به علت وضعیت ناسالم و غیر بهداشتی آبهای آشامیدنی دیده می‌شود.

جان اسنو پزشک مخصوص ملکه انگلستان، ارتباط میان وبا و آشامیدن آب را در سال ۱۸۵۴ کشف کرد.
رابرت کخ پزشک آلمانی برای اولین بار در سال ۱۸۸۳ میلادی باکتری وبا را جداسازی کرد و شناسایی کرد. این باکتری، سی سال پیش از آن، بدست کالبدشناس ایتالیایی فیلیپ پاسینی جدا و شناسایی شده بود ولی نتایج کارهای وی ناشناخته بود. جان اسنو و رابرت کخ نتیجه آزمایش‌های پیشین پاسینی را نمی‌دانستند و برای این کشف سرشناس شدند.
نشانه‌های بیماری

آغاز ناگهانی اسهال آبکی شدید و بدون درد و تب از نشانه‌های بیماری وبا است. فرد بیمار گاه روزانه بیش از ۳۰لیتر آب دفع میکند که این مقدار دفع آب باعث اسیدوز و نهایتاً می تواند منجر به مرگ فرد شود. کمتر از ۵٪ بیماران وبایی تب دارند. گاهی در آغاز بیماری استفراغ دیده می‌شود. بیمار احساس تشنگی دارد و بی‌قرار است از درد پشت ساق پا شاکی است، زبان خشک، چشم‌ها گودرفته، نبض ناتوان است.
تشنگی زیاد
استفراغ بدون حالت تهوع
اسهال آبکی و پرفشار و بدون دل‌درد که بیمار نتواند آن را کنترل کند.
گرفتن ماهیچه‌های پشت ساق پا
کم شدن ادرار
ادرار با رنگ زرد
البته باید توجه داشته باشید که هر کدام از این موارد بالا به تنهایی نشان‌گر وبا نیستند یک فرد ممکن است همه نشانه‌های بالا را نداشته باشد. مدت زمان بروز بیماری از ۲ تا ۵ روز متغیر است.

تصویر زیر بیانگر شیوع این بیماری در نیم قرن اخیر است

برای تصویر بزرگتر روی آن کلیک کنید

در ایران
از سال ۷۹ تا ۸۴ سالانه نزدیک به ۱۰۰ مورد بیماری وبا گزارش گردیده‌است. (در اپیدمی ۱۳۷۷ حدود ۱۱۰۰۰ مورد وبا در ایران گزارش گردید. که تقریباً در تمام موارد میکروب از نوع التور سروتایپ اوگاوا بوده‌است)

در همین زمینه و در مورد آمار سالیان اخیر رئیس مرکز مدیریت بیماری‌های وزارت بهداشت گفت:‌ تعداد مبتلایان به بیماری وبا در کشور به ۶۴ نفر رسید. همه این مبتلایان مهاجران غیرقانونی کشورهای همسایه شرقی هستند که یک نفر آنها به علت شدت عوارض بیماری فوت شد.
محمد مهدی گویا در گفت و گو با فارس افزود: همه مبتلایان به بیماری وبا که طی روزهای گذشته در کشور شناسایی شدند و تحت درمان قرار گرفتند اتباع کشورهای همسایه شرقی و مهاجران غیرقانونی هستند و تاکنون هیچ موردی از ابتلا به این بیماری در کشور و بین ایرانیان مشاهده نشده است.

افزایش شیوع در جهان

در سال 2011، از مجموع 58 کشورهای از تمام قاره 589 854 موارد وبا گزارش شده که که 32 درصد را از آفریقا و آمریکا که شیوع زیادی دارد گزارش شده است

تصویر زیر بر اساس گزارش سازمان بهداشت جهانی در مورد کشورهاییست که مبتلایان به وبا را در سال 2011 گزارش داده اند

برای تصویر بزرگتر روی آن کلیک کنید

در سال 2010 هائیتی و جمهوری دومینیکن 61.2% وبا گزارش دادن که اپیدمی وحشتناکی در قرون اخیر به حساب می آید
در آفریقا از سال 2010 تا 2011 تعداد گزارشهای وبا افزایش 65 در صدی داشته است توام با افزایش تعداد مرگ و میر
این موارد در آسیا نیزدر فاصله 2010 تا 2011 با افزایش تعداد مرگ و میرهمراه بوده است

نمودار زیر در صد سنی مبتلایان به وبا را در چهار حوزه آفریقا،شرق مدیترانه،جنوب شرقی آسیاوغرب اقیانوس اآرام نشان می دهد

گزارش مورد جهانی در کل در سال 2011 بیشترین از تعداد موارد سال 1991 بوده است
تعداد کشورهای گزارش دهنده وبا به 58 در سال 2011 افزایش یافت در هائیتی به تنهایی، 577,858 نفر از مردم مبتلا به وبا وتعداد 7,413 بر اثر این بیماری مردند.

45301

منابع:
http://www.unep.org/dewa/vitalwater/jpg/0291-choleraspread-EN.jpg
http://www.unicef.org/health/index_65596.html
http://gamapserver.who.int/mapLibrary/app/searchResults.asp