میراث‌فرهنگی، صنایع‌دستی و گردشگری در سال ۹۴ چقدر بودجه می‌گیرد؟/ افزایش ۴۳درصدی برای توسعه زیرساخت‌ها

زهرا تالانی: دولت یازدهم تاکید فراوانی بر توسعه گردشگری دارد. شاید به همین دلیل است که یک تکنوکرات در راس سازمانی قرار گرفته که اصولا فعالیت فرهنگی می کند. با وجود این نگاه درآمدزا به گردشگری که صنایع دستی و میراث فرهنگی را هم در خود دارد باید انتظار داشت که بودجه این نهاد افزایش بیشتری هم داشته باشد تا سرمایه گذاری برای جذب توریست که هدف نهایی گذاشته شده، اتفاق بیفتد. 

آنطور که از بررسی لایحه بودجه سال 94 بر می آید، سهم سازمان میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی تا حدود 29 درصد افزایش داشته است. البته جزییات بودجه در بخش های مختلف نشان می دهد که مثالا برنامه توسعه زیرساعت های گردشگری حدود 44درصد افزایش داشته است و به هزار و 60 میلیارد ریال رسیده است.

افزایش حدود ۲۹ درصدی بودجه کل سازمان

طبق بررسی مرکز پژوهش ها در لايحه بودجه سال 1394، مجموع اعتبارات سازمان ميراث فرهنگی، صنايع دستی و گردشگری 4.830.785 ميليون ريال در نظر گرفته شد که نسبت به قانون بودجه سال 1393، معادل 28.72 درصد رشد داشته است. در لایحه پیشنهادی مجموع اعتبارات تملک سرمایه‌ای سازمان در این سال برابر 3302425 میلیون ریال است که نسبت به قانون بودجه سال 93 معادل 33.81 درصد و مجموع اعتبارات هزینه‌ای 1448360 میلیون ریال است که نسبت به قانون بودجه سال گذشته 16.33 درصد رشد نشان می‌دهد.

دولت عمده‌ترین محل درآمدی سازمان را 700000 میلیون ریال از درآمد حاصل از ورودی موزه‌ها و محوطه‌های تاریخی پیش بینی کرده است. در لايحه 1394 توجه خاصي به پژوهشگاه ميراث فرهنگي و گردشگري صورت گرفته تا آنجا که بعد از سازمان بيشترين ميزان بودجه را به خود اختصاص داده است.

بودجه گردشگری

در حوزه گردشگری، تمامی برنامه ها با رشد مثبت مواجه هستد. در اين ميان «برنامه جذب گردشگران ورودی به کشور» دارای پايين ترين نرخ رشد مثبت یعنی 5.56 درصد، در ميان تمامی برنامه های سازمان است. برنامه تشويق گردشگری داخلی هم به نسبت سال گذشته از رشد مثبت پايين تری برخوردار بوده است یعنی 11.29 درصد در مقابل 31.6درصد.

البته توجه دولت در این بخش به افزایش بودجه توسعه زیرساخت های مورد نیاز گردشگری است. به طوریکه بودجه این بخش نسبت به سال گذشته 43.24 درصد افزایش داشته است. دلیل این توجه هم البته کاملا مشخص است؛ ایران برنامه جذب گردشگر دارد، این درحالی است که زیرساخت های گردشگری در ایران مهیا نیست و در شرایط خوبی به سر نمی برد. رییس سازمان میراث فرهنگی و گردشگری بارها نسبت به این موضوع واکنش نشان داده است. 

بودجه صنایع دستی

در حوزه صنایع دستی، هرسه برنامه «تولید»، «ترویج» و «حمایت» از صنایع دستی نسبت به قانون بودجه سال 93 از افزایش اعتبار برخوردار شده‌اند. البته بیشتر به بخش ترویج توجه شده است وبا اختصاص 88500 میلیون ریال 36.15 درصدی بیشترین رشد را دارد.

بودجه میراث فرهنگی

ایران یکی از ۱۰ کشور برتر دنیا در زمینه جاذبه های گردشگری است. جاذبه هایی که عمدتا به میراث فرهنگی و باستانی ایران بر می گردد. در بودجه سال ۹۴، در حوزه میراث فرهنگی، اعتبارات دو برنامه «اکتشاف باستان شناسی و تاریخی» و «تامین، حفاظت و مرمت میراث غیر منغول با ارزش فرهنگی و تاریخی» به پژوهشگاه میراث فرهنگ منتقل شده است که البته اتفاق خوبی است.

در این بخش بودجه برنامه «تامين، حفاظت و مرمت ميراث غيرمنقول با ارزش فرهنگي و تاريخي» به اندازه کافي و در تناسب با برنامه وابسته آن يعنی «اکتشاف باستان شناسی و تاريخی» ديده نشده است.

بودجه پژوهشگاه میراث فرهنگی که مدیریت آن با سیدمحمد بهشتی، پدر معنوی و بزرگ همه مدیران فعلی سازمان است، 53.49 درصد رشد داشته و از 213.771 میلیون ریال سال 93 به 328.112 میلیون ریال در سال 94 رسیده است.

نقاط قوت و ضعف بودجه

در لايحه بودجه 1394، از جايگاه بخش خصوصي در حوزه ميراث فرهنگي، صنايع دستي و گردشگري غافل نشده است. در اين رابطه مي توان به «خوشه ها و تشکل هاي ترويج و آموزش صنايع دستي»، «کمک به فعالان غيردولتي گردشگري در جذب گردشگران» و «کمک به تشکل ها، انجمن ها، دفاتر، هتل ها و شرکت هاي مرتبط با گردشگري» و... اشاره کرد.

اما کم توجهی به برخی الزامات برنامه پنجم مانند بيمه آثار تاريخی و فرهنگی، پیش بینی نکردن برای توسعه گردشگری زيارتی، عدم تبيين نقش ديگر دستگاه ها در برنامه های مانند توسعه زيرساخت های گردشگری از مهم ترين نقاط ضعف لايحه 1394 است.

جدول اعتبارات دستگاه های میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری

جمع اعتبارات هزینه ای:

اعتبارات تملک دارایی سرمایه ای:

اختصاصی 94

۴۷۲۳۲