36 سال طلسم ناکامی ایران به پایان رسیدو بالاخره ریاست اوپک قرار است در سال 2011 یعنی از دی ماه امسال در اختیار وزیر نفت کشورمان قرار بگیرد.
این ناکامی که از زمان جنگ تحمیلی ایران و عراق برای ایران رقم خورده است تاکنون بسیاری از فرصت‌های تأثیرگذاری در این سازمان را از دست ما بیرون‌آورده که البته کشورهایی چون امارات و عربستان با قدرت بالای خود در اوپک تاکنون مانع اصلی تحقق این امر بوده‌اند و هر بار به بهانه‌ای از افزایش قدرت ایران در این سازمان جلوگیری کرده‌اند.
این بار نیز به دلیل آنکه ایران قائم مقامی ریاست اوپک را در اختیار داشت این امر خواه ناخواه اجرایی می‌شد و کاری از این قدرت‌ها ساخته نبود چراکه کشورهایی چون امارات و عربستان تحت‌تأثیر کشورهای غربی و بالاخص آمریکا همواره وظیفه داشته‌اند تا از قدرت گرفتن ایران در سازمان کشورهای صادرکننده نفت جلوگیری کنند و تاکنون نیز موفق عمل کرده‌اند. شاید منفول ماندن ایران در، دراختیارگرفتن دبیرکلی اوپک نیز دلیلی بر این ادعا باشد.
تصمیم بر انتخاب دبیرکل براساس حرف الفباء ایران را اولین دبیرکل اوپک کرد و پس از آن ایران
هیچ‌گاه رنگ دبیرکلی را ندید و بارها دیده شده که اعضای اوپک در هنگام رأی‌گیری برای دبیرکلی این سازمان از هر وسیله‌ای برای جلوگیری از دبیرکلی ایران استفاده می‌کنند و ایران نیز همواره با این مشکلات کنار‌آمده و سعی داشته تا با همراهی با اعضای اوپک حسن‌نیت خود و تأثیرنپذیرفتن تصمیمات این کشور بر اساس مشکلات سیاسی موجود با کشورهای غربی را نشان دهد.
براساس این گزارش طی 14 سال ابتدایی فعالیت اوپک ایران 9 بار ریاست اوپک را در اختیار داشته است و براین اساس از تجربه خوبی برای مدیریت کنفرانس‌های این سازمان برخوردار است.
هم‌اکنون ویلسون پاستور، وزیر نفت اکوادور و رئیس اوپک و دکتر میرکاظمی، نایب رئیس اوپک هستند که از دی ماه امسال و آغاز سال میلادی جدید ایران ریاست این کنفرانس را برعهده خواهدگرفت. اگرچه ریاست اوپک جایگاهی چون دبیرکلی این سازمان را ندارد اما می‌تواند راه را برای ایران در جهت‌گرفتن حق خود دراین سازمان بازکند.
بر اساس ماده 10 اساسنامه اوپک، کنفرانس، عالی‌ترین مرجع سازمان کشورهای صادرکننده نفت است. کنفرانس، متشکل از نمایندگان کشورهای عضو بوده و هر کشور عضو باید در تمام کنفرانس‌ها شرکت کند.
در اساسنامه اوپک درباره کنفرانس آمده‌است: کنفرانس هر سال دو اجلاس عادی برگزار خواهد کرد، اما اجلاس فوق‌العاده ممکن است بنا بر درخواست یک کشور عضو به وسیله دبیرکل پس از مشورت با رئیس کنفرانس و تصویب اکثریت عادی کشورهای عضو تشکیل شود.
هرگاه کشورهای عضو تصویب‌کننده اجلاس
فوق‌العاده درباره تاریخ و محل برگزاری چنین اجلاسی اتفاق نظر نداشته باشند، در این صورت
دبیرکل سازمان تاریخ و محل آن را ضمن مشاوره با رئیس کنفرانس، تعیین خواهدکرد.
همچنین کنفرانس در نخستین جلسه مقدماتی، یک رئیس و یا یک علی البدل رئیس انتخاب خواهد کرد. علی البدل رئیس در غیاب رئیس و یا در مواقعی که وی قادر به انجام مسئولیت‌های خود نباشد، مسئولیت‌های وی را اعمال خواهد کرد.
رئیس در اثنای اجلاس کنفرانس و تا زمان اجلاس بعدی مقام خود را حفظ خواهدکرد و دبیر کل اوپک، دبیر کنفرانس خواهد بود.
بر اساس ماده 15 اساسنامه اوپک، وظایف کنفرانس شامل تنظیم خط مشی کلی سازمان و تعیین راه و وسایل مناسب برای تحقق آن، تصمیم‌گیری درباره هرگونه درخواست عضویت سازمان، تأیید نصب اعضای هیأت عامل، راهنمایی هیأت عامل درباره ارائه گزارش‌ها و توصیه‌ها راجع به هر نوع مسئله و موضوع در جهت مصالح سازمان، بررسی یا تصمیم‌گیری درباره گزارش‌ها و توصیه‌های هیأت عامل در زمینه امور سازمان، بررسی و تصمیم‌گیری درباره بودجه سازمان که به وسیله هیأت عامل تقدیم می‌شود، خواهد بود.
همچنین بررسی و تصمیم‌گیری درباره صورتحساب‌ها و گزارش حسابرس که از سوی
هیأت‌عامل تقدیم می‌شود، دعوت از آن تعداد کشورهای عضو به منظور تشکیل یک جلسه مشورتی برای مقاصد خاص و در محل‌هایی که کنفرانس به مصلحت تشخیص دهد، تصویب هر نوع اصلاحیه به این اساسنامه، انتصاب رئیس هیأت عامل و یک علی‌البدل رئیس، انتصاب دبیرکل، انتصاب قائم مقام دبیرکل، انتصاب حسابرس سازمان و رسیدگی به تمام مسائلی که صراحتاً به عهده سایر ارکان سازمان گذارده نشده است، در حدود صلاحیت کنفرانس اوپک است.
براساس این گزارش، اعضای اوپک شامل 12 کشور مستقل از 3 قاره جهان می‌شوند. (ایران، عربستان، کویت، ونزوئلا، عراق، قطر، الجزایر، اکوادور، لیبی، امارات متحده عربی، نیجریه و آنگولا) که در مجموع 79 درصد از ذخایر اثبات شده و حدود 44 درصد از تولید نصف جهان را در اختیار دارند.
نظر شما