روی دیگر صلح طلبی ژاپن

طبق اسناد طبق بندی جدیدی که توسط آژانس خبری کیوتو منتشر شده است, ایساکو ساتو, نخست وزیر سابق ژاپن که طولانی ترین دوره نخست وزیری در تاریخ این کشور را به خود اختصاص داده است در اولین دوره نخست ویزری خود, از سنای آمریکای درخواسته کرده است که در صورت شروع جنگ بین ژاپن و چین, آمریکا با استفاده از سلاح های هسته ای از ژاپن دفاع کند. این نخست وزیر که از قرار برنده جایزه صلح نوبل هم هست در اولین سفر رسمی خود به واشنگتن در سال 1965 به رابرت مک نامارا, وزیر دفاع پیشین آمریکا گفته بود که ارتش آمریکا مجاز است در صورت آغاز جنگ با چین, از راه دریا این کشور را مورد حملات هسته قرار دهد.

این در حالی است که طبق توافقات بین المللی پس از جنگ جهانی دوم, استفاده ژاپن از نیروی نظامی در جنگ های بین المللی ممنوع شده بود.

جزئیات منتشر شده جدید از مذاکرات ساتو و سنای آمریکا تصویری پیچیده تری از مخالفتهای ظاهری او با استفاده از سلاح های هسته ای و بی اعتمادی شدیدش نسبت به چین را فاش کرده است. اظهارات او یک روز پس از دیدارش با لیندون جانسون, رئیس جمهور آمریکا در دوازده ژانویه 1965 عنوان شده بود که طی آن توافقاتی برای پی گیری وعهده آمریکا برای دفاع از ژاپن مطرح شده بود. اسناد منتشر شده نشان می دهد که رئیس جمهور آمریکا هم تعهدات واشنگتن در قبال ژاپن را پذیرفته است و نسبت به اجرای آن اطمینان کامل ژاپن را کسب کرده است. نگرانی ژاپن از حملات احتمالی چین از زمانی شدن گرفت که چین در سال 1964 اولین بمب اتمی خود را آزمایش کرد.

در بخش های دیگر این اسناد طبقه بندی شده که پس از سی سال منتشر شده است, ساتو به مک نامارا گفته بود که ژاپن توانایی ساخت بمب اتم را دارد اما قصد انجام این کار را ندارد.

اولین بار در زمان ساتو بود که ژاپن سه اصل پرهیز از سلاح های هسته ای را تصویب کرد. اصولی که از آن پس, سیاستهای هسته ای کشور را جهت داده است. یکی از نتایج این سه اضل مهم این بود که ژاپن از آن پس سلاح هسته ای نخواهد داشت و سلاح هسته ای نخواهد ساخت. همچنین در زمان نخست وزیری ساتو بود که ژاپن معاهده عدم تکثیر سلاح هسته ای را امضا کرد و تحسین بسیاری از صلح طلبان را برانگیخت و برای همین اقداماتش برنده جایزه صلح نوبل شد. اما این اقدامات صلح طلبانه ساتو به برقراری رابطه ژاپن با چین کمکی نکرد به طوری که در طول ریاست هشت ساله اش بر دولت ژاپن روابط این کشور با چین به شدت رو به سردی گذاشت.

ژاپن تنها کشور جهان است که مورد حمله هسته ای قرار گرفته است و شاید همین مسئله منجر به چراغ سبز ژاپن در حمله هسته ای آمریکا به چین شده باشد. به هر حال کسی توقع نداشت که کشوری که خود بزرگترین قربانی سلاح های هسته ای است حتی در سیاست های پشت پرده خود نیز چنین تصمیماتی را شاهد باشد.  

ترجمه :حمید نعمت الللهی