آیا جهان در خطر است؟

زهره نوروزپور: روز یکشنبه 29 مهر مصادف با 21 اکتبر سال 2018 میلادی، خبرگزاری رویترز خبر داد که آمریکا قصد دارد از یک پیمان بسیار مهم که امنیت جهان را به خطر می اندازد خارج شود.(اینجا)

دونالد ترامپ در جدیدترین اقدام ضد جهانی خود در راستای سیاست های یکجاتبه گرایانه و جهانی زدایی، با چاشنی غرور ناسیونالیستی اعلام کرد که از پیمان هسته ای موشک های میانبرد با روسیه خارج می شود. (اینجا)

و روسیه در 25 آذر ماه مصادف با 16 دسامبر 2018 شمشیر هسته ای را از غلاف درآورد (اینجا) و پس از آن تنش ها شدت گرفت تا اینکه روز جمعه 1 فوریه، مایک پومپئو وزیر خارجه آمریکا رسما خروج آمریکا از INF را اعلام کرد و 6 ماه فرصت تعلیق داد. وزیر خارجه آمریکا با زبان تهدید به خطاب به روس ها گفت: باید به نقض‌های روسیه در خصوص پیمان موشکی پاسخ داد.(اینجا)

به گزارش وب سایت خبرگزاری رویترز، ولادیمیر پوتین، رئیس‌جمهور روسیه روز شنبه 2 فوریه سال جاری در پاسخ به اقدام آمریکا در نشستی با وزیران خارجه و دفاع روسیه گفت: شرکای آمریکایی ما اعلام کردند که مشارکت در این معاهده را تعلیق کرده‌اند پاسخ روسیه نیز اقدامی مشابه خواهد بود و ما نیز این معاهده را تعلیق می‌کنیم.(اینجا)

پس از اقدام پوتین پمپئو پیشنهاد مذاکره به طرف روسی داد. (اینجا)

وزارت دفاع روسیه نیز در بیانیه ای اقدامات روسیه پس از لغو پیمان موشکی را برشمرد.(اینجا)

وزیر خارجه روسیه روز دوشنبه اعلام کرد کشورش به دنبال رقابت تسلیحاتی نیست و به تهدیدهای ایجاد شده بابت خروج آمریکا از پیمان ۱۹۸۷ (آی ان اف) با ابزار دفاعی پاسخ می‌دهد.

به گزارش خبرگزاری اسپوتنیک، سرگئی لاوروف، وزیر خارجه روسیه گفت: ما به دنبال رقابت تسلیحاتی دوران جنگ سرد نیستیم و ولادیمیر پوتین، رئیس جمهوری روسیه این مساله را شفاف توضیح داده است ما به طور حتم به این تهدید با ابزار نظامی پاسخ می‌دهیم. فکر نمی‌کنم که ما درباره یک جنگ سرد دیگر صحبت کنیم. این یک دوره جدید است که در نتیجه تصمیم آمریکا برای خروج از پیمان موشک‌های هسته‌ای میان برد مصوب ۱۹۸۷ به وجود آمده است.

این در حالی است که شبکه خبری یورونیوز در گزارشی تحلیل کرده است که روسیه و آمریکا به دوران جنگ سرد بازگشته اند. (اینجا)

همچنین رئیس دستگاه دیپلماسی روسیه افزود، کشورش با ابزارهای نظامی و تکنولوژی به تهدیدات خروج آمریکا از پیمان مذکور و طرح‌هایش برای تولید سلاح‌های هسته‌ای پاسخ می‌دهد.(اینجا)

در همین حال تارنمای روزنامه واشنگتن پست امروز (دوشنبه) در تحلیلی با اشاره به خروج واشنگتن از پیمان منع موشک های هسته ای میان برد با روسیه نوشت: 'دونالد ترامپ' رئیس جمهوری آمریکا با آغوش باز از یک رقابت تسلیحات هسته ای جدید استقبال می کند.

در یادداشت این روزنامه آمریکایی منتقد ترامپ آمده است: دولت ترامپ روز جمعه قصد خود را برای لغو پیمان کنترل تسلیحات هسته ای با مسکو، تایید کرد.

وی در نخستین هفته از ریاست جمهوری خود تفاهمنامه تجاری آسیا - پاسیفیک را لغو کرد و در اقدامی جنجالی آمریکا را از توافق های بین المللی چون پیمان تغییرات اقلیمی و توافق هسته ای با ایران که در زمان ریاست جمهوری باراک اوباما منعقد شده بودند، خارج کرد.

پیمان منع موشک های هسته ای میان برد از دستیابی، توسعه یا استقرار موشک های کروز زمینی یا بالستیک با برد بین 500 تا 5 هزار و 500 کیلومتر، توسط روسیه و آمریکا جلوگیری می کرد.

سال هاست که مقام های آمریکایی ادعا می کنند برخی موشک های جدید زمینی و کروز روسیه، بندهای این پیمان را نقض می کند.

مسکو ضمن رد این ادعا، واشنگتن را به تلاش عمدی برای خروج از پیمان مذکور با هدف به راه انداختن یک رقابت تسلیحاتی جدید، متهم می کند.

به هم خوردن پیمان منع موشک های هسته ای میان برد، به معنای پایان یک توافق بنیادین است که در ضمن آن رقبای جنگ سرد برای نخستین بار با از بین بردن بخشی از زرادخانه های هسته ای خود موافقت کردند.

اکنون حتی آینده پیمان 'شروع دوباره' نیز مبهم است، پیمان جداگانه ای که در سال 2011 منعقد شده و تعداد کلاهک های هسته ای راهبردی مستقر شده آمریکا و روسیه را محدود می کند. تنش های جاری حاکی از آن است که احتمال لغو این پیمان که تا سال 2021 اعتبار داشته، وجود دارد.

احتمال آن می رود که کنگره آمریکا و بویژه مجلس نمایندگان تحت اکثریت دمکرات ها، جاه طلبی های هسته ای ترامپ را به چالش کشیده و درصدد مسدود کردن منابع مالی موجود برای تولید موشک هایی که پیمان منع موشک های هسته ای میان برد را نقض می کنند، برآیند.

در این بین، مقام های اروپایی نیز نگرانی هایی را در مورد افزایش مخاطره آمیز تنش ها مطرح کرده اند.

'فدریکا موگرینی' مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا در جمع خبرنگاران گفت که 'آن چه ابدا نمی خواهیم شاهد آن باشیم این است که قاره ما بار دیگر به یک میدان جنگ یا مکانی برای مواجهه دیگر ابرقدرت ها با یکدیگر تبدیل شود.'

'الکساندرا بل' کارشناس کنترل تسلیحاتی مرکز کنترل تسلیحات و منع اشاعه هسته ای نیز در گفت وگو با نشریه فارن پالیسی گفت که 'باید به این فکر کنیم که بدون اعمال هیچگونه محدودیتی بر استفاده این نوع از موشک ها، جهان به چه شکلی درخواهد آمد. آیا اینکه عملا هیچ محدودیتی بر توان روسیه برای تولید موشک های هسته ای میان برد وجود ندارد، به ارتقای امنیت جهان کمکی کرده است؟ پاسخ منفی است.'

کارشناسان همچنین از پیامدهای افزایش تعداد موشک های آمریکا برای استفاده علیه چین ابراز نگرانی می کنند.

'پرانای وادی' دیپلمات سابق آمریکایی در گزارشی که در بنیاد کارنگی منتشر کرده، هشدار داد که تلاش های آمریکا برای استقرار سامانه های موشکی زمینی در خاک متحدان آسیایی، ممکن است بیش از پیش منطقه را بی ثبات کند.

در بخش دیگری از این یادداشت آمده است: البته که احتیاط و مصلحت اندیشی هیچگاه شعار این دولت نبوده است. منتقدان به دستور کار مخرب 'جان بولتون' مشاور امنیت ملی کاخ سفید اشاره می کنند و ردپای این فرد ستیزه جو را که پیشینه ای طولانی در لغو پیمان های منع تسلیحاتی دارد، در وضع موجود تشخیص می دهند.

همان طور که 'جوزف کیرینکیون' عضو ارشد و مدیر موسسه ی منع گسترش سلاح های هسته ای در سازمان صلح جهانی می گوید، برای بولتون و هم کیشانش، این توافق ها بخشی از تلاش های 'لی لی پوت' های جهانی برای بستن دست و پای 'گالیور آمریکایی' است. در نظر او، ما باید برای حفظ امنیت و منافع خود در جهان انعطاف پذیری حداکثری و چندین گزینه نظامی داشته باشیم، ما باید با توسل به قدرت نظامی و نه به واسطه چند تکه کاغذ، از کشور خود حفاظت کنیم.

به گزارش ایسنا، جیمز اینهوف، رئیس کمیته خدمات مسلح سنای آمریکا در سرمقاله‌ای در روزنامه تولسا ورلد نوشت: آمریکا هم در تسلیحات متعارف و هم در فناوری‌های پیشرفته شامل هوش مصنوعی، تسلیحات فراصوت و حتی انرژی مستقیم (تفنگ لیزری و پرتو ذرات) برتری خود را از دست داده است.

نویسنده این سرمقاله که متن خود را با عبارت "آمریکا به دلیل برتری نظامی خود در دو جنگ جهانی پیروز شد" آغاز کرده، در ادامه می‌نویسد: پنتاگون در پایان جنگ سرد به اندازه تمامی جنگنده‌های روسیه و چین با هم، جنگنده در اختیار داشت. پس از سقوط جماهیر شوروی، آمریکا هرسال ۵۰۰ فروند هواپیما می‌ساخت و حالا این تعداد به ۵۰ فروند در سال کاهش یافته که حتی باعث شده تا آمریکا به سختی بتواند یگان فرسوده خود را ارتقا دهد. به بمب افکن B-۵۲ نگاه کنید. ۶۶ سال است که از این جنگنده استفاده می‌کنیم. درحالیکه چین و روسیه همواره آمریکا در این حوزه خلع سلاح کرده‌اند، واشنگتن با این خیال که تجهیزات آمریکایی بهترین هستند، به خودش آرامش خاطر داده است. امروز، روسیه و چین تنها واحدهای توپخانه‌ای ندارند بلکه در زمینه نظامی گوی سبقت را از آمریکا ربوده‌اند.

در سال ۲۰۱۶، ژنرال مارک میلی، رئیس ستاد مشترک ارتش آمریکا ارزیابی ژنرال هربرت مک‌مستر، مشاور امنیت ملی سابق آمریکا را تایید کرد که گفته بود بسیاری از دشمنان بالقوه آمریکا از نظر تسلیحاتی آمریکا را پشت سر گذاشته‌اند و ما را غافلگیر می‌کنند. ما این وضعیت را نه می‌خواهیم و نه دوستش داریم اما بله، از نظر تکنیکی، ما را غافلگیر و خلع سلاح می‌کنند.

رئیس کمیته خدمات مسلح سنای آمریکا ادامه داد: کمیسیون دو حزبی دفاع ملی خواستار افزایش سالانه سه تا پنج درصدی در هزینه‌های دفاعی برای رویارویی با این کاستی‌ها و کمبودهاست. من با این مساله موافقم.

واشنگتن تایمز نیز در گزارشی نوشته است، بودجه دفاعی ۲۰۲۰ آمریکا شامل افزایش تا ۷۵۰ میلیارد دلاری است. پیشنهاد بودجه سال آتی میلادی قرار است در هفته های آتی اعلام شود.

در گزارش کمیسیون استراتژی دفاع ملی که ۲۸ نوامبر ۲۰۱۸ منتشر شد، از کنگره خواسته شده تا افزایش سالانه سه تا پنج درصدی در هزینه های دفاعی را تایید کند.

اینهوف در ادامه مقاله خود آورده است: بر این باورم که ما در تهدیدآمیزترین شرایط هستیم و باید ظرفیت‌های دفاعی خود را برای بازدارندگی تهدیدها از سوی چین و روسیه ارتقا دهیم. تنها راهی که می توانیم این کار را انجام دهیم سرمایه گذاری در راستای حفظ و مدرنیزه سازی است که مدت‌هاست به آن بی اعتنایی شده است.

52310