همه گزینه‌ها روی میز نیست!

در یک سال گذشته کاخ سفید به طور مستمر تنش را افزایش داده است. علاوه بر برگشت تحریم‌های لغوشده، تحریم‌های جدیدی نیز در فهرست تروریسم اقتصادی آمریکا جای گرفت. اما طی هفته‌های اخیر با اعزام ناوهای جنگی آمریکا به منطقه و اتهامات بی‌اساس و فاقد استناد انتساب انفجارهای نفتی به ایران دامنه تنش به تهدیدهای نظامی کشیده شد.

آخرین اتهام در خصوص حمله به نفتکش‌های ژاپنی همزمان با دیدار نخست وزیر ژاپن با رهبر انقلاب و سایر مقامات جمهوری اسلامی بود. اتفاقی که بی اساس بودن آن از زمان انفجاربه روشنی آشکار است و تردیدی نیست که تیم «بی» -که به تعبیر دکتر ظریف مشهور به جنگ‌افروزی است و بیش از همه از تلاش‌های ژاپن برای تنش‌زدایی عصبانی بود- عامل اصلی آن بودند. ترامپ با جزئی خواندن حمله به نفتکش‌ها در واقع از موضع اتهام‌زنی علیه ایران در این موردهم عقب‌نشینی کرد.

با تجاوز پهپاد جاسوسی افسانه ای آمریکا به آب‌های سرزمینی ایران و اسقاط آن توسط شیرمردان پایگاه‌های موشکی سپاه پاسداران اوضاع پیچیده‌تر شد. نخست آمریکایی‌ها اصل موضوع را منکر شدند. پس از اعتراف، نوع پهپاد را « گلوبال هاوک» یعنی گران‌ترین و پیچیده‌ترین پهپاد آمریکا ندانستند. اما ساعتی بعد به آن هم اذعان کردند. جالب این‌جاست که به ادعای روس‌ها «گلوبال هاوک» پهپادی غیرقابل ردیابی و غیرقابل سقوط است که حالا با سلاح‌های فوق سری ایران ردیابی و ساقط شده است. پریشان‌گویی‌های ترامپ پس از این حادثه، سرگردانی در اردوگاه جمهوری‌خواهان را بیشتر آشکار کرد. نشست اضطراری کاخ سفید بدون نتیجه پایان یافت و ساعتی پس از آن رئیس جمهور آمریکا اعلام کرد به خاطر احتمال کشته شدن ۱۵۰ نفر در حمله به ایران دستور حمله نظامی به ایران را لغو کرده است!

این در حالی است که روزانه صدها نفر در فلسطین، یمن، افغانستان و سایر کشورها با دخالت های مستقیم و غیرمستقیم آمریکا به خاک و خون کشیده می‌شوند. بنابراین علت لغو حمله نظامی توسط ترامپ را نباید در ادعاهای به اصطلاح انسان دوستانه او جستجو کرد. بلکه ضربه مقتدرانه ایران به تجاوز آمریکا نشان داد که ایران در خصوص خط قرمزهای خود جدی است و ترامپ به تدریج این واقعیت را باور کرده است. «مقاومت» و «دیپلماسی فعال» دوبال قدرتمند راهبرد دفاعی ایران در برابر زیاده‌خواهی‌های کاخ سفید است که اکنون آثارآن در معادلات این رویارویی آشکار شده است. اکنون کاخ سفید برای واکنش در برابر مقاومت ایران نمی‌تواند بدون محدودیت عمل کند، بلکه  معادلات به نحوی پیش رفته است که برای کاخ سفید دیگر: همه گزینه‌ها روی میز نیست.

* سرمقاله دوم تیر ۱۳۹۸ روزنامه شهرآرا