حفظ بازارهای خارجی، پاشنه آشیل اقتصاد / چه کسانی مشتریان خارجی را پراندند؟

امیرعباس آزرم وند: طی دو سال گذشته وضع تعرفه های گمرکی برای واردات و تغییر در قوانین صادرات مانند ممنوعیت مقطعی صادرات برخی کالاها با هدف کنترل قیمت و میزان عرضه در داخل مورد انتقادات فراوانی قرار گرفت. تورم صادراتی و به عبارتی تخلیه کالا از بازارهای داخلی به دلیل جهش نرخ ارز به گونه ای حجم کالا را در بازارهای داخلی کاهش داد که در مقاطعی از زمان صادرات اقلامی مانند گوشت، تخم مرغ، سبزیجات، برنج، گندم و ... توسط دولت ممنوع اعلام شد. در این بین سودجویی افرادی که درآمدهای ارزی ناشی از صادرات این کالاها را بر منافع ملی و حفظ مشتریان داخلی ارجح دانستند خسارات پنهانی را متوجه اقتصاد کشور کرد.

بی اعتمادی مشتریان خارجی به دنبال عدم تامین کالاهایی که مورد ممنوعیت صادراتی قرار گرفته بودند آن هم درست در زمانی که تبادل کالا با کشورهای دیگر از اهمیتی دوچندان برخوردار است باعث شد تا کشورهای رقیب مانند ترکیه به سرعت جایگزین شده و با تامین این کالاها مشتریان خارجی را از ان خود کنند.

علی قنبری، استادیار دانشگاه تربیت مدرس و مدیر عامل سابق شرکت مادر تخصصی بازرگانی ایران در گفت و گو با خبرآنلاین ضمن استقبال از تصمیم اخیر دولت مبنی بر پایان ممنوعیت صادراتی برای تامین نیاز داخلی گفت: کشورهای جهان اکنون روابط اقتصادی میان خود را براساس مزیت‌های نسبی تنظیم می‌کنند و هر آن چیزی را که صرفه نسبی دارد تولید و صادرات می‌کنند و در مقابل آن کالاهایی که صرفه اقتصادی برای کشور دارد را وارد می‌کنند. در این ظرف تنها چیزی که اهمیت دارد مساله منافع ملی طرفین است و خوب است که ایران نیز به این سمت برود.

وی در پاسخ به سوالی مبنی بر خودکفایی و درک امروزی از آن گفت: امروز به دلیل گسترش ارتباطات، ما در جهان کوچکتری نسبت به گذشته زندگی می کنیم به همین منظور نباید خودکفایی را با همان درک سنتی فهم کنیم. امروز دیگر مصرف کالاهایی که فقط در داخل تولید می شود عملی نیست. اکنون کشورها براساس نیاز خود اقدام به صادرات یا واردات می کنند که اگر به نکات جانبی آن توجه شود می‌تواند به سود کشور تمام شود.

معاون سابق وزیر جهاد کشاورزی تصریح کرد: اکنون کشوری که واردکننده کالای دیگری می شود عملا برای صادرات آینده خود به کشور مبدا برنامه‌ریزی می‌کند. این میان مشکل صادرکنندگان ما در این بود که هر گاه نیاز داخلی دچار مساله می‌شد، سریعا صادرات همان کالا را ممنوع می کردند. حال آن که در جهان امروز مطمئن نبودن و عدم اعتماد طرفین سبب می شود شراکت اقتصادی کوتاه‌تر و کوچک‌تر شود.

قنبری با اشاره به ضرورت واردات کالاهایی که تولید آنها در داخل به هر دلیلی صرف نمی‌کند، خاطرنشان کرد: به نفع کشور است که برای کالاهایی که می‌تواند صادر کند، صادرات را در دستور قرار داده و مشتریان خارجی خود را از استمرار و تداوم تامین کالا مطمئن کند. از سوی دیگر هر جایی که تولید در ایران صرفه اقتصادی یا اجتماعی و حتی محیط زیستی ندارد، واردات جایگزین تولید داخل شود.

این مقام مسئول پیشین تاکید کرد: ما باید اطمینان مشتریان خارجی خود را بالا ببریم تا از این طریق بتوانیم بازارهای جهانی را حفظ کرده و گام‌های بیشتری رو به جلو بگذاریم و راه را برای پیشرفت و توسعه هموار کنیم.

مدرس دانشگاه تربیت مدرس در رابطه با کارایی ابزار تعرفه‌ای برای کنترل واردات و صادرات هم گفت: ابزار تعرفه‌ای در جهان امروز همین کاربرد را دارد و چنانچه ساز و کار اصولی آن اندیشیده شود در ایران هم کارایی خواهد داشت و عملا به سود دولت و مردم خواهد شد.

۲۲۶۲۲۸