انتقال آب از دریای مازندران به سمنان: به‌ضرر مردم و مُخرب محیط‌زیست

نگاهی به آسیب های انتقال آب دریای کاسپین به سمنان و ضررهای آن برای مردم سمنان و تخرب محیط زیست کوه های البرز و دشت مازندران

دکتر کلانتری، رییس سازمان حفاظت محیط زیست در نامه‌ای به شماره ۹۸/۱۰۰/۳۰۰۱۲ به تاریخ هجدهم مهرماه ۱۳۹۸به  وزیر نیرو - مجری طرح - اعلام کرد که اجرای پروژه انتقال آب از دریای خزر به فلات مرکزی ایران بلامانع  است! این دخالت انسان در تغییرات اقلیمی از تهدیدهای مهم زندگی بشر امروز و آینده است.

از نمادهای این دخالت ، انتقال آب به حوزه های خشک یا کم آب به منظور افزایش بار جمعیتی در این نواحی، وصنعتی کردن و تحمیل توسعه ناپایدار به منطقه هایی است که در آنها شرایط مناسب اقلیمی برای چنین تمرکزی برقرار نیست. نتایج فاجعه بار چنین مداخله را می توان در ایران به ویژه در شهر های تهران و اصفهان و مناطق پیرامونی آنها مشاهده کرد. این شهر ها در حاشیه یا داخل نواحی خشکی قرار گرفته اند که در طی ۵۰ سال اخیر در آنها حدود ۳ تا ۵ برابر ظرقیت اقلیمی شان بارگذاری جمعیتی شده و صنایعی نامناسب با شرایط اقلیمی این شهرها در آنها مسقر شده است. بخش مهمی از جبران کم آبی در اصفهان از طریق انتقال آب صورت گرفته است. به نظر می رسد که اکنون همین مشکل به استان سمنان با انتقال آب از حوزه دریای مازندران (خزر)  تحمیل می شود . "استفاده نامتعادل از منابع آب"، "آمایش غلط سرزمین ایران  و "مساله خشکسالی" تمرکز نامتناسب در مراکز استان‌ها  و در کلانشهرهای ( تهران و اصفهان و کرج و مشهد) موجب مشکلات و معضلات فوری شده که حدود ۲۵ میلیون نفر جمعیت ایران را در پیرامون این کلانشهرها در شرایط اقلیمی نامناسب قرار داده است. هم اکنون باید منتظر حاد شدن چنین مشکلاتی در استان سمنان (با توسعه ناپایداردر سالهای آینده و با پروژه های انتقال آب به این استان) باشیم

سرشماری سال ۹۵ نشان داد که جمعیت استان سمنان حدود ۷۰۰ هزار نفر بوده است. برای تامین آب  همین جمعیت نیز در حال حاضر از شش سد ("بیارجمند" شاهرود، "آستانه" دامغان ، "شهیدصفا" سرخه، "شیخ حسن جوری" شاهرود، "گل رودبار" سمنان و "نعیم آباد" شاهرود) استفاده می شود. در سال ۹۷ تعداد حدود ۲۵۰ هزار اشتراک آب در استان سمنان وجود داشته اند. علاوه بر سدهای موجود ۱۲۰ جاه عمیق "شناخته شده و ثبت شده" در این استان برای تامین آب وجود دارد. سطح متوسط آب زیر زمینی در این استان در ۱۷ سال گذشته ۱۲ متر افت کرده و عمق حفر چاههای عمیق در دوازده سال اخیر از ۲۰۰ متر به ۴۳۰ متر در پایان سال ۹۷ رسیده است . این موضوع نشان می دهد که همین جمعیت ۷۰۰ هزار نفری نسبت به توان اقلیمی استان سمنان اضافه بار جمعیتی دارد. هر نوع افزایش بار جمعیتی و توسعه صنعتی در این محدوده که اکنون با انتقال آب برای تامین آب آن برنامه ریزی شده، تعادل اقلیمی این منطقه را بیشتر برهم خواهد زد .

یکی از شاخص های تغییر اقلیم مساله گرم شدن زمین است، و سنجش روزانه و ماهانه گاز co۲ از شیوه های پایش گرم شدن است. در ماه بهمن ۱۳۹۷ – با بیشینه ۴۱۱ پی پی ام برای گاز co۲ مواجه شدیم و این  پنجمین بهمن ماه پی در پی بود که در کره زمین رکورد گرم شدن  شکسته شد. افزایش گاز CO۲  در اتمسفر جمعیت کره زمین به ویژه در کشورهای خشک مانند ایران را تهدید می کند.

تخلیه سفرهای آب زیر زمینی می تواند به تسریع در رخداد یک زلزله مهم بعدی بیانجامد. بارگذاری جمعیتی  بیش از ظرفیت اقلیمی هر منطقه در طی حدود ۲۵ سال گذشته به از بین رفتن حدود ۵۰ کیلومتر مکعب از حجم آب هر یک از سفره های آب زیر زمینی در نزدیکی کلان شهرهای ایران منجر شده است.

از مهمترین نتایج و پیامدهای گرم شدن زمین در تغییر اقلیم در ایران و کشورهای خاورمیانه و شرق مدیترانه، خشکسالی، از بین رفتن دریاچه‌های داخلی و کمبود آب است. در ۶۰ سال اخیر، روند گرم شدن زمین توسعه یافته است.

انتقال آب از دریای مازندران به سمنان ، مهاجرت نامتوازن جمعیت را به استان سمنان تشدید می کند. ضمنا شیرین کردن آب شور دریای مازندران شروع فرآیندی خطر ناک در تخریب وسیع محیط زیست منطقه دشت مازندران است. این کار علاوه بر پرهزینه بودن موجب می شود تا زندگی حدود ۵ میلیون نفر ساکنان در دشت ساحلی گرگان، مازندران و گیلان نیز به تدریج در معرض خطر قرار گیرد. انتقال آب از دریای مازندران به سمنان در درجه اول به ضرر خود مردم استان سمنان و در مرحله بعد موجب آسیب به محیط زیست و زندگی مرمان مازندران است.

* استاد پژوهشگاه بین المللی زلزله شناسی و مهندسی زلزله و عضو وابسته شاخه زمین شناسی فرهنگستان علوم

برای دسترسی سریع به تازه‌ترین اخبار و تحلیل‌ رویدادهای ایران و جهان اپلیکیشن خبرآنلاین را نصب کنید.
کد خبر 1311182

برچسب‌ها

نظر شما

شما در حال پاسخ به نظر «» هستید.
4 + 14 =

نظرات

  • نظرات منتشر شده: 22
  • نظرات در صف انتشار: 0
  • نظرات غیرقابل انتشار: 0
  • سلیمی CZ ۰۷:۵۱ - ۱۳۹۸/۰۷/۲۴
    33 10
    درود بر مرد خرمند و حامی طبیعت دکتر زارع
    • GB ۰۹:۴۶ - ۱۳۹۸/۰۷/۲۴
      32 5
      زلزله در عمق 10 کیلومتری زمین رخ میده چه ربطی به اب های سطح زمین یا زیر زمینی داره
    • IR ۱۰:۱۹ - ۱۳۹۸/۰۷/۲۴
      16 5
      بی نام ۰۹:۴۶ از انگلیس من رشتم زمین شناسی هست حرف شما کاملا درسته این اقا مال شمال هستند اگر این حرفی که این اقا زده را در محافل علمی مثل دانشگاه بزنی بهت میخندند
    • DE ۱۷:۱۰ - ۱۳۹۸/۰۷/۲۴
      3 1
      دو تا ناشناس ، ظاهرا سواد ندارید. اتفاقا کاهش سطح آب های زیر زمینی میتواند باعث زلزله شود... شما از کجا میدونید در عمق 10 کیلومتری زیرزمین و یا پایین تر آب های زیر زمینی وجود نداره ؟!!!
  • CZ ۰۷:۵۳ - ۱۳۹۸/۰۷/۲۴
    26 3
    این طبیعت ایران رو با این کارهاشون از بین بردند و خواجه دنبال نقش ایوان است
  • CZ ۰۸:۲۶ - ۱۳۹۸/۰۷/۲۴
    9 5
    عالی بود دست مریزاد به شما
  • IR ۰۸:۴۰ - ۱۳۹۸/۰۷/۲۴
    8 3
    مهمترین نتایج و پیامدهای گرم شدن زمین در تغییر اقلیم در ایران و کشورهای خاورمیانه و شرق مدیترانه، خشکسالی، از بین رفتن دریاچه‌های داخلی و کمبود آب است. در ۶۰ سال اخیر، روند گرم شدن زمین توسعه یافته است.
  • فریدون IR ۰۸:۴۱ - ۱۳۹۸/۰۷/۲۴
    25 4
    شرف ندارند اینها که به فکر مردم و طبیعت انسان نیستند
  • IR ۰۸:۴۴ - ۱۳۹۸/۰۷/۲۴
    6 6
    این اتفاق موجب زلزله خواهد شد
    • IR ۰۸:۵۸ - ۱۳۹۸/۰۷/۲۴
      14 3
      مردم بي بخار تر از اين حرفها هستند
  • IR ۰۸:۴۵ - ۱۳۹۸/۰۷/۲۴
    20 0
    اساس هدف مردم نیست. اب باد و خاك نفت شرف و حيثيت مردم
  • مهدی IR ۰۸:۵۰ - ۱۳۹۸/۰۷/۲۴
    12 10
    در یک متن یک صفحه ای دو تا اسم متفاوت برای یک دریا آورده اید؟ این کار غیر حرفه ای و غیر ژورنالیستی نیست؟ همه می دانیم که این دریای یک نام بین المللی شناخته شده کاسپین و یک نام شناخته شده ملی به نام خزر دارد، این نام دریای مازندران که هیچ پیشینه تاریخی و اصیلی ندارد چرا این روزها ورد زبان بعضیها شده است؟
    • شهروز CZ ۰۹:۳۲ - ۱۳۹۸/۰۷/۲۴
      7 6
      حالا شما هم واسه ما پان مازندرانیسم در اوردید چه فرقی می کنه ؟!!1
    • IR ۱۲:۳۲ - ۱۳۹۸/۰۷/۲۴
      17 10
      چرا این دریاچه باید با نام خزر بیان شه؟قومی هم اگر به اسم خزر خارج از مرزهای حال حاضر ایران بود، دقیقا چه ربطی به ایران داره؟
  • محمد IR ۰۸:۵۳ - ۱۳۹۸/۰۷/۲۴
    21 1
    ما مازندرانی ها که راضی نیستیم اما مگه رضایت مردم شرطه توی این مملکت
  • IR ۱۱:۱۸ - ۱۳۹۸/۰۷/۲۴
    14 8
    دریای خزر نه مازندران.
    • IR ۱۲:۳۴ - ۱۳۹۸/۰۷/۲۴
      6 8
      تو میدونی خزرها(اگر گروهی در تاریخ به این نام بوده)دقیقا کجا بودن؟چرا در ایران باید نام این دریاچه توسط عده ای خزر خوانده شه؟
  • IR ۱۱:۴۵ - ۱۳۹۸/۰۷/۲۴
    7 0
    اگر مرد هستند پای طرحی رو که میدن امضا کنند که اگه جواب نداد دادگاهی بشن
  • بی نام IR ۱۱:۵۸ - ۱۳۹۸/۰۷/۲۴
    10 4
    خوب بود میگفتید کی اصفهان را به زور وارد توسعه ناپایدار کرد با ذوب آهن.و صنعت پرنیاز به آب را وسط بیابان قرار داد.همانهایی که مردم بهشان نوستالژی شکوه پیدا کردند
  • دریای گیلان US ۱۷:۱۴ - ۱۳۹۸/۰۷/۲۴
    7 12
    در اکثر متون تاریخی از این دریا با عنوان دریای جیلان یا گیلان نام برده شده است. این دریای پرشکوه مایملک ازلی و ابدی مردم قهرمان گیلان است . و اجازه برداشت حتی یک قطره از آن داده نخواهد شد. والسلام ختم کلام
  • IR ۱۹:۰۲ - ۱۳۹۸/۰۷/۲۴
    1 9
    اب خزر از ولگا و از کانال ولگا دن تامین میشه حدود 90 درصد.و اگر کانال ولگا دن بیشتر باز بشه اب دریا اصلا کم نمیشه .فقط همه چیز شده سیاسی بازی و نماینده ها ی استانی هم حس ناسیونالیستیشون گل میکنه
  • IR ۲۱:۲۶ - ۱۳۹۸/۰۷/۲۸
    0 1
    مرد حساب گل رودبار سنگسر (مهدیشهر) . چقد ضرر کردیم از بی نامی.