این تبادل، در بحبوحه تروریسم اقتصادی ایالات متحده آمریکا علیه ایران، بازتاب گسترده‌ای در رسانه‌ها داشت و اکنون این امیدواری را بوجود آورده است که تهران و واشنگتن توان دستیابی به توافقات بعدی را دارند و اتفاق اخیر می‌تواند سنگ بنای توافقات بزرگتری باشد. تبادل دو زندانی دقیقا به موازات تحولاتی چون سفر یوسف بن علوی، وزیر امور خارجه عمان به ایران بود، کشوری که همواره به عنوان یکی از میانجیگران جدی در تنش بین تهران - ریاض و تهران - واشنگتن مطرح بوده است و تا کنون هم توانسته برخی اقدامات را سامان دهد. این موضوع همچنین کشورهای دیگری مانند سوئیس، ژاپن و فرانسه را به این فکر واداشته تا با پیگیری همین رویه، بستر و فضای لازم را برای گفت وگو و مذاکره میان تهران و واشنگتن، فراهم کنند یا به عنوان میانجیگر و پل ارتباطی روابط ایران و ایالات متحده آمریکا، ایفای نقش کنند. سفر پیش روی حسن روحانی، رئیس جمهوری کشورمان به ژاپن نیز گمانه زنی هایی را در این زمینه موجب شده است.
شاید آنچه موجب این گمانه زنیها می شود، اتفاقاتی است که علاوه بر تبادل زندانیان، طی روزها و هفته های گذشته در ایران و منطقه رخ داده یا رخ خواهد داد:
اعتراضات در ایران بخاطر افزایش قیمت بنزین، انتخابات پیش روی مجلس شورای اسلامی، اوضاع نابسامان عراق، آرامش نسبی در منطقه خلیج فارس و ... از جمله ی این اتفاقات است. این باور بوجود آمده است که تهران با آزاد سازی زندانی آمریکایی، پالس مثبتی را به جامعه جهانی مخابره کرده است. اینکه ایران در صورت مهیا شدن شرایط، آمادگی توافق با آمریکا را دارد.
ایران بارها اعلام نموده است که در صورت بازگشت آمریکا به برجام و رعایت قطعنامه 2231 و در نتیجه برداشته شدن تحریمها، آمادگی مذاکره با آمریکا در قالب برجام را دارد. چه بسا اگر آمریکا چنین گامهایی را برداشت، ایران می تواند برای حل و فصل مسایل دیگر هم به مذاکره با آمریکا بپردازد. زمانیکه در بدترین شرایط روابط میان دو کشور آنها قادر به توافق روی تبادل زندانیان هستند، طبیعی است که می توانند توافقات گسترده تری را هم داشته باشند.
ایران از مدتها قبل آمادگی خود را برای تبادل زندانیان اعلام کرده بود و وزیر امور خارجه کشورمان در سفر اردیبهشت خود به نیویورک، این پیشنهاد را داده بود. او اعلام کرده بود که تهران آماده است تا زندانیان آمریکایی در ایران را با ایرانیانی که به خاطر قوانین تحریم در آمریکا یا به خواست واشنگتن در کشورهایی دیگر حبس شده‌اند، تبادل کند. با گذشت شش ماه از ارائه این پیشنهاد از سوی مقامات آمریکایی پاسخی دریافت شد، تا اینکه آذرماه سال جاری وزیر خارجه کشورمان با انتشار توئیتی با اشاره به مبادله دو زندانی ایرانی و آمریکایی بین واشنگتن و تهران، از آمادگی ایران برای مبادله تمام زندانیان دو طرف خبر داد و درباره ادامه سیاست تبادل زندانیان دو طرف نوشت: «توپ در زمین آمریکاست.»
بنابراین می توان اینطور تفسیر کرد که حال نوبت آمریکاست که با بستری که فراهم شده اقدامات لازم را در راستای کاهش تنش انجام دهد و با برداشتن تحریم ها قوام بیشتری به این گام مثبت ببخشد، چرا که تهران به عنوان یک کشور مستقل، سیاست‌هایش را تعیین و اعمال می کند و تاکنون هم در تمام تلاش های دیپلماتیک و افزایش توانمندی های نظامی خود در مسیر توسعه صلح، ثبات و ایجاد امنیت در منطقه گام برداشته است، هیچ گاه به مذاکره پاسخ منفی نداده و همیشه پنجره دیپلماسی را باز نگه داشته است.
*کارشناس سیاسی
310 310
نظر شما