وقتی خواننده‌ها اشعار شاعران بزرگ ادبیات فارسی مانند حافظ، سعدی و مولانا را اجرا می‌کنند، لطفِ شنیدنِ آن شعرها چند برابر می‌شود. چه بسا غزلی از حافظ را بخوانیم ولی حسن و زیبایی آن غزل در کنار صدای یک خواننده و نوای موسیقی برایمان بیشتر شود و مضمون شعر را بهتر درک کنیم. برای همین است که می‌گویند همیشه موسیقی به کمک شعر می‌آید و آن را شکوفاتر می‌کند، اما گاهی پیش می‌آید که خواننده‌ای از سرِ ناآگاهی و نداشتنِ دانش کافی در شعر، بیت یا مصرعی را اشتباه می‌خواند و همین کار، موجب تغییر معنای آن می‌شود. در تازه‌ترین نمونه اشتباه خواندن شعر به قطعه «قمار باز» آلبوم «بی‌نام» محسن چاوشی برخوردیم که در آن یک مصرع به غلط خوانده می‌شود.
مصرعِ اشتباهیِ «قمار باز»
محسن چاوشی که در آثار مختلف خود همیشه ارادتش را به مولانا نشان داده است، در تازه‌ترین آلبوم خود، یعنی «بی‌نام» هم غزل‌هایی از این شاعر بزرگ را انتخاب و اجرا کرده است. یکی از این غزل‌ها که به نام «قمارباز» در آلبوم گنجانده شده است، با این ابیات آغاز می‌شود: «همه صیدها بکردی هله میر بار دیگر/ سگ خویش را رها کن که کند شکار دیگر/ همه غوطه‌ها بخوردی همه کارها بکردی/ منشین ز پای یک دم که بماند کار دیگر». مولانا در بیت سوم می‌گوید: «همه نقدها شمردی به وکیلِ در سپردی/ بشنو از این محاسب عدد و شمار دیگر». چاوشی مصرع اول این بیت را این‌طور خوانده است: «به وکیل، در سپردی» که غلط است. «وکیلِ در» در گذشته یک عنوان شغلی بوده و به کسی اطلاق می‌شده که نایب، منشی یا سفیرِ فردی صاحب منصب در دربار پادشاه بوده است. بنابراین «وکیلِ در» یک واژه کاملاً مستقل است و در متون قدیم فارسی به ویژه تاریخ بیهقی بارها به این عنوان شغلی برمی‌خوریم. از این رو از خواننده‌ای مانند چاوشی که خدمت بزرگی به معرفی اشعار مولانا به جامعه کرده است، انتظار می‌رود پیش از خواندن شعری حتماً درباره اجرای صحیح آن از یک مشاور ادبی کمک بگیرد.
۲۴۱۲۴۱
نظر شما