هفته‌نامه چلچراغ با جیرانی گفت‌وگویی انجام داده که بخشی از آن را می خوانید:
این همه منتقد به برنامه «هفت» از کجا می‌آیند؟
سینمای ایران در طول 31 سال پس از انقلاب و حتی از زمانی که تلویزیون آمده، یعنی در سال 1337 یک برنامه سینمایی منتقد نداشته. حالا اصلا کاری به ماجرا‌های سینمای قبل از انقلاب نداشته. حالا اصلا کاری به ماجرا‌های سینمای قبل از انقلاب ندارم، دوره‌اش تمام شده و گذشته، اما در سینمای بعد از انقلاب تلویزیون به ندرت برنامه سینمایی داشته. آن هم برنامه‌ای زنده و منتقد. به همین دلیل سینما به سکوت و پنهان کردن اشتباهات عادت کرده. همیشه هم معتقد بوده که نمی‌تواند اقشار اجتماعی را نقد کند و ممیزی مقابلش می‌ایستد. هر زمان هم که نقد خودش به میان آمده، عصبانی شده است.
«هفت» را به انگیزه انتقام از همین اهالی بیزار از نقد ساختید؟
نه، این موضوع را گفتم تا بدانید در چه فضایی داریم کار می‌کنیم این تفکر که اگر سینما را نقد کنیم، به صلاح که سینما نیست. آن هم وقتی مخالفان سینما زیادند، تفکری است که از دهه 60 وجود داشته است. آن موقع هم یک مجله بود به نام مجله «فیلم» که تا مدت‌ها امتیاز نداشت. هر شماره مطالب به معاونت سینمایی ارشاد می‌رفت، می‌خواندند و اجازه می‌دادند. آن موقع نگران بودند به مجلات سینمایی مجوز بدهند. این نگرانی ریشه در آن تفکری داشت که گفتم. بعد از دهه 60 همین مدیرانی که چنین تفکری داشتند، متوجه شدند آن فضای بسته چقدر به ضررشان تمام شده است و فضای باز و بودن مجلات و نقد چقدر خوب است.
این چه ربطی به «هفت» که یک برنامه تلویزیونی در دهه 80 است دارد؟
این را گفتم که بدانید این تفکر مال امروز نیست و ریشه تاریخی دارد؛ تاریخی که زیاد از آن نگذشتیم. اینکه هر نقدی را در حال حاضر نباید مطرح کرد. به صلاح سینما نیست، کیان سینما را زیر سئوال می‌برد ریشه در آن تفکر دارد. ما یک فیلمسازی را به برنامه دعوت می‌کنیم، منتقد ما هم فیلم را نقد می‌کند و نکاتی را مطرح می‌کند که مشخص میشود آن فیلمساز چقدر سواد دارد. همین موضوع برای خیلی‌ها جالب نیست که مشخص شود درصد سوادشان چقدر است همین نقد‌ها باعث شده مسائلی در سینما رو شود که این رو شدن را بعضی‌ها به نفع سینما نمی‌دانند.
خیلی از مهمانان برنامه شما بعد از پخش به برنامه اعتراض کردند فیلمساز باسواد نداریم یا باسواد‌ها به برنامه شما نیامده‌اند؟
فیلمسازان باسوادی هم به برنامه ما آمده‌اند. منتقد را پیچانده‌اند و به خوبی از خودشان دفاع کرده‌اند و منتقد ما بازنده شده است.
اما در همین یادداشت‌هایی که ما از اهالی هنر گرفتیم، فیلمسازان باسوادی از شما انتقاد کردند، مثل آقای حمید‌نژاد و...؟
همین فیلمساز باسواد وقتی منتقد ما در نقد فیلمش گفت فیلمت مستند‌گونه است، جواب داد خیلی از فیلم‌ها مستند‌گونه است مثل «بن‌هور». آخر عزیز من نمی‌توانی جواب بدهی چرا را چپ می‌کنی؟ در مقابل سازنده «کیفر» آمد و طوری جواب داد که منتقد ما حرفی برای گفتن نداشت و به اصطلاح آچمز شد.
اما حسن فتحی هم یکی از منتقدان شماست و بعد از برنامه اعتراض کرد.
ایشان انتقاد داشت به شیوه انتقاد، اما میز را چپ نکرد، اشتباه نکنید
به هر حال سینما‌گران به برنامه شما اعتراض می‌کنند.
این اعتراض‌ها طبیعی است و ریشه در طبیعت جامعه هنر ما دارد. ما در جامعه‌ای رشد کردیم که نقد در آن نهادینه نشده است. در همه ما یک من مستبد وجود دارد. اصلا وقتی یک برنامه سینمایی و یک تلویزیون هست. همه چیز سو‌ءتفاهم برانگیز میشود و همه دنبال یک چرا می‌گردند و دست‌های پشت پرده.
شاید آن چرا این باشد که «هفت» از رسانه ملی پخش میشود یا اینکه بیشتر از آنکه از اهالی خانه سینما مهمان برنامه‌تان باشند، از معاونت سینمایی آمده اند.
این سئوال شما ریشه در آن سو‌ءتفاهم دارد. سو‌ء‌تفاهمی که بخشی از آن نیز به جامعه ملتهب امروز و دسته‌بندی‌ها برمی‌گردد. آقای محسن علی‌اکبری که از طرفداران معاونت سینمایی است، در یک برنامه زنده تلویزیونی ما را متهم کرد علیه سینما حرف می‌زنیم. آقای شورجه در برنامه سینمایی خودمان گفت: چرا فیلمی را که در راستای نظام ساخته شده نقد می‌کنید؟ اصلا هر برنامه‌ای که در تلویزیون وارد حیطه نقد شود، خوشایند آنها که نقد می‌شوند، نیست فکر نکنید الان که من جلوی شما نشسته‌ام، معاونت سینمایی خیلی «هفت» را دوست دارد. اصلا این طور نیست. آنها هم منتقد و معترضند. ما داریم در رسانه ملی در میانه حرکت می‌کنیم.
واقعا؟ً می‌توانید در رسانه ملی میانه‌دار باشید؟
می‌توانید یعنی نمی‌توانید من به دیگر برنامه‌های تلویزیونی کاری ندارم، اما «هفت» سعی کرده با همه مشکلاتی که رسانه ملی دارد «وسط» حرکت کند.
یعنی شما الان می‌توانید اعضای شورای عالی تهیه‌کنندگان را به «هفت» دعوت کنید. مثل خانم حکمت؟
در این مورد خاص خودم دعوت نمی‌کنم. در «دو قدم مانده به صبح» به من گفتند دعوت کن و من دعوت نکردم. به هر حال هر سردبیری سلیقه خاص خودش را دارد من می‌‌توانم آدم‌هایی را که دوست دارم دعوت کنم و آدم‌هایی را که دوست ندارم، دعوت نکنم.
پس «هفت» بی‌طرف نیست.
اگر دعوت نکردن این یک مورد نقص بی‌طرفی تلقی شود، حاضرم این نقص را بپذیریم.
14202
نظر شما