ملیکا قراگوزلو: از طاعون و جزام و.. شروع شد ولی به ایدز و بیماری‌های مقاربتی ختم نشد. مسئله جدیدی که جامعه با آن رو به روست، کرونا است که تبدیل به یک انگ اجتماعی شده. «کرونایی» لفظی است که از آغاز شیوع موج اول کرونا، به بیماران مبتلا به ویروس کرونا اطلاق داده شد.
به گزارش خبرگزاری خبرآنلاین، حالا پویشی با نام «پاک» شکل گرفته است که به گفته امیرحسین جلالی ندوشن، روانپزشک، عضو هیأت علمی دانشکده علوم پزشکی ایران و از چهره‌های اصلی این پویش، «در این مرحله، هدف تاثیرگزاری اجتماعی نیست.» بلکه این پویش فعلا درحال پژوهش و تحقیق در مورد این انگ، چگونگی مقابله با آن و کاهش تاثیرگزاری‌اش در جامعه است.
جلالی در گفت و گویی که با خبرآنلاین داشت، می‌گوید: « بعد از شیوع ویروس کرونا، با این موضوع رو به رو شدیم که ابتلای به بیماری می‌تواند توامان با انگ باشد. انگ‌زنی در مورد بیماری‌ها همیشه در تاریخ بوده است مثل جزام، روان و در این اواخر راجع به ایدز، انگ‌هایی به شخص بیمار می‌زده و میزنند.»
وی می‌افزاید: « انگ فقط نگاه منفی به مسائل اخلاقی نیست، بلکه نوعی تحقیر، برچسب‌زنی و اسم‌گذاری است که منجر به ایجاد حس شرم در فرد و فاصله گرفتن او از اجتماع می شود.»
هدف «پاک» چیست؟
جلالی در این مورد می‌گوید: «هنوز اطلاعات ما در مورد انگ در کرونا و کاهش دادن آن بسیار محدود است. یکی از وظایف این پویش که در دست انجام است، پژوهش در مورد دلایل انگ زنی و طریقه مقابله با آن است که در بین کادر درمان و بیماران وضعیت آن را بسنجیم. دیگر موردی که در این قضیه مهم است، اطلاع‌رسانی به مردم است که این بیماری ممکن است انگ‌آفرین باشد. باید قصه‌های مثبت در مورد کرونا هم گفته شود. مثلا وضعیت نجات‌یافتگان از کرونا؛ در مرحه اول، پویش درحال انجام پژوهش و تولید متون و پیام‌هایی به زبان فارسی درباره مسئله انگ، کاهش و مقابله با آن است. فعلا پویش در حال جمع‌آوری اطلاعات و تهیه محتواهای آموزشی است. استقبال رسانه‌های داخلی و خارجی در این مورد حائز اهمیت است. کاهش شیوع بیماری، کاهش تاثیرگزاری را به دنبال خواهد داشت اما با شروع موج دوم کرونا دوباره شدت می‌یابد.»
مهدیه صالحی، روانپزشک، عضو هیات علمی دانشگاه علوم پزشکی ایران و از دیگر چهره‌های این پویش در مورد هدف پویش به خبرآنلاین می گوید: « ما در اینستاگرام پیجی (p.a.c19) داریم و یکسری مفادی مشخص کنیم. سعی کردیم با شهراری صحبت کنیم و جلب همکاری کنیم اما معلوم نیست که با ما همکاری کنند یا خیر. هدف ما این است که فرد دچار افسردگی نشود و افکار خودکشی نداشته باشد. همه تلاشمان این است که افراد با این قضیه کنار بیایند.»
نقش فامیل و همسایه‌ها در انگ‌زنی
انگ‌زنی همیشه از اطرافیان شروع می‌شود. گاهی خانواده طردت می‌کنند. گاهی از سر کار اخراج می‌شوی و به قول دکتر صالحی گاهی همسایه‌ها در خانه‌تان را ضدعفونی می‌کنند. وزارت بهداشت خطی را در اختیار مردم گذاشت که با آن تماس گرفته و مشاوره دریافت کنند.
این روانپزشک در مورد تجربه خودش در این خط می‌گوید: «من در خط ۴۰۳۰ که به افراد مشاوره می‌دهند کار می‌کردم. برخی که بیمار بودند زنگ میزنند و می‌گفتند که خانواده‌هایشان از ترس مردم، آن‌ها را به بیمارستان نمی‌برند و از ما کمک می‌خواستند. مسئله انگ حتی در افراد بهبود یافته هم به چشم می‌خورد. برخی می‌گویند که پس از بهبودی کامل از کار اخراج شده یا مردم با آن‌ها خوب برخورد نمی‌کنند. حتی گاهی همسایه این افراد به ما زنگ می‌زدند و می‌گفتند که نمی‌خواهند با آن‌ها در ارتباط باشند و حتی نمی‌خواهند بیمار از خانه‌اش بیرون بیاید. به طوری که با بیماران مثل مجرم برخورد می‌کردند. بعضی از بهبودیافته‌ها از این شکایت داشتند که همسایه‌ها مدام در خانه‌شان را ضدعفونی می‌کنند.»
سوگ‌درمانی
دکتر صالحی در مورد جلسات سوگ‌درمانی‌ای که برگزار می‌کنند می‌گوید: «یکسری جلسات سوگ‌درمانی برکزار می‌کرده‌ایم. به این صورت که از لیست فوتی‌ها به خانواده‌ها زنگ می‌زدیم که اگر مشاوره‌ای برای سوگ خواستند، به مراکز بهداشت مراجعه کنند. جالب این جا است که خیلی از خانواده قبول نمی‌کردند که بیمارشان از کرونا فوت کرده و دلایل دیگری می‌آوردند ودر جسات سوگ‌درمانی شرکت نمی‌کردند.»
وی می‌افزاید: «ما در پاسخ به گروه اول که خودشان بیمار یا خانوادشان درگیر بودند، این طور پاسخ می‌دادیم که هر بیماری جدیدی که به وجود می‌آید باعث می‌شود که ترس‌ّایی به وجود آمده و رفتارهای منفی و اغراق‌آمیزی انجام دهند. خیلی‌ها ممکن است ندانند که فرد پس از بهبود، واقعا بهبود پیدا کرده است و دیگر ناقل نیست. ما سعی می‌کردیم که با آن‌ها همدلی کنیم و می‌گفتیم مردم بخاطر اضطرابشان این طور رفتار می کنند. اما وقتی گروه دوم، یعنی همسایه‌ها و فامیل تماس می‌گرفتند و درخواست می‌کردند که بیایند و آن‌ها ببرند، این قضیه انگ را آموزش می‌دادیم. می‌گفتیم که مسئولیت هر فرد با خودش است و باید تمام پروتکل‌های بهداشتی را رعایت کند. آن‌ها باید هر فردی را ناقل قلمداد کنند و در مورد افراد خاصی این طور رفتار کنید. می‌گفتیم که هیچ ارگانی نیست که مردم را به زور ببرد و به نظر می رسد از سر اضطراب این رفتارها را انجام می‌دهید.»
هشتگ من یک ویروس نیستم
به گزارش خبرآنلاین، سارا کیم خبرنگار فربز در نیویورک در این رابطه می‌نویسد:«اواسط این هفته، در اواخر روز به ایستگاه اتوبوس همیشگی‌ام رفتم، گروهی از مردان همانجا سر من فریاد زدند که "اگر نمی‌خواهی به ویروس کرونا مبتلا شوی به آن مرد ژاپنی نزدیک نشو!"»
حتی دانشگاه برکلی کالیفرنیا هم در پستی اینستاگرامی «بیگانه‌هراسی» را یکی از پیامدهای معمول پخش ویروس کرونا دانست، البته این دانشگاه بعدا این پیام را از روی صفحه‌اش در فضای مجازی پاک کرد و نسبت به این موضوع عذرخواهی کرد.این دانشگاه بیگانه‌هراسی یا زنوفوبیا را به این شکل تعریف کرده بود: «ترس از برقراری ارتباط با افراد آسیایی و از سویی ایجاد احساس درد وجدان نسبت به این عواطف.»
دیگر کشورها هم سرشار از رفتارهای ناشی از نژادپرستی بودند، در کانادا گروهی نامه‌ای را امضا کرده‌اند تا دانشجویان این کشور در چین به کشورشان برنگردند، در بخشی از این نامه نوشته شده است: «این روند باید متوقف شود، با خوردن حیوانات وحشی اطرافیانتیان را آلوده نکنید، خودتان را قرنطینه کنید.»
حتی در کشورهای آسیایی شرقی مثل هنگ‌کنگ، کره‌جنوبی و ویتنام برخی مغازه‌ها ورود مشتری‌های چینی را ممنوع کرده‌اند.
در واکنش به همین موضوع هم آسیایی‌های ساکن در فرانسه با ایجاد هشتگ #من_یک_ویروس_نیستم، اعتراضات خود را نسبت به این موضوع شروع کرده‌اند.برای مثال فردی در توییتر در این باره نوشته است: «چینی‌ها قربانی کروناویروس هستند! تاکنون ۳۶۱ جان از دست رفته است! شما خودتان ویروس نژادپرستی هستید.»
سان لی تان، یک چینی-فرانسوی در این باره می‌گوید: «نژادپرستی ضد آسیایی‌ها با سرعت بیشتری از ویروس‌ها پخش می‌شود.»
دکتر صالحی در مورد این تجربه می‌گوید: « در کشورهای دیگر هم خیلی راجع به این انگ صحبت می‌شود. گاهی آدم‌ها فکر می‌کنند مبارزه با انگ کرونا یعنی که پروتکل‌ها را کنار بگذارند و با دیگران معاشرت کنند. من فکر می کنم خیلی مهم است به مردم نشان دهند این افرادی که انگ می‌خورند، با چه مشکلاتی دست و پنجه نرم می کنند و بدانیم که این اتفاق ممکن است برای ما هم بیفتد.»
در ایران چه خبر است؟
سازمان‌های جهانی مثل سازمان بهداشت جهانی، صلیب سرخ و یونیسف، مسئله انگ را در کرونا مورد توجه قرار دادند و پویش‌های مردمی را هم به شرکت در این مسئله دعوت کردند.
جلالی در ادامه می‌افزاید: «در کشور خودمان هم به خصوص در موج اول کرونا با افرادی که بیمار مبتلا به کرونا داشته یا عزیزی را از دست داده بودند، رفتارهای زننده‌ای می‌شد و از آن‌ها فاصله می‌گرفتند. نام گذاشتن روی افراد موسوم به «کرونایی» هم بیشتر به این قضیه دامن می‌زند که متاسفانه رسانه‌ها هم از این قائده مستثنی نیستند؛ در این موارد نمونه‌هایی از برچسب‌زنی و انگ‌زنی وجود دارد که همگی باعث به شکل‌گیری پویش ((پاک)) شدند.»
۴۷۲۱۲
نظر شما