مهدی خاکی‌فیروز: اعلام نتایج انتخابات پنجمین دوره سازمان نظام مهندسی ساختمان استان تهران، حاکی از شکست دولتی‌ها در این انتخابات است. محمد علی‌آبادی، سیدمهدی هاشمی، حسن زیاری و سیدحسین هادیانی مهمترین کاندیداهای همسو با دولت بودند که قصد داشتند هیأتمدیره این سازمان را در اختیار بگیرند. اما مهندسان پایتخت‌نشین با رأی خود، مانع دستیابی این افراد به هدفشان شدند و از این جمع 4 نفره دولتمردان فعال در بازار ساختوساز، فقط سیدمهدی هاشمی آن هم به عنوان عضو علی‌البدل رأی آورد.
انگیزه‌های چند میلیارددلاری
بازار ساختوساز در ایران مهمترین عرصه فعالیتهای اقتصادی کشور پس از صنعت نفت است. گردش مالی چند ده‌میلیارددلاری صنعت ساختمان، باعث شده تا بسیاری از سرمایه‌گذاران بزرگ ازجمله حامیان و منتقدان احمدی‌نژاد به فعالیت در این صنعت رغبت پیدا کنند. فراموش نکنیم احمدی‌نژاد، ثمره‌هاشمی و زریبافان پیش از آن که با حضور در ساختمان‌های شهرداری تهران به سیاستمدار جدی تبدیل شوند، همگی در هیأتمدیره یک شرکت ساختمانی (آتی‌ساز) دور هم جمع می‌شدند.
صادق محصولی وزیر کشور نیز به گفته خودش از بزرگترین بسازبفروش‌های کشور به شمار می‌آید. حساب‌های بانکی پر از پول برخی حامیان ساختمانی دولت و اهمیت اقتصادی سازمان نظام مهندسی ساختمان فرصت مناسبی برای تبلیغات گسترده فهرست‌های انتخاباتی هواداران دولت در انتخابات فراهم کرد که وجه مشترک همه آنها، نام محمد علی‌آبادی معاون رئیس‌جمهور بود. مهمترین فهرست دولتی‌ها با عنوان «مهندسین بسیجی» منتشر شد. در این فهرست، اسامی مقامات متخلف ساختمانی دولت به چشم می‌خورد.
مسئولانی همچون مدیرعامل شرکت توسعه راه‌ها و زیرساخت‌ها (وابسته به وزارت راه و ترابری)، مدیرعامل شهرجدید اندیشه (وابسته به وزارت مسکن و شهرسازی)، مدیرعامل شرکت راه‌آهن، مدیرکل اداره مسکن و شهرسازی، قائم‌مقام وزیر راه، معاون شرکت مدیریت شبکه برق کشور (وابسته به وزارت نیرو)، مدیرعامل شرکت سات‌کاپ (وابسته به وزارت نیرو) و مدیرعامل شرکت ساختمانی و شهرسازی واوان (وابسته به وزارت مسکن و شهرسازی).
هرچند این گروه با شعارهایی جذاب برای مهندسان به میدان آمد، اما نتوانست اعتماد مهندسان را به خود جلب کند. در فهرست برنامه‌های گروه ناموفق مهندسان بسیجی، وعده‌های دهن‌پرکنی همچون «تقسیم عادلانه کار بین مهندسین و برچیدن بساط برگه‌فروشی» و «تغییر نگاه به مهندسین از نگرش افراد همیشه متخلف به انسان‌های باظرفیت بالای مسئولیت‌پذیری» به چشم می‌خورد. شعارهایی که اگرچه زبان مشترک جامعه مهندسان ساختمان است ولی براساس نتیجه انتخابات اخیر، اعتقاد اکثریت جامعه مهندسان ساختمان آن است که «مهندسینبسیجی» نمی‌توانند آن را اجرایی کنند.
علاقه‌مندی مهندسان به لیست متخصصان
بررسی نتایج انتخابات اخیر سازمان نظام مهندسی نشانگر موفقیت نسبی دو فهرست کانون فارغ‌التحصیلان دانشگاه آزاد و ماندگار (منتقدان دولت) است. ماشاءالله تابع‌جماعت معاون کانون فارغ‌التحصیلان به «خبر» می‌گوید: «ترکیب هیأتمدیره سازمان نظام مهندسی در گروه‌های عمران و تأسیسات، تغییر چندانی را نشان نمی‌دهد ولی در گروه‌های معماری، نقشه‌برداری و ترافیک، شاهد حضور چهره‌های جدیدتری هستیم.»
وی می‌افزاید: «در انتخابات اخیر میزان مشارکت حدود 15 درصد رشد داشت در حالی که تعداد کاندیداها به دو برابر دوره قبلی رسید. این وضعیت باعث پراکندگی آرا و عدم موفقیت کامل یک فهرست واحد در انتخابات شد. با این وجود نامزدهای مورد حمایت کانون فارغ‌التحصیلان دانشگاه آزاد، حدود 35 درصد ترکیب هیأتمدیره را به خود اختصاص دادند.»
به گفته وی، تشتت آرا و اختلاف داخل سازمان، مانع پیشبرد برخی اهداف سازمان می‌شود که می‌توان به تجربه اختلاف‌های داخلی دوره‌های قبلی سازمان اشاره کرد.
همچنین با توجه به اینکه سرنوشت کاری مهندسان به سازمان ربط دارد، درصد پایین مشارکت در انتخابات (حدود 15درصد) قابل قبول نیست. باید آسیب‌شناسی شود که عملکرد هیأت‌مدیره‌های سابق باعث این کم‌توجهی است یا نکته دیگری وجود دارد.
تابع‌جماعت در پایان با تأکید بر سهم فارغ‌التحصیلان دانشگاه آزاد در جامعه علمی و فنی کشور می‌گوید: موفقیت نسبی در انتخابات هیأت‌رئیسه نظام مهندسی ساختمان، کافی نیست چون هنوز بخش مهمی از ظرفیت این فارغ‌التحصیلان بروز نیافته است. این افراد می‌توانند اثرگذاری بیشتری بر رویدادهای تخصصی حوزه‌های مرتبط داشته باشند.
وزارت مسکن؛ بی‌طرف یا جانبدار؟
یکی، دو سال است روابط وزارت مسکن با سازمان نظام مهندسی ساختمان استان تهران دستخوش تحولات غیردوستانه شده است. سعیدی‌کیا وزیر مسکن پیش از این دبیر این سازمان بود ولی به دلیل اختلاف نظر با بقیه اعضا، راه کناره‌گیری را برگزید. منوچهر خواجه‌دلویی معاون وی در امور مسکن و ساختمان، یکی از منتقدان همیشگی سازمان نظام مهندسی است. البته باید توجه داشت این سازمان براساس مصوبه مجلس تشکیل شده است و نهادهایی همچون وزارت مسکن و شهرداری نمی‌توانند به راحتی اختیارات این سازمان را نادیده بگیرند.
خواجه‌دلویی چند هفته پیش ضمن بیان انتقادهای شدیداللحن علیه هیأتمدیره چهارمین سازمان نظام مهندسی ساختمان استان تهران، مهندسان کشور را به مشارکت گسترده در انتخابات دوره پنجم این سازمان دعوت کرد. انتخاباتی که بسیاری از دولتی‌ها برای در دست گرفتن سازمان نظام مهندسی، به آن چشم امید دوخته بودند. هرچند نتیجه این انتخابات چندان خوشایند این افراد نشد.
به گفته این معاون وزیر مسکن 165 هزار و 349 مهندس عضو سازمان نظام مهندسی هستند و می‌توانستند در انتخابات اخیر شرکت کنند. این افراد باید هیأتمدیره سازمان‌های نظام مهندسی ساختمان 30 استان کشور را از میان 2650 کاندیدای تأیید صلاحیت شده از سوی وزارت مسکن، برمی‌گزیدند. انتخابات هیأتمدیره این سازمان از سال 76 هر 3 سال یک‌بار برگزار می‌شود که آخرین دوره آن به دلیل کم‌کاری مسئولان وزارت مسکن، با 2 ماه تأخیر برگزار شد.
انتخاباتی که سیاسی نبود
عطاء‌الله حسنی رئیس سازمان نظام مهندسی تهران به «خبر» می‌گوید: «این انتخابات سیاسی نیست و کاملاً صنفی است. به همین دلیل افرادی از هر 2 گروه موافق و منتقد دولت، در فهرست منتخبان جامعه مهندسی دیده می‌شوند.
به گفته وی، تجربه نشان داده که مقامات دولتی به دلیل مشغله‌های متعددی که دارند، نمی‌توانند وقت کافی برای سازمان نظام مهندسی ساختمان اختصاص دهند این مسئله‌ای است که باعث رأی نیاوردن علی‌آبادی و افرادی از جنس وی شده.
حسنی می‌افزاید: «عمده برگزیدگان انتخابات اخیر را اعضای هیأت علمی دانشگاه تشکیل می‌دهند که می‌توان به اکبرپور، شیبانی و شمس نوبخت اشاره کرد. از فهرست مهندسان بسیجی نیز امامی و خانم حناچی رأی آوردند. مقدم که از منتقدان دولت است نیز با شعار تبلیغاتی از 12 خرداد تا 12 مرداد، توانست برخی رأی مهندسان جوان را به سوی خود جلب کند. همچنین انتخاب مجدد محمد غرضی به دلیل عملکرد مثبت او در سازمان نظام مهندسی است و نه عضویت در کابینه مهندس موسوی».
گروه برنده
هرچند نمی‌توان یک گروه خاص را برنده انتخابات اخیر دانست ولی فهرست‌هایی چون کانون فارغ‌التحصیلان دانشگاه آزاد و ماندگار (منتقدان دولت) به موفقیت بیشتری دست یافتند. گروه مهندسین عمران نیز ناکام‌ترین فهرست تبلیغاتی در انتخابات اخیر است. در رأس این فهرست که هیچ یک از کرسی‌های اصلی هیأتمدیره سازمان نظام صنفیرا به دست نیاورد، نام و تصویر محمد علی‌آبادی معاون رئیس‌جمهور قرار دارد.
نظر شما