نگاهی به بزرگ‌ترین شایعات کرونایی، بنزینی و کلاهبرداری‌های مجازی

آگاهی از چند و چون عملکرد پلیس فتا از ابتدای شیوع کرونا ویروس درکشور و چگونگی ‌رصد و برخورد با انواع ‌کلاهبرداری‌ها و دام‌های رنگارنگی که سودجویان فضای سایبری برای هموطنان چیده بودند ما را بر آن داشت تا با «سرهنگ رامین پاشایی» معاون اجتماعی پلیس فتا ناجا به گفت‌وگو بنشینیم که بخشهای مهم آن را در پی می خوانید:

-حجم‌ شایعات ‌در دو هفته اول اسفندماه بسیار زیاد بود. آنقدر که که می توان گفت ۷۰درصد بیشتر از شایعات موجود در ۱۵ روز اول فروردین سال جاری بوده است.

 این حجم از ورود شایعات در فضای مجازی، متأسفانه بر افکار عمومی خانواده‌ها تأثیر منفی می ‌گذاشت.

-در یکی از موارد کلیپی در فضای مجازی پخش شد که فردی را نشان می‌داد که بیهوش شده و روی زمین افتاده است. فیلم متعلق به یکی از شهرستان‌های شهریار بود. از آن فردی که به دلیل هر بیماری به صورت ‌بیهوش بر روی زمین افتاده بود بهره‌برداری و فیلمبرداری‌کرده و به مخاطب این حس را القا می‌کردند که فرد مذکور به کرونا ویروس مبتلاست، در حالی که کرونا این گونه نیست که طرف را بیهوش کند و باعث شود همان لحظه در خیابان غش کرده و بر زمین بیفتد؛ متأسفانه انتشار این دست کلیپ‌ها بسیار زیاد بود.

-ازسوی دیگر کلیپ‌های تاریخ گذشته که قبلا منتشر شده بود دوباره بازنشر یافت! کلیپی بود مربوط به دختر بچه‌ای که دارای بیماری نادر و خاصی بود و هیچ ربطی به کرونا ویروس نداشت. 

-این فیلم ‌ابتدا در بوشهر مطرح شد و با این شایعه که این کودک مبتلا به کروناست در فضای مجازی دست به دست شد؛ البته شایعه مذکور با روشنگری مسؤولان محلی و بهداشتی خنثی شد اما دوباره همان کلیپ در کرمان مطرح شد و این گونه معاندین و مغرضین برای تشویش اذهان عمومی شایعات را رد و بدل می‌کردند. متأسفانه در این ‌بین ‌تعدادی از افراد و کاربران مطالبی را منتشر کرده و کرونا را شوخی می‌پنداشتند.

از موضوعات مختلف فیلمبرداری کرده و بازنشر می‌کردند. اگر فردی وفات می‌یافت به شوخی عنوان می‌کردند که کرونا گرفته است. باید گفت هفته اول شیوع کرونا بیشتر شایعات در خصوص بزرگ‌نمایی این موضوع بود. اگرچه کل جهان درگیر این موضوع بود اما رسانه‌های بیگانه و معاند سعی می‌کردند با بزرگ نشان دادن این موضوع اذهان عمومی را دچار تشویش کنند.

بعد از انتشار خبرشیوع ‌ ویروس کرونا در جامعه افراد مختلفی در مناطقی همچون کرمانشاه، مشهد و شهریار مدعی شدند درمان قطعی کرونا ویروس را پیدا کرده‌اند. پیشنهادات این افراد بیشتر بر طب سنتی استوار بود. یعنی یکسری داروهای خاص و مواد غذایی را اعلام می‌کردند که داروی قطعی کرونا ویروس نبود.

با توجه به آنکه اعلام شده بود حتی نوشیدن آب می‌تواند یکی از راه‌های پیشگیری باشد آنها مایعی درست می‌کردند از ترکیب آب و چای سبز با آنتی‌اکسیدان فلان گیاه به همراه فلان ماده غذایی و عصاره برخی گیاهان و با قیمت‌های گزاف به متقاضیان می‌فروختند.

در این میان متأسفانه تعدادی تحت عنوان سلبریتی که در کشور مشغول به کار هستند وارد شده و یکسری دارو و روش‌های درمان را تبلیغ کرده و سودآوری می‌کردند. تذکرات لازم به این افراد داده شد. بعضا بعضی تذکرات کارساز نبود که آنها به پلیس فتا احضار شده و پرونده‌شان به مرجع قضایی معرفی شد.

-موارد خاصی در استان‌های شمال غربی کشور داشتیم، در بازه زمانی بیستم تا بیست و پنجم اسفند ماه؛ به خصوص در استان‌های اردبیل، آذربایجان شرقی، آذربایجان غربی و در شهرهایی چون تبریز، ارومیه‌، اردبیل که یک گروه ۷ تا ۸ نفره که سازمان یافته بودند، به انتشار شایعاتی دست زدند که قرار است چندین شهر کلا قرنطینه شود و جایگاه‌های سوخت تعطیل شود. انتشار همین شایعه به خودی خود بسیار گسترش پیدا کرد و عملا باعث شد که مردم به جایگاه‌های سوخت هجوم آورده و سطح زیادی از خودروها در صف دریافت سوخت بایستند.

- متأسفانه در آن دوره زمانی با شایعه‌آفرینی این گروه سازمان‌یافته، شرایط متشنج شد و عملا یک روز جو شهر تحت تأثیر روانی این شایعه قرار گرفت. اگرچه وضعیت رعایت پروتکل‌های بهداشتی در این سه استان در همان لحظه وضعیت خوبی داشت، اما این ویدئوها و صوت‌های ساختگی تأثیر خود را گذاشت.این باند سازمان‌یافته بود. دو نفر از آنها به خارج از کشور مرتبط بودند و بقیه را نیز شناسایی و دستگیر کردیم. هدف‌شان تشویش اذهان عمومی و سودجویی اقتصادی بود.

-در ۱۶ شهریورماه همزمان با بازگشایی مدارس دو کلیپ در فضای مجازی منتشر شد که یکی از آنها در منطقه ۱۸ تهران بود، دانش‌آموزی سر صف دچار تهوع شد و بر زمین افتاد.این‌ فیلم‌ بلافاصله در فضای مجازی با عناوین ابتلای یک ‌دانش‌آموز به کرونا بازنشر پیدا کرد؛ بلافاصله کارشناسان پلیس فتا مسأله را مورد بررسی قرار دادند.

-از دانش‌آموز تست کرونا گرفته شد. خوشبختانه تست منفی بود و به علت ضعف قوای جسمانی این اتفاق رخ داده بود؛ چندین مورد مشابه از این موضوع را نیز در برخی از استان‌ها داشتیم. از سوی دیگر با اعلام تمرکز آموزش بر نرم افزار شاد سودجویی ها به این سمت و سو جهت گرفت.

-همزمان با بازگشایی مدارس دهه اول محرم را داشتیم،‌بنا بر توصیه‌های بهداشتی عزاداری‌های محرم محدود شد، اما در این بین افراد سودجو بیکار ننشستند و با استفاده از احساسات مردم شروع به اقدامات مجرمانه کردند؛ یعنی پول جمع‌آوری کرده و اعلام می‌کردند می‌خواهیم برای افراد بی‌بضاعت لوازم‌التحریر بخریم و موارد این چنینی. یک مورد در یکی از شهرهای مرکزی کشور داشتیم که با جعل یک مجوز مربوط به سازمان‌های خیریه ادعا می‌کردند که می‌خواهند برای افراد مناطق محروم سیستان و بلوچستان پول جمع‌آوری کنند و بدین ترتیب از مردم کلاهبرداری می‌کردند.

-طرف دیگر خرید و فروش واکسن کرونا و درمان قطعی کرونا مورد دیگری بود که در فضای مجازی شدت و حدت یافت و مدعیان که کلاهبرداران مجازی بودند از افراد پول دریافت کرده و هیچ دارویی تحویل نمی‌دادند و به این ترتیب کلاهبرداری می‌کردند چراکه مکان مشخصی هم نداشتند و این رایج‌ترین روش کلاهبرداری بود.

-اما در نوع پیچیده و خطرناک‌تر متأسفانه کلاهبرداران سایبری داروهای تقلبی و یا تاریخ مصرف گذشته و یا حتی داروهایی که به هیچ عنوان مرتبط نبود را با تعویض برچسب و لیبل و تاریخ مصرف به دست هموطنان رسانده و جان آنان را به خطر می‌انداختند. چندی پیش موردی در شهریار به وقوع پیوست که یک باند سه تا چهار نفره در این رابطه دستگیر شدند. 

۲۳۵۲۳۱