«مافیا» علیه زبان فارسی !/ استفاده بی‌ضابطه از واژه‌های انگلیسی در یک مسابقه پربیننده

یک مسابقه دوستانه با حضور بازیگران شناخته شده کشورمان که در آن دو گروه مافیا و شهروند، باید با آزمون و خطا یکدیگر را بشناسند تا بتوانند مافیا را از شهر اخراج کنند و برنده شوند. از فصل اول این مسابقه که۲۷ آبان ماه امسال آغاز شده، تاکنون که به مرحله پایانی رسیده‌است، بازیگران زیادی در آن حضور داشته‌اند.

 این مسابقه که در نوع خود بسیار جذاب و هیجان‌انگیز است، یک ایراد آشکار دارد ؛ این که انگار زبان فارسی  بین شهروندان و مافیا هیچ اهمیتی ندارد؛ شاید هم مافیا آن را در شب کشته باشد! در ادامه از واژه‌های بیگانه‌ای که مرتب از زبان بازیکنان این مسابقه در دو قسمت اخیر شنیده‌ایم و  بی‌توجهی‌هایی که  به زبان فارسی در این برنامه می‌شود، نوشته‌ایم.

تارگت‌کُشی‌های سمانه پاکدل!

از همان ابتدا بازیکنان شروع می‌کنند به تارگت زدن(اتهام، هدف گرفتن، آماج) به یکدیگر! اگر هم در این میان عده‌ای معنای این واژه انگلیسی را ندانند و با روال مسابقه شهروند و مافیا هم آشنا نباشند، تقصیر خودشان است که زبان بلد نیستند! جالب این که سمانه پاکدل با این واژه، یک ترکیب هم ساخته است و آن را تکرار می‌کند. این ترکیب «تارگت‌کُش» است که در دفاع از کسی که خیلی زیاد هدف حمله قرار گرفته، به کار می‌رود! یکی دیگر از واژه‌هایی که مثل نقل و نبات هنگام مسابقه شنیده می‌شود، واژه فَکْت(حقیقت) است! «لایک» و «دیس لایک» هم که دیگر کاربردشان طبیعی شده و منعِ استفاده ندارد! «شور شد» یکی دیگر از این ترکیباتِ فارسی- انگلیسی است که وقتی آن را در قسمت اخیر از زبان مجید واشقانی شنیدم، اول فکر کردم منظورش این است که آشِ این مسابقه شور شد! ولی بعد فهمیدم منظورش این است که ما مطمئن (sure) شدیم بهنام تشکر مافیاست! 

کاور کردن(پوشش، پنهان کردن)، پوش کردن(بیرون کردن)، سیو دادن(نجات دادن)»، اَکت(عمل)، نکست(بعدی) و... از دیگر واژه‌های انگلیسی شنیده شده در این مسابقه است که کاربردشان هیچ ضرورتی ندارد.

وقتی فارسی هست، چرا انگلیسی؟

چنین مسابقه‌ای که طبق آمار در هفته اول پخش، ۱۹ میلیون دقیقه تماشا داشته است، نقش پررنگی در جا افتادنِ اصطلاحات و واژه‌های بیگانه بین مخاطبان دارد. سؤال این‌جاست که وقتی برای همه این واژه‌ها، برابرهای فارسی داریم، چه ضرورتی دارد که از زبان انگلیسی وام بگیریم؟ یکی از محاسن مسابقه شهروند و مافیای تلویزیون که از شبکه سلامت پخش می‌شد، این بود که به محض کاربرد واژه‌ها و اصطلاحات بیگانه توسط بازیکنان، راوی به آن‌ها تذکر می‌داد تا از واژه فارسی استفاده کنند. ای کاش محمدرضا علیمردانی هم چنین تذکری به بازیکنان «شب‌های مافیا» می‌داد.

۲۳۲۳