مشق دیپلماتیک در طاقت‌ فرساترین سالی که برای ایرانیان گذشت

ابوالفضل خدائی: بی شک سه سال اخیر یکی از سخت ترین و پرچالش ترین سالها برای نظام ایران و به ویژه مردم آن بود. رنج ناشی از تحریم، مشکلات اقتصادی در حالی همه را تحت فشار گذاشت که اتفاقی بدتر یعنی همه گیری ویروس کرونا همچون نمک بر زخم ها پاشید و شرایط را به سخت ترین و حادترین وضع تبدیل کرد و ایران با تنهایی و با اتکا بر خود این وضعیت را سپری کرد. وضعیتی که می توانست علی رغم ادعاها و ژست های سیاسی غرب بهتر باشد اما اروپایی ها با شانه خالی کردن از زیر بار تعهدات خود حتی از لحاظ دارویی نیز قدمی برنداشته و انفعال را به جای ایفای وظایف ترجیح دادند.از سویی روابط ایران و آمریکا نیز به پرتنش ترین حالت خود رسیده بود و تا یک قدمی جنگ پیش رفت. همه چیز از سال ۹۷ و خروج آمریکا از برجام آغاز شد و سپس سال ۹۸ تقابل تهران و واشنگتن به اوج خود رسید. از سرنگونی پهپاد فوق پیشرفته آمریکایی ها یعنی گلوبال هاوک، ترور ناجوانمردانه سردار شهید حاج قاسم سلیمانی و پاسخ کوبنده ایران در حمله به پایگاه عین الاسد که در نوع خود بی سابقه بود و نوعی سرافکندگی را برای ایالات متحده به همراه داشت. آنچه که در ادامه می خوانید مروری بر تحولات سیاست خارجی ایران در سال ۱۳۹۹ است:

تلاش های وزارت خارجه برای رفع تحریم ها و ژست دروغین دولت ترامپ برای کمک های خیرخواهانه

در حالی وزارت خارجه با بهره گیری از ظرفیت های موجود درصدد لغو و کاهش تحریم های ظالمانه آمریکا بود دولت این کشور پیشنهادی را برای کمک های دارویی به ایران مطرح کرد که توسط تهران رد شد. کاخ سفید در آن برهه سعی بر این داشت تا به هر شکلی شده درهای گفتگو با ایران را باز کند و در این راه این نقشه نیز نتیجه ای برای آنان نداشت. موضوع تا آنجا پیش رفت که جمهوری اسلامی ایران درخواست پزشکان بدون مرز در ایران را نیز نپذیرفت. در حالیکه مردم ایران با مشکلات ناشی از شیوع ویروس کرونا روبرو بودند مقام های آمریکایی بر آن بودند تا از آب گل آلود ماهی بگیرند و با ادعای کمک و متهم کردن مسئولان کشور به اینکه مانع دریافت این کمک ها هستند ضمن ایجاد شکاف اعتراضات داخلی را علیه دولت برانگیزند. در این بین ایران به خوبی نشان داد که فریب وعده های دروغین سرمداران کاخ سفید از جمله مایک پمپئو وزیر امور خارجه وقت آمریکا را که این پیشنهاد از سوی او مطرح شده بود را نخواهد خورد.

آزادی زندانیان دیگر امید واهی ترامپ برای باز کردن راه مذاکره با ایران

رئیس جمهور آمریکا که از طریق راه ها و کانال های مختلف به دنبال مذاکره با ایران بود سعی داشت تا به گونه ای حسن نیت نشان دهد و ایران را راضی کند. اما این تلاش ها تنها در سطح تبادل زندانیان صورت گرفت به گونه ای که دو زندانی ایرانی آمدند و یک زندانی آمریکایی رفت. تبادل زندانیان که در خردادماه صورت گرفت بازتاب گسترده ای در سطح داخلی و خارجی داشت و امیدها بر این بود که از میزان تنش ها بین تهران و واشنگتن کاسته شود و قدم های مثبت دیگری نیز برداشته شود. اما آنچه که برای دولت ترامپ مهم بود ادامه نقض قوانین بین الملل، یکجانبه گرایی و فشار و تحریم علیه ایران بود که ثمری را برای کاخ سفید در بر نداشت.

پرتاب ماهواره نظامی ایران و تغییر معادلات در خاورمیانه

پس از پرتاب ماهواره نظامی نور، گمانه زنی ها بر سر جنگ نظامی محدود و غیر محدود، میان ایران و آمریکا شدت گرفت. تفسیر رسانه ها در آن برهه این بود که این پرتاب ماهواره از سوی ایران رویدادهای جاری در خاور میانه را تغییر خواهد داد و پیامدهای جدی را برای روند رویدادها در این منطقه و کل جهان به همراه خواهد داشت. در برخی دیگر از تحلیل ها نیز اشاره شد:  تهران نشان می دهد که شایعات غرب پیرامون تکنولوژی های ایران کاملا صحت دارد. تهران نشان داد که قادر است، به موشک بالستیک قاره پیما دست پیدا کند که می تواند، نه فقط در منطقه، بلکه دشمنانش در امریکا را مورد حمله قرار دهد. افزون بر آن، امکان نصب کلاهک هسته ای بر چنین موشکی وجود دارد.

سفر مهم ظریف به سوریه، عراق و روسیه/ سیگنال غیرواقعی و تاکتیکی سعودی ها 

ورود ظریف به خاک سوریه در اردیبهشت ماه در زمانی صورت گرفت که برگزاری نشست آستانه میان ایران، روسیه و ترکیه نزدیک بود. علت  سفر ظریف به این کشور بررسی اوضاع سوریه، روابط دوجانبه و تحولات و سیاسی مبارزه با تروریسم عنوان شد. با این حال گمانه زنی ها در مورد علت این سفر در شرایط کنونی، بیشتر از این حرف ها بود. کارشناسان مسائل امنیتی و مقابله با تروریسم را از اهداف این سفر اعلام کردند. با توجه به خلا امنیتی که کرونا به وجود آورد نیروهای تکفیری در سوریه(ادلب) و عراق فعال شدند که خطر بازگشت داعش مثل یک زنگ خطر صدا کرد و از همین رو برای کشورهایی که در مبارزه با این گروه تروریستی فعالیت کرده اند چنین دیدارهایی از اهمیت بالایی برخوردار است. از آنجا که ایران نقشی مسئولانه را در تأمین امنیت منطقه ایفا می کند این سفر در آن زمان توانست همکاری ایران با دیگر کشورها برای مقابله را تروریسم و ناامنی را افزایش دهد.

ظریف همچنین در سفری دیگر در مردادماه به روسیه رفت تا با لاوروف، همتای روس خود به رایزنی بپردازد و نامه حسن روحانی را هم به دست پوتین برساند. ظریف که ساعت ها با مقامات روس گفتگو داشت درباره همکاری های منطقه ای و به ویژه سند 20 ساله نیز مذاکره داشت. در این سفر همچنین توافق شد تا توافقنامه بلندمدت همکاری جامع راهبردی نهایی شود و همکاری های برجامی تداوم یابد.

سفر وزیرخارجه کشورمان به عراق در تیرماه نیز از ابعاد بسیار مهمی برخوردار بود، او این سفر را با ادای احترام به شهید سپهبد سردار سلیمانی آغاز کرد و با دیدار با مقامات عراق و همچنین اقلیم کردی به پایان رساند. مهمترین بخش این سفر به پیگیری های حقوقی برای ترور ناجوانمردانه سردار شهید سلیمانی و ابو مهدی المهندس اختصاص داشت که ظریف به شورای عالی قضایی رفت تا از اقدامات و تحقیقات این شورا در رابطه با حادثه فرودگاه بغداد که منجر به شهادت تعدادی از شهروندان ایرانی و عراقی شد، مطلع شود. یکی دیگر از اهداف سفر ظریف به عراق تاکید بر روابط ایران و عراق و تقویت این روابط و همچنین برطرف کردن برخی شک و شبهه ها مبنی بر دور شدن عراق از محور ایران بعد از رسیدن مصطفی الکاظمی به نخست وزیری بود.

گمانه زنی های ناظران از سفر ظریف در رسانه های داخلی و خارجی گسترده بود و در این میان زمزمه هایی نیز مبنی بر میانجیگری الکاظمی میان ایران و عربستان نیز در تحلیل ها و اخبار منتشر شد که مقامات ایران و عراق این اخبار را تایید نکرده اند. برخی از کارشناسان بر این باور بودند که نخست وزیر عراق معتقد است تنش های موجود میان تهران و ریاض نه تنها در منطقه بلکه مستقیما در عرصه های داخلی عراق تاثیرات منفی خواهد گذاشت. بنابران الکاظمی سعی دارد که در این کشاکش و میانه ی آتشی که بین ایران و عربستان به پا شده است نقش میانجی گر را بازی کند. تلاش هایی که به جایی ختم نشد و با تغییرات در کابینه عربستان، سعودی ها به رویکرد خصمانه خود علیه ایران ادامه دادند.

سخنرانی روحانی در سازمان ملل؛ اتمام حجت ایران با جامعه بین المللی

یکی از اتفاقات مهم دیگر در سال 99 سخنرانی مهم و تاثیر گذار حسن روحانی رئیس جمهوری ایران در مجمع عمومی سازمان ملل متحد بود که در اوج تحریم ها و کارزار فشار حداکثری آمریکا انجام شد. روحانی  بیان اینکه "آمریکا نه می‌تواند مذاکره را بر ما تحمیل کند و نه جنگ را"،  تاکید کرد که برای جهان نیز امروز زمان "نه" گفتن به زورگویی و قلدرمآبی است. دوران سلطه و هژمونی به سرآمده است و ملت‌ها و فرزندان ما سزاوار دنیایی بهتر، امن‌تر و قانون‌ مدارترند. امروز زمان تصمیمِ صحیح و درست است. رئیس جمهور با اشاره به اینکه "برای ما عزت و آسایش ملت‌مان مهم است که با دیپلماسی متکی بر اراده ملی و همراه با مقاومت به دست می‌آید" ، تصریح کرد: ما ابزار چانه زنی داخلی و انتخاباتی آمریکا نیستیم و هر دولتی که در آمریکا انتخاب شود، به ناچار تسلیم تاب‌آوری ملت بزرگ ایران خواهد شد.

سند 25 ساله ایران و چین؛ پر سر و صدا، حاشیه دار و پر قضاوت

بی شک موضوع پیش نویس سند 25 ساله همکاری های ایران و چین یکی از جنجال برانگیزترین موضوعات در سال 99 بود که مورد نقدها و تحسین های فراوان قرار گرفت و یکی از نقاط عطف بود که حتی موجبات نگرانی غرب به ویژه آمریکا را نیز فراهم آورد. علی رغم این هیاهوها این سند هنوز به مراحل نهایی خود نرسیده و باید دید در آینده تهران و پکن چه تصمیماتی را اتخاذ خواهند کرد.

توسل به مکانیسم ماشه حربه ای که آبروی آمریکا را برد

دولت ترامپ در تلاشی مذبوحانه به دنبال فعال کردن مکانیسم ماشه در شورای امنیت بود. به لحاظ حقوقی و قانونی و به دلیل خروج امریکا از برجام این امکان برای واشنگتن فراهم نبود. از همین رو پمپئو در تلاش برای طرحی حقوقی بود که آمریکا همچنان عضوی از برجام است تا با استفاده از این حربه ناکارآمد و غیرقابل توجیه تحریم تسلیحاتی ایران را تمدید کند. موضوعی که در نهایت همانطور که پیش بینی می شد به شکست مفتضحانه آمریکا در شورای امنیت سازمان ملل انجامید. از میان ۱۵ عضو شورای امنیت ۲ کشور (چین و روسیه) به  پیش نویس قطعنامه آمریکا رای منفی و ۱۱ کشور نیز رای ممتنع دادند؛ انگلیس، فرانسه، آلمان، بلژیک، استونی، اندونزی، ویتنام، آفریقای جنوبی، تونس، نیجر و سنت وینسنت به قطعنامه آمریکایی رای ممتنع دادند.

اگرچه مایک پمپئو ادعا داشت که اسنپ بک به طور کامل علیه ایران اجرا شده و تحریم ها اعمال خواهند اما اروپایی ها در بیانیه ای با صراحت تمام با اعلام اینکه آمریکا از برجام خارج شده  و حق و حقوقی ندارد عنوان کردند: هر تصمیم و اقدامی که بر مبنای این روند یا پیامدهای احتمالی آن اتخاذ شود هم اثر قانونی ندارد. 

ترور شهید فخری زاده نمایشی دیگر از تروریسم رژیم صهیونیستی 

تروریست‌های بیگانه عصر جمعه هفتم آذرماه با کمین در مسیر خودروی حامل محسن فخری‌زاده در بلوار مصطفی خمینی شهر آبسرد دماوند در عملیاتی انتحاری و مسلحانه، این دانشمند برجسته و ممتاز هسته ای و دفاعی کشورمان را به شهادت رساندند. اقدامی که از سوی کارشناسان تلاش اسرائیل برای حذف بازگشت به مسیر دیپلماسی تلقی کردند. ایران نیز در این راستا بر حق خود برای گرفتن  انتقام تاکید کرده است. رئیس کمیسیون امنیت ملی مجلس گفت: «در نطنز از طریق نفوذ و خیانت داخلی این خرابکاری صورت گرفته است و افرادی که در این زمینه عامل بودند شناسایی و تحت تعقیب هستند. معاون هماهنگ کننده وزارت دفاع با اشاره به اینکه تمام مقصران و دست اندرکاران ترور شهید فخری زاده شناسایی شده اند، گفت: اقدامات لازم برای دستگیری آنان در حال انجام است.

تصویب طرح مجلس برای «اقدام راهبردی برای لغو تحریم‌ها»

بر اساس طرح «اقدام راهبردی برای لغو تحریم‌ها» که در آستانه ۱۳ آبان با ۱۹۶ رأی (بیش از ۹۰ درصد) مجلس شورای اسلامی تصویب شد،سازمان انرژی اتمی موظف است ظرف مدت دو ماه پس از تصویب این قانون، سالانه به میزان حداقل 120 کیلوگرم اورانیوم با غنای 20 درصد در تاسیسات شهید علی محمدی فردو تولید و در داخل کشور ذخیره کند. تصویب این طرح واکنش ها و سر و صداهای زیادی را در داخل و خارج داشت. موافقان آن را طرحی در راستای ایجاد بازدارندگی و مجبور کردن طرف مقابل برای لغو تحریم ها دانستند و برخی دیگر آن را اقدامی نامناسبی تلقی کردند که حتی دوستان نزدیک ایران یعنی چین و روسیه را از ایران دور می کند. به هر روی این طرح اجرایی شد و در 5 اسفندماه آژانس بین‌المللی انرژی اتمی در گزارشی آغاز روند غنی‌سازی اورانیوم تا سطح ۲۰ درصد را تأیید کرد.

اوج تنش های ایران و آمریکا در روزهای پایانی دولت ترامپ

ترامپ که خود را بازنده انتخابات ریاست جمهوری می دید در مدت باقی مانده هنگامی که دید تیغ تحریم ها کند شده است دست به اقدامات دیگری زد. تحریم رئیس الحشدالحشعبی، تروریستی نامیدن گروه انصارالله و اتهام زنی به ایران برای ارتباط با گروه تروریستی القاعده! همزمان تحرکات نظامی دولت ترامپ در منطقه رو به افزایش بود به طوری که برخی کارشناسان ارزیابی می کردند که دولت وی چیزی برای از دست دادن ندارد. برخی دیگر از تحلیلگران نیز معتقد بودند ترامپ دست به چنین قمار بزرگی نخواهد زد چرا که میراث شومی از خود به جا خواهد گذاشت. سرانجام با پایان دوران زمامداری چهل و پنجمین رئیس جمهور آمریکا در کاخ سفید آرزوی ترامپ برای تماس با مقامات ایران تحقق نیافت و حسرت به دل کاخ سفید را خداحافظی گفت.

سخنان تحریک آمیز اردوغان در باکو

حدود سه ماه پیش بود که اردوغان رئیس جمهوری ترکیه در مراسم رژه نظامی به‌ مناسبت جشن پیروزی آذربایجان در جنگ قره‌باغ قطعه‌ای از شعر ارس (آراز) با این مضمون را خواند: «ارس را جدا کردند و آن‌را با میله و سنگ پر کردند / من از تو جدا نمی‌شدم، به زور جدایمان کردند.»  این شعرخوانی حساسیت های زیادی را برانگیخت و موجب جنجال های بسیاری شد. با شنیدن این شعر بی درنگ برداشتی سیاسی مبتنی بر رگه های قوم گرایی به ذهن می رسد. از این دیدگاه، این شعر با هدف از سوی اردوغان خوانده شده است و ممکن است نوعی فرصت طلبی از موقعیت زمانی و مکانی برای بیان و طرح یک مفهوم ذهنی باشد.علی رغم احضار سفیر ترکیه از سوی ایران و ابلاغ مراتب اعتراض ترکیه جواب درخوری نسبت به این اقدام تحریک آمیز نداد و وزیر خارجه این کشور عنوان کرد که اردوغان نسبت به مضمون این شعر ناآگاه بوده است.

 

تحولات قره باغ و نقش ایران در معادلات

یکی دیگر اتفاقات مهم و امنیتی که ایران از آن متأثر شد تداوم درگیری ها در منطقه قره باغ بود که حتی راکت های ناشی از آن به روستاهای مرزی ایران نیز اصابت کرد. کارشناسان بر این باورند آن گونه که از ایران انتظار می رفت که در این تحولات به خوبی نقش ایفا نکرد. اگرچه سفر ظریف وزیر خارجه کشورمان فرصت خوبی را برای رایزنی ها در خصوص مشارکت برای بازسازی مناطق آسیب دیده از جنگ پس از آتش بس ایجاد کرد اما به باور ناظران روسیه نفع بیشتری را از این تحولات بدست آورد. به ویژه ترکیه که امتیازات نظامی و اقتصادی خوبی از این تحولات گرفت و نفوذ و جایگاهش در منطقه قفقاز نسبت به گذشته بیشتر تقویت شد. 

توقیف کشتی کره جنوبی در خلیج فارس

در دی ماه 99 بود که سپاه پاسداران انقلاب اسلامی در بیانیه ای از توقیف یک فروند شناور کره جنوبی با نام تجاری «هانکوک چیمی» حامل ۷ هزار و ۲۰۰ تن مواد شیمیایی نفتی به دلیل نقض پروتکل‌های زیست‌ محیطی در خلیج فارس خبر داد. موضوعی که با واکنش های زیادی روبرو شد و مذاکراتی هم در این راستا انجام شد و خدمه این کشتی نیز نهایتا به کشورش بازگشت. رئیس کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس گفت: آزادسازی منابع مالی ایران در کره‌جنوبی هیچ ارتباطی به موضوع کشتی توقیف شده این کشور در آب‌های سرزمینی کشورمان ندارد. در همین رابطه سخنگوی وزارت امور خارجه نیز اخیرا گفت: هنوز اقدام عملی در خصوص منابع ایران در کره جنوبی شاهد نبودیم، به اندازه کافی صحبت شده و منتظر اقدام کره هستیم. 

ریاست جمهوری بایدن و امیدها برای احیای برجام/ زیاده خواهی کشورهای عربی و اسرائیل

با آمدن جو بایدن به کاخ سفید امیدها برای احیای توافق هسته ای همانگونه او پیش تر وعده داده بود بیشتر شد. اما کارشکنی ها و موانع موجود تا کنون سبب تحقق آن شده است. کارشناسان معتقدند مخالفت های داخلی در ایران، لابی های ضدایرانی عربی اسرائیلی در خارج مانع از ورود آمریکا به برجام شده است. در این مدت بایدن همچنین تلاش داشت تا به نوعی نظر ایران را جلب کند. خارج کردن گروه انصارالله از لیست تروریستی و ارسال نامه به شورای امنیت برای احیای تحریم ها از جمله این اقدامات بود. ضمن اینکه پیشنهاد مذاکره در قالب 1+5 نیز از سوی آمریکا مطرح شد که با مخالفت ایران مواجه شد. ایران خواستار ایفای تعهدات آمریکا و لغو موثر تحریم است و از سویی آمریکا نیز می خواهد ابتدا گام بردارد. البته بایدن در تلاش است تا در مورد مسائل موشکی و منطقه ای با ایران گفتگو کند تا نظر متحدان خود را لحاظ کرده باشد.

در همین راستا زیاده خواهی های عربستان و امارات نیز قابل توجه بود که خواستار مشارکت در هرگونه مذاکرات احتمالی با ایران هستند. کشورهای که جز طرف های اصلی نبوده و در تلاش برای اعمال فشار بر بایدن برای تحمیل خواسته های خود به علاوه اسرائیلی هستند که اصولا مانع بازگشت آمریکا به توافق است. کارشناسان زمان را برای بازگشت به تعهدات و احیای دیپلماسی تنگ می دانند و معتقدند دولت جدید آمریکا هر چه سریعتر باید وارد عمل شود و فرصت را از دست ندهد. اما تاکنون پیشرفتی محسوسی در این روند صورت نگرفته و باید دید در هفته ها و ماه های آتی چه تحولاتی در پیش رو خواهند بود.

اقدام خطرناک دولت بایدن تهدیدی علیه دیپلماسی

بی تعهدی دولت بایدن نسبت به برجام و وقت کشی تا آنجا ادامه داشت که در پی حملات گوناگون به اطراف پایگاه های آمریکا در عراق، کاخ سفید ایران را مسئول آن دانست و متعاقب آن به پایگاه ایران در شرق سوریه حمله کرد. اقدامی که از سوی کارشناسان خبری بدی برای مذاکره با ایران بود و تهدید کننده دیپلماسی. چنانچه که امیدها برای احیای توافق برجام کمرنگ شد و سیاست های بایدن با دولت ترامپ قیاس شد. دولت آمریکا در واقع با این اقدام نه تنها کمکی به بهبود وضعیت موجود نکرد بلکه در زمین لابی های ضدایرانی بازی کرد و عملکرد خود را در معرض قضاوت های گوناگون قرار داد.

توافق ایران و آژانس بین المللی انرژی اتمی

یکی دیگر از تحولات مهم در سال 1399 موضوع توافق ایران و آژانس بین المللی انرژی اتمی بود که متعاقب سفر رافائل گروسی مدیر کل این سازمان به تهران صورت گرفت. برخی از کارشناسان معتقدند این توافق، یک راه‌حل میانه بین تهران و آژانس بود تا دولت هم مصوبه مجلس شورای اسلامی را اجرا کرده باشد و هم در شرایط اضطراری ایجاد شده، فرصت سه ماهه‌ای پدید بیاید که طرف مقابل به ویژه اروپا و آمریکا مانع از اقدامات بعدی ایران نشوند. ضمن اینکه امکان اجماع سازی علیه ایران نیز فراهم نشود.(جزئیات بیشتر درباره ابعاد فنی توافق)

انصراف اروپا از صدور قطعنامه ضدایرانی

سه کشور اروپایی در آستانه برگزاری جلسه شورای حکام آژانس ، اقدام به اعلام انصراف از پیگیری قطعنامه علیه ایران کردند و با صدور بیانیه ایی، توضیحاتی دادند. در این بیانیه آمده است: به عنوان E3 [انگلیس، فرانسه و آلمان] کاملاً به برجام متعهد و معتقدیم این توافق در صورت اجرا از لحاظ امنیت جمعی به نفع همه است. علی‌رغم حمایت‌های آشکار از قطعنامه در میان اعضای شورای حکام ، تصمیم گرفتیم این اقدام را فعلاً متوقف کنیم تا به مدیرکل آژانس برای انجام تلاش‌های مجدد به‌منظور شکستن بن‌بست و حل‌وفصل این مسائل بدون تأخیر بیشتر، طبق چیزی که وی در نشست این هفته شورای حکام اعلام کرد، فرصت بدهیم.

آخرین سفر دیپلماتیک و برجامی در سال 99

به نظر می رسد با وجود بن بست های موجود در روابط ایران و آمریکا در روابط کشورهای اروپایی با آمریکا نیز شکافی به وجود آمده که اروپا را برای اقدامات مستقل به تکاپو واداشته است. سفر اخیر «سایمون کاوونی» وزیر خارجه ایرلند به ایران را شاید بتوان در همین راستا ارزیابی کرد. ماموریت وی افزون بر ترمیم روابط دوجانبه، نجات برجام و اجرای قطعنامه ۲۲۳۱ بود. ایرلند اگرچه از اعضای اروپایی برجام به شمار نمی رود اما در حال حاضر عضو غیر دایم شورای امنیت سازمان ملل است؛ جایگاهی که بر تصمیم گیری های این شورا به ویژه در مسایل مرتبط با ایران بی تاثیر نیست.

>>> این مطالب را هم بخوانید:

معجزه دیپلماسی یا بن‌بست؛ چشم‌انداز روابط واشنگتن و تهران چیست؟
ثانیه‌های حساسی که بی‌نتیجه سپری می‌شود؛ هدف بایدن از وقت‌کشی چیست؟
قدم‌های نمادین یا عقب‌نشینی آمریکا؛ بایدن کی قدم نهایی را بر می دارد؟
 

310311