آذرجزایری: کارشناسان همواره دلیل پیشی گرفتن کشورهای همسایه در جذب سرمایه خارجی را در جذاب نبودن قراردادهای نفتی ما جستجو می کنند.اما نکته مهم در این مساله این است که ایران دارای محدودیت هایی قانونی است که این کشورها با آن دست به گریبان نیستند.نتیجه آن استقبال خارجی ها از سرمایه گذاری در کشورهایی چون عراق می شود و تلاش مستمر ایران برای جذب سرمایه گذاران.
شاید برای همین باشد که تا کنون قراردادهای بیع متقابل سه بار بازنگری شده اند ولی هر بار با تغییری کوچک به کار گرفته شده اند اما بازهم طی سالیان گذشته تنها 40 قرارداد به این شکل بسته شده است.چرا که سرمایه گذاران به دلیل عدم جذابیت لازم حاضر به سرمایه گذاری بدین شکل نیستند.بنابراین شاید در شرایط فعلی باید مشکل اصلی قراردادهای نفتی ایران را در محدودیتهای قانونی جستجو کرد که تنها با تصحیح قانون قابل حل است.اما تا کنون بهارستانی ها و مسوولان دولتی علی رغم آنکه به این مشکلات کاملا واقفند اما سعی بر رفع این موانع قانونی نداشته اند و همچنان مشکلات پابرجاست.حتی زمانیکه پیام بطحائی، مدیر حقوقی و قراردادهای شرکت ملی نفت ایران در گفت وگو با خبرآنلاین از ورود نسل جدید قراردادهای بیع متقابل در پایان شهریورماه جاری سخن به میان می کشد و اینکه تمام قراردادهای خارجی به نحوی طی یکسال گذشته بازنگری شده اند بازهم ما را امیدوار به تحول در سرمایه گذاری خارجی در بخش نفت کشور نمی کند.مشروح این گفت وگو را که به بازنگری قراردادهای نفتی اشاره دارد در ادامه می خوانید:
آقای بطحائی قراربود پیش نویس قراردادهای بیع متقابل تا پایان خردادماه امسال تهیه شود.اما هنوز خبری از این پیش نویس نیست؟
پیش نویس این قراردادها با ظرفیت برنامه پنجم توسعه در همان زمان مقرر تهیه شد.
چه زمانی نهایی می شود؟
درحال حاضر برای نهایی شدن این قراردادها از شرکت های درگیر در این نوع قراردادها چون شرکت متن، از تجربیات علمی و پژوهشی متخصصین و اساتید دانشگاه که دارای سابقه تحقیق در این نوع قراردادها هستند و کسانی که ادعا می کنند شناخت کاملی نسبت به ایرادات این نوع قراردادها دارند کمک گرفته ایم و امیدواریم آخر این ماه نسل جدید قراردادهای بیع متقابل نهایی و قابلیت اجرایی پیداکند.
به نظر شما ایراد اصلی این نوع قراردادها چه بوده است؟
تا کنون چهاربار قراردادهای بیع متقابل بازنگری شده اند که البته دلیل آن هم باید در تغییر نیازهای روزمره جامعه و نحوه تعامل ها جستجو کرد.درواقع بازنگری در قراردادهای بیع متقابل به دلیل مشکل در نوشتار آن نبوده بلکه مشکلات موجود در نحوه اجرا بوده است.به نوعی باید مشکل اصلی را در عکس العمل دوطرف قرارداد طی این مدت جستجو کرد.
مثلا در نسل سوم این نوع قراردادها یک مهلت 18 ماهه برای بستن کار و گرفتن مجوزها در نظر گرفته شده بود اما طرف مقابل اینقدر کار را کش می داد تا سقف زمان افزایش می یافت و حجم برآورد را چندین برابر برای اجرا می کرد این ایراد ما را به این فکر برد تا قراردادهای بیع متقابل را مجددا بازنگری کنیم بنابراین براساس برنامه پنجم توسعه سعی کردیم نسل جدید بیع متقابل را تهیه کنیم.
برخی از کارشناسان قراردادهای بیع متقابل را کاملا رد می کنند و معتقدند باید قراردادهای جدیدی برای نفت نوشته شود.
درست است که برخی درنفت با سرمایه گذاری خارجی به این نحو در بیع متقابل موافق نیستند و گواه انان این است که قراردادهای بیع متقابل ما نتایج خوبی نداشته اما باید توجه داشته باشیم این نگاه ناشی از این نیست که قراردادها ایراد داشتند بلکه تاکنون نحوه تعامل دوطرف در اجرا دچار ایراد بوده است.
یکی از اساسی ترین گلایه کارشناسان به این نکته بر می گردد که در حال حاضر ایران در شرایط ویژه ای به سر می برد و باید قراردادهای نفتی نیز آنچنان جذاب نوشته شود که بتواند سرمایه گذاران را جذب کند.درنسل جدید این قراردادها وضعیت تحریم نیز لحاظ شده است؟
بله ما سعی کردیم این نوع قراردادها به نوعی بازنگری شود که با شرایط تحریم سازگاری داشته باشد.ضمن اینکه ما برای اولین بار دستورالعمل سرمایه گذاری خارجی را در نفت تهیه کردیم که هر سرمایه گذاری با مراجعه به نفت می تواندبا تهیه این دستورالعمل به خوبی با نحوه سرمایه گذاری در ایران و راهکارهای ان آشنا شود.
می توانید به بخشی از ایرادات اصلی که درنسل جدید بیع متقابل بازنگری شده اشاره کنید؟
ما نمی توانیم اشاره ای مستقیم به تغییرات داشته باشیم.چون در اینصورت وعده ای به مشتری داده می شود که شاید در مذاکرات به آن جامع عمل پوشانده نشود.چرا که همانطور که می دانید برخی از شروط باید با مذاکره بین دوطرف به سرانجام برسد.
اما می توان تنها به چند نکته کلی و کوتاه اشاره کرد.در این نوع جدید سیستم پاداش ها جذاب تر شده است.اینکه بعد ازنرخ بازگشت سرمایه چه تضمین و چه تعریفی بدهیم که مدت بیشتری بتوانیم با سرمایه گذار کار کنیم و همچنین در قراردادهای نوع سوم همانطور که اشاره کردم برای گرفتن مجوزها 18ماه زمان در نظر گرفته شده بود اما با سیستم و مکانیزمی آنها را به نظم در آوردیم تا درعین اینکه جذابیت قرارداد کم نشود قوانین نیز رعایت شود.
درحال حاضر یکی از اساسی ترین مشکلات ما جذاب بودن قراردادهای کشورهای همسایه ماست.قراردادهای این کشورها یه حدی جذاب است که سرمایه گذاران بیشتر جذب این کشورها هستند تا حضور در قراردادهای نفتی ایران.این بازنگری عرصه رقابت با این کشورها را برای ما باز می کند؟
حرف شما را قبول ندارم. ما مانعی در قراردادها نداریم مواردی که در قراردادها به عنوان محدویت دیده می شود مسایلی است که براساس قانون اساسی ما بیشتر ازآن اجازه اعمال نظر نداریم.به نوعی محدودیت ها و خط قرمزهایی برای ما در قراردادها لحاظ شده است که به ما اجزه پیشروی بیشتر نمی دهد در حالیکه در کشورهایی چون عراق این محدودیت ها وجود ندارد.بنابراین ما در نوشتن قراردادهای نفتی خود از حداکثر ظرفیت های قانونی خود استفاده می کنیم.اما این موانعی که وجود دارد که به عنوان اساسی ترین مشکلات از آنها یاد می شود حتما تدبیری دارد که در قانون لحاظ شده است.اما ما بیشتر از این نمی توانیم جلو برویم.
برنامه ای برای معرفی نسل جدید قراردادهای بیع متقابل به سرمایه گذاران خارجی دارید؟
معرفی این قراردادها در حیطه کاری من نیست.اما تاجایی که در حیطه کاری ما به عنوان امور حقوقی مساله باشد حتما سعی خواهیم کرد معرفی در خصوص این نوع قراردادها داشته باشیم.
ظاهرا شما قراردادهای سوآپ را هم بازنگری کردید؟
درحال حاضر به سفارش واحد بین الملل شرکت ملی نفت، قرارداد سوآپ را به مفهوم واقعی سوآپ تهیه کردیم.در واقع ما می توانیم ادعا کنیم ظرف یک سال گذشته تمام قراردادهایی که به نوعی با بخش خارجی در ارتباط است روزآمد شده است.
همچنین ما برای اولین بار نسخه فایناس داخلی را در کشور تهیه کردیم. دستورالعمل سرمایه گذاری خارجی را تحویل کمیته سرمایه گذاری کردیم .
/22131
نظر شما