الهه محمدی: اواخر هفته گذشته فاطمه واعظ جوادی، رئیس سابق سازمان حفاظت محیط زیست در مراسم تودیعش خبرهای جالبی را بیان کرد که از جالب‌ترین این اخبار گسترش بیماری اماس در کرمان به خاطر وجود معادن مس در این استان بود. این خبر در حالی از سوی خانم جوادی مطرح شد که وی به حداقل‌ترین‌ها در رابطه با این خبر قانع شد و سؤالات زیادی را بی‌جواب گذاشت. به نظر می‌رسد واعظ جوادی که در مراسم تودیعش از سازمان محیط‌زیست خبرهای گوناگونی از حوزه محیط‌زیست و دستاوردهای تازه در این حوزه داد، اطلاعات بیشتر در رابطه با بیماری‌زا بودن معدن مس کرمان را به مسئولین آتی این سازمان سپرده است.
هیچ موردی دیده نشده است
در حالی که خبر گسترش بیماری اماس از سوی رئیس قبلی سازمان محیط‌زیست در هفته گذشته نگرانیهایی را در پی داشت، مجلس‌نشینان وبه خصوص اعضای کمیسیون بهداشت مجلس شورای اسلامی از این خبر تعجب کرده و از آن اظهار بی‌اطلاعی کردند. «غلامرضا کرمی» نماینده کرمان با بیان اینکه من به عنوان نماینده حوزه کرمان تا حالا مراجعه بیماری که مبتلا به بیماری اماس باشد در استان کرمان نداشته‌ام به «خبر» می‌گوید: «معدن مس کرمان در سرچشمه رفسنجان واقع است که با شهر کرمان 130 تا 140 کیلومتر فاصله دارد اما با این وجود من تا حالا مراجعی در این رابطه نداشته‌ام و حتی موردی را که در استان کرمان بر اثر معدن مس به بیماری اماس مبتلا شده باشد هم نشنیده‌ام.»
استخراج از معادن، یکی از عوامل بیماری اماس
بسیاری از پزشکان ریشه بیماری اماس را ناشناخته و یا بسیار کم شناخته می‌دانند. در حالی که عوامل محیطی و زیستی نیز یکی از عوامل این بیماری است اما به گفته بسیاری از پزشکان عوامل محیطی و زیستی از کمترین عوامل بروز بیماری اماس است.
«دکتر منصوره ممرآبادی» متخصص مغز واعصاب، با بیان اینکه در بسیاری از موارد بیماری‌هایی شبیه بیماری اماس دیده می‌شود و این موضوع دلیل بر شیوع این بیماری نیست، به «خبر» می‌گوید: « افرادی که در بدن آنها کمبود ویتامین‌ها و یا املاح وجود دارد این موضوع باعث می‌شود ساخت میلین کم و یا متوقف شود که این موضوع باعث می‌شود پلاک‌هایی شبیه بیماری اماس در مغز به وجود بیاید که علائمش شبیه بیماری اماس است.» وی با اشاره به اینکه بیماری اماس بیماری‌ای ژنتیکی است ادامه می‌دهد: «در اغلب موارد بیماری اماس ژنتیکی است. اما عوامل محیطی نیز به بروز آن کمک می‌کند. از جمله این عوامل محیطی مهاجرت است. در مواردی دیده شده است بیمارانی که قبل از سن بلوغ به مکانی که در آن بیماری اماس تقریباً شیوع داشته است، مهاجرت کرده‌اند به این بیماری مبتلا شده‌اند.»
«دکترممرآبادی» ادامه می‌دهد: «فاکتورهای دیگری مثل عوامل ویروسی نیز وجود دارد که باعث بروز این بیماری می‌شود اما این موضوع که استحراج از معادنی مثل معدن مس باعث بروز بیماری اماس در مکانی خاص بشود گفته‌ای بسیار جدید و همچنین جالب است و با توجه به اینکه در ایران نه تنها آمار تفکیک شده‌ای از مبتلایان به این بیماری وجود ندارد بلکه آمار کلی نیز در این رابطه در ایران موجود نیست. بنابراین نمی‌توانیم بگوییم این بیماری در منطقه‌ای مثل استان کرمان شیوع پیدا کرده است.»
«حسین خیراندیش» مدیر مؤسسه تحقیقات حجامت ایران درباره عوامل محیطی و جغرافیایی بیماری اماس می‌گوید: «اگر بخواهیم این بیماری را براساس موقعیت جغرافیایی دسته‌بندی کنیم در مناطق سرد و مرطوب مثلاً شمال کشور توسعه بیشتری دارد و گسترش این بیماری در مناطق خشک و کویری کمتر است که البته این عوامل محیطی از کمترین عوامل بروز بیماری اماس محسوب می‌شود و عوامل موروثی بیشترین عامل بروز این بیماری است.»
پزشکان متخصص عوامل محیطی که به بروز بیماری اماس کمک می‌کند را بیشتر عوامل شخصی و رفتاری می‌دانند. دکتر محمدعلی صحراییان رئیس کمیته علمی انجمن «ام اس» ایران با بیان اینکه عوامل محیطی و ژنتیکی در بروز اماس مؤثر است، می‌گوید: «از بین عوامل محیطی تشدیدکننده ام اس، استرس و تنش‌های عصبی بیشترین تأثیر را دارند اما با این وجود علت بیماری و درمان قطعی آن هنوز ناشناخته است.»
خبرهای تازه، آمارهای جالب
خبر تازه‌ای که از سوی فاطمه واعظ جوادی مبنی بر شیوع بیماری اماس در استان کرمان به خاطر وجود معادن مس در این استان مطرح شد، باعث تعجب تعدادی از مسئولین ذی ربط در این رابطه شد تا جایی‌که بعضی از نمایندگان در کمیسیون بهداشت مجلس از این افراد مستثنا نبودند و خواهان توضیحات بیشتر خانم جوادی در این رابطه شدند.
«انوشیروان محسنی بندپی» نایب دوم کمیسیون بهداشت مجلس شورای اسلامی با بیان اینکه آلودگی هوا بر بیماری‌های ریوی و یا سقط جنین تأثیر دارد اما اینکه استخراج از معادن مس باعث بروز بیماری اماس شود سخنی تازه در باب کشفیات بیماری‌هاست، به «خبر» می‌گوید: «نمی‌دانم این سخن که از سوی خانم جوادی گفته شده است چقدر پایه علمی دارد. اما تا آنجایی که اینجانب اطلاع دارم تاکنون موردی مبنی بر بروز بیماری در بین افراد بر اثر استخراج از معادنی مثل معدن مس گزارش نشده است.» وی با بیان اینکه خانم جوادی باید اطلاعات بیشتری در این رابطه در اختیار مردم قرار دهند، ادامه می‌دهد: «اگر این گفته خانم جوادی صحیح باشد باید مبتلایان به بیماری اماس در استان کرمان بیشتر از استان‌های دیگر کشور باشد در حالیکه توزیع پراکندگی بیماری اماس در کشور تقریباً برابر است و تا حالا خبری مبنی براینکه در استان کرمان تعداد مبتلایان به این بیماری بیشتر است به دست ما نرسیده است و به نظر می‌رسد ایشان در این رابطه باید بیشتر پاسخگو باشند.»
معادن مس کرمان، تهدیدی برای مردم این استان
معادن استان کرمان در تأمین مواد اولیه مورد نیاز صنایع کشور نقش ارزنده‌ای بر عهده دارند. معادن سرشار آهن، ذغال سنگ، مس و دیگر فلزات چرخهای صنعت این استان و کشور را به گردش در می‌آورند. معادن کرومیت بافت، جیرفت و کهنوج نیز از مهمترین معادن کرومیت ایران به شمار می‌روند و معدن تیتانیوم کهنوج تنها معدن از این فلز در ایران است. معادن سرشارآهن، ذغال‌سنگ، مس و دیگر فلزات این استان چرخهای صنعت کشور را به گردش درمی‌آورد.
معادن ذغال سنگ کرمان قسمتی از نیاز کارخانه ذوب‌آهن اصفهان را نیز تأمین می‌کنند. منابع مس سرچشمه کرمان که به گواهی کارشناسان از غنی‌ترین و خالص‌ترین معادن مس درجهان به شمار می‌رود، از مشخصه‌های ویژه اقتصادی استان کرمان محسوب می‌شود که علاوه بر تأمین کردن نیازهای چرخه صنعت معدن کشور، فرصت‌های شغلی تقربیا زیادی در بین مردم جویای کار این استان به وجود آورده است که خبرهایی مبنی بر شیوع بیماری‌های خاصی مثلاً اماس باعث بروز نگرانیهایی در بین مردم و کارگران این معادن خواهد شد.
«حسینعلی شهریاری» نایب اول کمیسیون بهداشت مجلس شورای اسلامی با بیان اینکه خانم واعظ جوادی باید پیامدهای سخنشان را در رابطه با گسترش بیماری اماس بر اثر استخراج از معادن مس کرمان در نظر بگیرند، به «خبر» می‌گوید: «باتوجه به اینکه منشأ بیماری اماس شناخته شده نیست و درتمام دنیا نیز پراکنده است، باید در رابطه با دادن اخباری مبنی بر ریشه‌های این بیماری دقت بیشتری کرد و مستندات بیشتری در دست داشت زیرا بابیان خبرهایی این چنینی بدون بیان جزئیات بیشتر به غیر از ایجاد نگرانی در بین مردم هیچ کاری را از پیش نمی‌برد.» «شهریاری» ادامه می‌دهد: «خانم جوادی باید در این زمینه پاسخگو باشند زیرا زندگی بسیاری از مردم کرمان با کار در معادن این استان می‌گذرد که با شنیدن خبرهایی این چنینی نگرانیهایی در بین آنها به وجود خواهد آمد.»
نظر شما