کسی نمی‌تواند برنده نوبل ادبیات را حدس بزند / تلاش مخفیانه برای پیدا کردن نویسندگان جوان

به گزارش خبرآنلاین، اسپمارک همچنین توضیح داد جایزه نوبل به جستجو برای یافتن برندگان غافلگیرکننده و «تروتازه» ادامه می‌دهد.

کیل اسپمارک صاحبنظر ادبی مشهور سوئدی و مردی فروتن است که در دوران تدریس خود روحی تازه به کالبد بدنه ادبی سوئد دمید. اما خدمت اصلی او به ادبیات پشت درهای بسته شکل می‌گیرد.

این صاحبنظر برای 17 سال رئیس کمیته داوران بخش ادبیات جایزه نوبل بود و در حال حاضر عضو این کمیته است. هر سال اعضای این کمیته پنج نفره در سوئد از میان حدود 400 فرد شایسته فهرست نهایی پنج نامزد را انتخاب می‌کنند، نام این نامزدها اعلام نمی‌شود و درنهایت با رای‌گیری برنده معرفی می‌شود.

نامزدهای نوبل ادبیات را برندگان دوره‌های پیشین نوبل ادبیات، مراکز و سازمان‌های ادبی انتخاب می‌کنند.

اسپمارک در این رویه سود و ضررهایی می‌بیند: «سود این کار این است که صاحبنظران سراسر دنیا پیشنهادهای خود را می‌دهند. ضرر این کار این است که صاحبنظران خیلی از کشورها اغلب نویسندگان سالخورده خود را معرفی می‌کنند. برای یافتن نویسندگان جوان شایسته ما یک سیستم جاسوسی راه انداخته‌ایم.»

منظور از «جاسوس» ترجمه‌هایی است که آکادمی سوئد بطور مرتب سفارش می‌دهد و بدین ترتیب آثاری از سراسر دنیا برای اعضای آکادمی ترجمه می‌شود. درنتیجه فهرست کمیته انتخاب برنده جایزه به‌روز و جهانی است.

اسپمارک از اینکه در سوئد، کشور اهدای نوبل ترجمه و ترجمه کردن ارزش بسیار بالایی دارد ابراز خشنودی کرد.

سال 1896 زمانیکه آلفرد نوبل در وصیتنامه خود اهدای جایزه را پیشنهاد داد، اعضای آکادمی سوئد چندان با ذهن باز با آن برخورد نکردند. درنتیجه تا چند سال انتخاب برندگان جوایز بیشتر با حس ملی‌گرایی جریان داشت.

نیت نوبل این بود که جایزه برای پاسداشت آثار ادبی «برجسته آرمان‌گرایانه» اهدا شود. در آن سال‌های اولیه منظور از آرمانگرایی در رابطه با ارزش‌های دینی، ملی و خانوادگی بود که نویسندگان در آثار خود بیان می‌کردند. تمام این چیزها در دهه 1930 تغییر کرد.
 
اسپمارک در این مورد گفت: «آکادمی نویسنده‌هایی مثل سینکلر لوئیس و پل باک را انتخاب کرد که آثار پرفروش می‌نوشتند. اما پس از جنگ جهانی دوم آنها به سمت متفکران کشیده شدند، افرادی مثل هرمان هسه، آندره ژید، تی.اس. الیوت و ویلیام فاکنر. در دهه 70 آکادمی به معرفی نویسندگان بزرگ ناشناخته روی آورد.»

از آغاز دهه 1990 به بعد تمایل آکادمی نوبل به آثار ادبی بوده که زمانه خود را در آثارشان به تصویر می‌کشند و برنده شدن افرادی چون ایمره کرتز، وی.اس. نایپل، گونتر گراس، هرتا مولر و ماریو بارگاس یوسا به خوبی این رویکرد را نشان می‌دهد.

این تغییرات مداوم کار تشخیص معیار امسال آکادمی نوبل را دشوار می‌کند و تا زمان اعلام برنده جایزه در روز پنجشنبه هم نمی‌توان گفت این معیار چیست. الان 40 سال است که آکادمی نوبل همه چیز را سری و مخفی نگه می‌دارد.

اسپمارک در خاتمه نگفت معیاری جدید برای آکادمی شگل گرفته یا نه و تنها اذعان کرد: «اما چیزی که مهم است تغییر مدام معیار است تا برنده جایزه همیشه غیرقابل پیش‌بینی باشد.»