۰ نفر
۱۸ مهر ۱۳۹۰ - ۱۷:۳۳

در سالهای اخیر، رهبری معظم انقلاب، بارها و بارها روی دانش اندوزی تأکید کرده‌اند و در این باره دیدارهای مختلفی با نخبگان، اعم از دانشجویان یا استادن، و همین طور برخی از زبدگان امور اجرایی داشته‌اند توصیه به فراگیری علم و تعمیق آن داشته‌اند.

 ایشان بر این باورند که در سالهای اخیر پیشرفتهای مهمی داشته ایم و از این جهت امیدوارند تا با این تأکیدات، زمینه را برای توسعه بیشتر کشور فراهم کنند.اخیرا در اخبار معروف به سخنان ایشان در جمعی از نخبگان دانشگاهی آمده بود: «رهبر انقلاب اسلامی، بیگانه ستیزی را در مباحث علمی مردود خواندند و افزودند همانگونه که بارها گفته ایم حاضریم برای دستیابی به دانش، شاگردی کنیم اما نباید همیشه شاگرد بمانیم بلکه می خواهیم ملت ایران به جایی برسد که دیگران، شاگردی او را بکنند».

مفهوم بیگانه ستیزی نکردن در حوزه علم نکته مهمی است که ایشان روی آن انگشت نهادند. مفهوم این توصیه این است که نباید با علم درافتاد و با بهانه‌ های واهی که از آن جمله مبارزه با سلطه غرب، با علم و دانش اندوزی دشمنی کرد.دلیل آن نیز روشن است. علم و دانایی، مفهومی است که کافر و مسلمان نمی‌شناسد، بلکه نعمتی است که خدای متعال به بشر اهداء کرده و همه به طور مساوی از آن برخوردارند. چنین نیست که عقل تنها نصیب عده ای خاص شده باشد و دیگران از آن تهی باشند.باید پرسید آیا این علم صرفا در حوزه علوم ریاضی و طبیعی است یا شامل علوم انسانی هم می‌شود. در این باره باید بحث شود، اما آنچه مسلم است این است که اگر چیزی به هر حال شامل نوعی دانایی و علم است باید دست از ستیزگری با آن برداریم و زمینه توسعه و تعمیق آن را فراهم کنیم.

طبیعی است که در یک دوره یا یک سطح، باید شاگردی کرد و در سطحی دیگر باید استاد بود. این درست ما نیست. اگر استاد شدیم دیگران شاگردی ما را خواهند کرد و از هزاران کیلومتر به سراغ ما خواهند آمد. مهم آن است که در یک مقطع تاریخی، باید شاگردی کرد و شاگردی کردن لوازمی دارد که خود را در برنامه ریزی های آموزشی، استفاده از تجارب استادان برجسته، حفظ و حراست از آنها، رعایت حقوق ایشان، احترام به آنها و بسیاری از مسائل دیگر می‌شود. رسوخ هر نوع سوء ظن نسبت به استادان دانشمند، یا انجام هر نوعی حرکتی که آنان را مأیوس کند، نوعی ستیزه گری با علم و دانش است.

بدون شک ارائه تفسیرهای غلط از مفهوم علم، محدود کردن آن به چند نفر مشخص، از بین بردن شرایط تحقق آن در جامعه، نابود کردن ابزارهای آن، استفاده از شیوه های غلط در آموزش علم، انتخاب استادان با معیارهای غیر علمی، و بسیاری از امور دیگر که از آن جمله پراکنده ساختن متعلمان لایق و شایسته و راندن آنها به خارج از کشور است آن گونه که دیگر پشت سرشان را هم نگاه نکنند، همه از عواملی است که نوعی کینه توزی نسبت به علم محسوب می‌شود. چنان که نهادن آدم های نالایق که هیچ مفهوم درستی از علم ودانایی ندارند، آن هم در رأس تصمیم گیری های آموزشی و تحصیلی کشور، باز نوعی کینه توزی نسبت به علم است.

در این کشور، به جز میراث گذشته، طی نزدیک به یک قرن گذشته، هزاران استاد و مدیر تلاش کرده اند تا کشور به این نقطه از دانش رسیده است. اینان جمعیت محترمی بوده اند که در دوران گذشته و حال، صرفا برای توسعه علم تلاش کرده‌اند. حتی نام گذشتگان هم، آنان که واقعا عالم بوده اند باید با احترام برده شود.در این افکار بودم که از سر تفنن کتاب «ذیل تاریخ بغداد» ابن دبیثی (م 637 هجری) را می‌خواندم. ابن دبیثی دانشمند خبیر این دوره می گوید (همان، ج 4، ص 218): در شهر مدائن در خانه قاضی ابومنصور عبدالحمید بن محمد معروف به ابن الخطیب بودم. این شعر را از اشعار خودش برای من خواند:العلم یَرفع من کان متّضعا (علم کسی را که فرودست است، بالا می برد)من قبله فتراه زائد الحال (کسی که پیش از آن فرودست بود و اکنون برکشیده شده است).ان النّصاری عُنوا بالطب فامتُثلت (مسیحیان به سراغ علم پزشکی رفتند و ...)طوعا اوامرهم من غیر اهمال (دستوراتشان بدون اهمال و سستی مورد اطاعت قرار گرفت)و اهتم قوم بعلم النقد فارتفعوا (قوم دیگری به سراغ علم نقد رفتند و بالا رفتند)و هم یهود و عزّوا بعد اذلال (اینان یهودیان بودند که بعد از ذلت عزیز گشتند)فهولاء و ان کانوا ذوی ضعة (اینها اگر در مرتبتی پایین قرار داشتند)فالعلم حکّمهم فی النفس و المال (اما دانش آنان را در رتبه ای قرار داد که حاکم جان و مال مردمان شدند).

یهودیان و مسیحیان با در اختیار گرفتن دانش پزشکی توانستند از موقعیت فرودستی که میان مسلمانان داشتند برآمده و در همان جامعه اسلامی و دورانی که تمدن اسلامی همچنان فعال بود، سربرکشیده و در جان و مال مردمان حاکم شوند.این علم، علمی که بهترین هدیه الهی به بشر است، چنین قدرتی دارد. کسی نمی‌تواند برابر آن کینه توزی است. زیرا هر نوع کینه توزی، نوعی محرومیت از نعمتی الهی است. نعمتی که خداوند در این دنیا به کافر و مؤمن عطا کرده و جز با تلاش، برنامه ریزی، زحمت، رفتار متعادل، و ایجاد نظام آموزشی دقیق و انصاف در بکار گیری همه استعدادها، به دست نخواهد آمد.

کد خبر 177611

خدمات گردشگری

نظر شما

شما در حال پاسخ به نظر «» هستید.
0 + 0 =