گام به گام به سوی وحدت اصولگرایان؛ از 6+5 تا 8+7

سیدصادق روحانی: اصولگرایان، چه آنها که عمری را در قافله اصولگرایی بوده اند و چه آنهایی که به تازگی و با روی کار آمدن دولت اصولگرا ظرف این چند سال اخیر به این کاروان پیوسته‌اند، همگی در یک دغدغه واحد یعنی «نیل به وحدت» مشترک بوده اند. اگرچه میان اصولگرایان سنتی و متقدم و متجددین اصولگرایی بر سر چگونگی دستیابی به این وحدت، تفاوت هایی وجود دارد.

برای چهره‌های باتجربه تر نظیر آیت الله مهدوی کنی و آیت الله یزدی (دبیران 80 ساله جامعه روحانیت مبارز و جامعه مدرسین حوزه علمیه قم ) وحدت تعریف مبنایی تری دارد. کارنامه هشت سال دولت اصلاحات و نزاع‌های درون گفتمانی اصلاح‌طلبان که مانع از آن شد تا در قدرت باقی بمانند، موضوعی بود که اصولگرایان کار کشته تر همانند یک زنگ هشدار از زمان روی کار آمدنشان در مجلس هفتم همواره به صدا در آورده اند تا مبادا سرنوشتی نظیر سرنوشت اصلاح‌طلبان گریبان اصولگرایان را نیز بگیرد. در مقابل چهره‌های جوان‌تر و متاخرتر اصولگرایی که بیشتر در پی بر هم زدن نظم و سیاق سابق اصولگرایان و ایجاد وحدت به رهبری چهره‌های جدیدتر هستند. این مسئله پیش از انتخابات مجلس هشتم ظهور و بروز پیدا کرد.

وحدت خواهی در انتخابات مجلس هشتم
محمود احمدی نژاد که تازه دومین سال ریاست جمهوری اش را پشت سر می‌گذاشت، در فاصله چندین ماه مانده به انتخابات مجلس هشتم، 14 نفر از چهره‌های اصولگرا را به دفتر خود فراخواند تا سنگ بنای نوینی برای وحدت اصولگرایان بگذارد. اعضای جلسه 15 نفره عبارت بودند از: محمود احمدی نژاد، احمد توکلی، غلامعلی حدادعادل، علی لاریجانی، حبیب الله عسگر اولادی، محمد رضا باهنر، صادق محصولی، حیدر مصلحی، علی کردان، مهدی چمران، محمد رضا رحیمی، علی زاکانی، حسین فدایی، محسن کوهکن و علی اکبر ولایتی.

این جمع 15 نفره دو غایب بزرگ داشت و آن نمایندگان جامعتین بودند. بسیاری از حاضرین این جمع هم به وحدت با محوریت روحانیت معتقد بودند. در نهایت این جلسات با همفکری جامعتین ادامه پیدا کرد و جبهه متحد اصولگرایان تشکیل شد. «جبهه متحد اصولگرایان» مرکب از سه ضلع یعنی«جبهه پیروان خط امام و رهبری»، «جمعیت ایثارگران انقلاب اسلامی و اصولگرایان تحولخواه» و «ائتلاف رایحه خوش خدمت» بود. سید شهابالدین صدر و اسدالله بادامچیان به نمایندگی از جبهه پیروان خط امام و رهبری؛ محمدصادق محصولی و حیدر مصلحی به نمایندگی از رایحه خوش خدمت و حسین فدایی و علیرضا زاکانی نیز به نمایندگی از جمعیت ایثارگران و اصولگرایان تحول خواه در شورای مرکزی جبهه متحد اصولگرایان حضور داشتند. درکنار این شش نفر، گروه پنج نفره دیگری با عنوان «مرضی الاطراف» یا «شورای حکمیت» نیز شکل گرفت که هرگز اعضای آن به طور رسمی معرفی نشدند. اما با گذشت چهار سال از آن زمان مشخص شد که سیدرضا تقوی، محمدحسن ابوترابی فرد، رضا آشتیانی، عزیز خوشوقت و علی‌اکبر ولایتی اعضای این شورای حکمیت بودند.

اگرچه از ابتدا قرار بود که هر یک از اضلاع جبهه متحد، 10 نفر از لیست سی نفره تهران را برگزینند، اما سهم خواهی های رایحه خوشی ها، سبب شد که سهم آنها به 12 نفر افزایش یافته و جبهه پیروان خط امام و رهبری که مجموعه ای متشکل از 16 گروه اصولگرا است، نامزدهای کمتری را معرفی کنند. سهم خواهی هایی که نسرین سلطانخواه را در فهرست جبهه متحد اصولگرایان گنجاند اما در رقابت با لیست اصلاح طلبان سبب شد تا علیرضا محجوب تنها نماینده اصلاح طلب تهران، به جای او به مجلس هشتم راه یابد.

 

دعوت دوباره رییس جمهور
شهریور ماه سال هشتاد و نه یک بار دیگر این اتفاق تکرار شد. رییس جمهور اینبار 30 نفر از چهره‌های اصولگرا را به دفتر خود دعوت کرد. به نظر می‌رسید دعوت این بار محمود احمدی‌نژاد بیش از آنکه برای وحدت اصولگرایان باشد برای اتمام حجت با برخی از چهره‌های اصولگرا بود. چرا که در همان موقع هم دعوت رییس جمهور شامل همه اصولگرایان نمی‌شد و در رسانه ها عنوان شد که احمدی نژاد مهمانان خود را گزینشی دعوت کرده است. ولایتی، حدادعادل، صدر، عسگراولادی، آقاتهرانی، محصولی، باهنر، کوهکن، ذبیحی، رسایی، زارعی، ضرغامی، ابوترابی، فدایی، ثمره هاشمی، مصلحی، عزیزی، حاج‌بابایی، حبیبی، فروزنده، میرتاج‌الدینی، بذرپاش و بادامچیان حاضرین این جلسه اصولگرا بودند که با ریاست احمدی‌نژاد به 24 نفر رسیدند.

این جلسه مصادف شده بود با سفر رهبر معظم انقلاب به قم و این موضوع بهانه‌ای شد تا برخی چهره‌ها در جلسه حاضر نشوند. شهاب الدین صدر نایب رییس مجلس درباره غایبان این جلسه گفت:"افرادی که از آنها دعوت شده بود و حضور نداشتند یکی آقای لاریجانی بود که به خاطر سفر رهبر معظم انقلاب به قم نتوانست در این جلسه حضور پیدا کند. آقای آشتیانی نماینده قم نیز همین وضعیت را داشت. آقای زاکانی هم به دلیل کسالت در این جلسه حضور نداشت و آقایان کوچک‌زاده، رحیمی و زریبافان نیز در قم بودند و نیامدند." محمد باقر قالیباف و محسن رضایی هم دو اصولگرایی بودند که اساسا به این نشست دعوت نشده بودند. شاید عجیب نباشد که اصولگرایان منتقدی چون مطهری و توکلی هم اصلا از سوی دولت به چنین مجامعی دعوت نشوند.

پس از این دیدار حبیب الله عسگر اولادی دبیر کل سابق حزب موتلفه درباره مباحثی که پیرامون جامعتین در این دیدار مطرح شده است در مصاحبه‌ای گفت:" در این جلسه در خصوص محوریت جامعتین مطالب بسیار خوبی مطرح شد که من به آقای احمدی نژاد گفتم نمی توان درباره این مطالب به یک جلسه اکتفا کرد و با این فراوانی شخصیت ها جلسات باید ادامه پیدا کند، آقای احمدی نژاد نیز استقبال کرد و قرار شد آقایان حدادعادل، دکتر ولایتی و من جلسات را ادامه دهیم."

به این ترتیب کمیته سه نفره (حداد عادل، ولایتی و عسگر اولادی) جلسات خود را ادامه دادند اما طی 7-6ماه پس از دیدار 24 نفر از اصولگرایان با احمدی‌نژاد، برخی از اختلاف نظر‌ها با رییس جمهور ظهور و بروز پیدا کرد. به عنوان مثال غلامرضا مصباحی مقدم عضو جامعه روحانیت مبارز تهران و نماینده مجلس در پاسخ به این سوال که آیا احمدی نژاد در فعالیت های جریان اصولگرایی برای انتخابات مشارکت داده می شود، گفت: نه خیر، احمدی نژاد دیگر هیچ طرف برنامه های جریان اصولگرایی برای انتخابات نیست و این جریان حرکت خود را به صورت مستقل دنبال می کند.

تدوین منشور اصولگرایی 
به موازات اقدامات دولت برای ورود در انتخابات مجلس ، آیت الله مهدوی کنی و آیت الله یزدی در پی وحدتی اصولی تر بودند. آن‌ها به دنبال ایجاد سنگ بنایی دایمی برای ایجاد وحدت در میان اصولگرایان بودند. نتیجه تلاش‌های این دو نفر در سال 89 ، منشوری 12 بندی بود که به منشور اصولگرایی موسوم شد. منشوری که برای نخستین بار تعریفی دقیق از اصولگرایی می‌داد. این منشور با استقبال گروه‌های مختلف اصولگرا همراه شد.

در سال جدید اما آیت الله مهدوی کنی و آیت الله یزدی به طور جدی وارد صحنه انتخابات شده و خواستار وحدت همه جانبه اصولگرایان شدند. با ورود جامعتین به صحنه انتخابات سایر گروه‌های اصولگرا نیز استقبال کرده و همه بر محوریت روحانیت برای وحدت اجماع کردند. کمیته سه نفره که پس از دورکاری 11 روزه رئیس جمهور، عملکردش زیر سوال رفته بود و ماهیت انتخاباتی آن دیگر برتافته نمی شد؛ برای کسب مشروعیت دوباره خود، خدمت دبیران کل روحانیت و مدرسین رفت. به این ترتیب با پیشنهاد جامعتین و بر مبنای همان کمیته سه نفره و البته با بهره گیریی از تجربه 6+5 در انتخابات مجلس هشتم ساز و کار جدیدی با عنوان 8+7 تشکیل شد. 8+7 در حقیقت از دو گروه از اصولگرایان تشکیل شده است. گروه 7 نفره متشکل از دونفر نماینده از جامعه روحانیت و دو نفر نماینده از جامعه مدرسین. یعنی آقایان «عباس کعبی، سید هاشم حسینی بوشهری، سید رضاتقوی وسید محمد‌حسن ابوترابی به همراه آقایان حبیب الله عسگراولادی ، علی اکبر ولایتی و غلامعلی حدادعادل»در حقیقت کمیته داوری و حل اختلاف بین اصولگرایان است. محمدرضا باهنر و منوچهر متکی به عنوان نمایندگان جبهه پیروان خط امام و رهبری، علیرضا زاکانی و حسین فدایی به عنوان نمایندگان جمعیت ایثارگران انقلاب اسلامی و جمعیت رهپویان انقلاب اسلامی و اصولگرایان تحول‌خواه، کاظم جلالی به عنوان نماینده رییس فراکسیون اصولگرایان مجلس، حجت‌ الاسلام  خاموشی به عنوان نماینده قالیباف و علی اصغر زارعی و کامران باقری لنکرانی به عنوان نمایندگان جبهه پایداری در کمیته هشت نفره که کمیته اجرایی جبهه متحد اصولگرایان است، حضور خواهند داشت.

ساز ناکوک جبهه پایداری
پس از شکل گیری جبهه متحد اصولگرایان باورها بر این بود که اصولگرایان به وحدت 100 درصدی خواهند رسید. اما این باورها با اعلام رسمی فعالیت جبهه پایداری مستقل از جبهه متحد اصولگرایان کمرنگ‌تر شد. جبهه پایداری ایران اسلامی متشکل از اصولگرایان نسل جدید بود. تعدادی از وزرای اخراجی دولت‌های نهم و دهم، برخی از نمایندگان حامی دولت در مجلس و نمایندگانی از قرارگاه عمار. این تشکل هم با محوریت آیت الله مصباح یزدی شکل گرفته بود. اگرچه این تشکل مدعی گفتمان جدید در اصولگرایی بودند، اما از همان بدو تاسیس اعلام کردند که به منشور اصولگرایی پایبندند و قصد ایجاد شکاف میان اصولگرایان را ندارند. همچنین آن‌ها اگر حول محوریت آیت الله مصباح یزدی اعلام موجودیت کرده بودند اما باز به نقش وحدت بخش آیت الله مهدوی کنی وآیت الله یزدی اذعان داشتند.

با وجود آنکه آن‌ها دو نماینده در کمیته هشت نفره داشتند خواهان آن بودند که یک نماینده هم در کمیته هفت نفره داشته باشند. آن‌ها همچنین به حضور نمایندگان لاریجانی و قالیباف در کمیته هشت نفره اعتراض داشتند. اگرچه آن‌ها در سخن می‌گفتند که کسانی که در وقایع بعد از انتخابات ساکت بودند نباید در جبهه متحد اصولگرایان حضور داشته باشند اما همه اصولگرایان می‌دانستند که جبهه پایداری به شیوه‌ای عمل می‌کند که رایحه خوش خدمت در انتخابات مجلس هشتم عمل کرد و به دنبال سهم بیشتر در لیست نهایی اصولگرایان است.

جبهه متحد اصولگرایان نیز پس از تشکیل این جبهه و با توجه به همین خصوصیات جبهه پایداری تمام همت خود را برای وحدت اصولگرایان به کار بست. چندین جلسه بین نمایندگان جبهه پایداری و آیت الله مهدوی کنی نقطه عطف این تلاش‌ها بود. اینکه آیا جبهه پایداری توانست موافقت آیت الله مهدوی کنی برای حضور نماینده خود در کمیته هفت نفره را جلب کند یا نه هیچگاه رسانه‌ای نشد، با این وجود بعد از این جلسات اعلام شد که ترکیب 8+7 تغییری نخواهد کرد.

اگرچه چند روز پیش آیت الله مهدوی کنی پس از دیداری که اعضای جبهه پایداری با او داشتند اعلام کرد که انشا الله جبهه پایداری در 8+7 حضور پیدا خواهند کرد اما علی اکبر ولایتی در اولین کنفرانس خبری ستاد انتخاباتی اصولگرایان گفت که هنوز اعضای جبهه پایداری در جلسات این ستاد شرکت نمی کنند.

روزشمار تلاش برای وحدت میان اصولگرایان از انتخابات مجلس هشتم تا انتخابات مجلس نهم را در ادامه بخوانید:

29219