چون سر و کار تو با «هواپیما» فتاد... / قسمت به قسمت با خاطرات پشت صحنه «شوق پرواز»

گروه سازنده سریال «شوق پرواز» ابتدا تصور می‌کرد که می‌تواند به سادگی رنگ هواپیما‌ها را از طوسی به خاکی تغییر دهد، اما در شروع کار متوجه شد این کاری به شدت پیچیده است.

مهری توکلیان: شعری هست که می‌گوید: «چون سر و کار تو با کودک فتاد / پس زبان کودکی باید گشاد». این شعر فقط به مفاهیم تعلیم و تربیت اختصاص ندارد و تقریبا به همه چیز قابل تعمیم است. مفهوم ساده آن هم این است که برای حل هر مشکل و پدیده‌ای باید متناسب با آن پدیده از راه حل‌های خاص‌‌ همان مشکل استفاده کرد. این موضوع تا حدود زیادی در سریال «شوق پرواز» نیز مصداق دارد.

برخی از مخاطبان «شوق پرواز» تصور می‌کنند سازندگان این سریال برای ساخت اثری درباره یکی از خلبان‌های شجاع نیروی هوایی به امکانات نامحدودی دسترسی داشته‌اند و با هر فرمان «صدا، دوربین، حرکت» کارگردان، چندین فروند هواپیمایF-14 به هوا برخواسته، در آسمان شیرجه زده، تیراندازی کرده و با فرمان «کات»! در آسمان متوقف شده و منتظر دستور بعدی کارگردان مانده‌اند.

بر اساس همین تصور است که برخی مخاطبان حرفه‌ای که با دیدی تخصصی سریال شوق پرواز را تماشا می‌کنند و با مسائل نظامی آشنا هستند، بعد از پخش هر قسمت به سراغ بخش «نظرهای مخاطبان» سایت این سریال می‌روند و نسبت به برخی جزئیات سریال اعلام نظر می‌کنند. مثلا یکی از ایرادهای بینندگان حرفه‌ای، به رنگ هواپیمای F-14 است که در زمان وقوع داستان این سریال به رنگ «استتار خاکی قهوه‌ای» بوده و پس از جنگ رنگ تحمیلی ایران و عراق به رنگ «طوسی» تغییر کرده است.

این گروه از مخاطبان توقع دارند تمامی جزئیات این سریال که در سال 1390ساخته می‌شود، کاملا مطابق واقعیت‌های سال 30تا 40سال پیش باشد، اما حقیقت ماجرا این است که گروه سازنده این سریال برای دسترسی به این نوع امکانات پروازی با محدودیت‌های فراوانی مواجه بودند و آنچه که شما در صحنه‌های پروازی این سریال مشاهده می‌کنید، تا حدود زیادی حاصل خلاقیت گروه سازنده بوده است.

گروه سازنده سریال «شوق پرواز» در ابتدای ساخت این سریال تصور می‌کرد می‌تواند به سادگی رنگ هواپیما‌ها را از طوسی به خاکی تغییر دهد، اما در شروع کار متوجه شدند رنگ کردن هواپیما کاری به شدت خاص و پیچیده است و رنگ کردن یک هواپیما بیش از یک ماه و نیم زمان می‌برد. ضمن آنکه برای این کار باید از رنگ‌هایی خاص استفاده کرد که در بازار موجود نیست و اگر قرار باشد هواپیما با رنگ‌های عادی رنگ شود، با اولین تیک آف تمام این رنگ‌ها از روی هواپیما می‌پرد و پاک می‌شود. این محدودیت‌ها به مرور در سریال «شوق پرواز» تبدیل به یک ضرب المثل شد. ضرب المثل «چون سر و کار تو با «هواپیما» فتاد...»

استفاده از تصاویر واقعی نبرد سال 1359در «شوق پرواز»
در قسمت پانزدهم سریال «شوق پرواز» که جمعه 18 آذرماه پخش شد، شاهد صحنه‌های نمایش پرواز جنگنده ایرانی به سمت مرز بودید. این بخش از سریال ترکیبی از پلان‌های هوایی گرفته شده توسط گروه سازنده و تصاویر آرشیوی موجود به اضافه جلوه‌های ویژه بود. در این قسمت صحنه‌هایی نمایش داده شد که در آن خلبان‌ها حرکت نیروهای عراقی در نقاط مرزی را رصد می‌کنند. این صحنه‌ای بود که قاعدتا امکان بازسازی آن وجود نداشت و به همین دلیل حرکت ماشین جنگی عراق بر روی زمین توسط گروه جلوه‌های ویژه کاملا بازسازی شد.

در سکانس پرواز 140 جنگنده ایرانی به سمت عراق نیز صحنه‌های پروازی و جنگی از میان حجم انبوه تصاویر موجود در آرشیوهای ارتش و چند آرشیو شخصی و محرمانه توسط سعید کریمی دستیار اول کارگردان جمع آوری شد. کریمی در یکی از همین جست‌و‌جو‌ها با تصاویری واقعی مواجه شد که در سال 1359و از همین حمله توسط هواپیماهای ارتش فیلمبرداری شده بود. این فیلم توسط دوربین‌هایی گرفته شده بود که در آن زمان به زیر هواپیما‌ها بسته شده بود. این تصاویر برای اولین بار از تلویزیون پخش شد.

شخصیت‌های حقیقی و غیرحقیقی «شوق پرواز»
سعید خجسته‌فر دوست دوران کودکی عباس بابایی شخصیتی است که هیچ اطلاعاتی درخصوص او در اینترنت وجود ندارد!

این سئوالی است که ذهن برخی از مخاطبان «شوق پرواز» را چند هفته‌ای است به خود مشغول کرده است. آن‌ها که عادت دارند تا درباره هر موضوعی اطلاعاتی تکمیلی تهیه کنند، موفق به کسب مطالب تکمیلی درباره این شخصیت نشده‌اند. حتی برخی از مخاطبان قزوینی سریال این نکته را مطرح کرده‌اند که چرا تاکنون چیزی درباره سعید نشنیده‌اند؟

واقعیت این است که سعید خجسته‌فر ما به ازاء حقیقی ندارد و آنچه در تمامی دوستان عباس بوده، در سعید خلاصه شده است. سعید چکیده و خلاصه دوستان و اطرافیان عباس است تا دیگر نیاز نباشد داستان به سراغ تک تک شخصیت‌ها و اطرافیان او برود. ماجرای ممنوعیت پرواز او به دلیل داشتن همسر خارجی هم منطبق بر واقعیت است.

پیش از انقلاب برخی از جوان‌های ایرانی در سفر به خارج از ایران برای طی کردن دوره‌های آموزشی در پایگاه‌های نظامی، با دخترانی خارجی ازدواج می‌کردند، اما از این موضوع را مخفی نگه می‌داشتند زیرا طرح آن می‌توانست در ارتش برایشان مشکلاتی ایجاد کند. بعد از انقلاب این مسئله حاد‌تر شد و به مشکلی جدی برای این سربازان تبدیل شد که در سریال نمونه‌ای از آن را مشاهده کردید.

شخصیت سرهنگ سلطانی رئیس پایگاه هوایی اصفهان هم ما به ازاء خارجی ندارد و هیچ‌گاه فردی به این نام فرمانده پایگاه هوایی اصفهان نبوده است. حضور شخصیت‌های واقعی در سریالی مانند «شوق پرواز» محدودیت‌های فراوانی ایجاد می‌کرد و در صورت نام بردن از یک شخصیت واقعی ـ که در قید حیات است ـ این الزام را ایجاد می‌کند که تمام جزئیات درخصوص آن را رعایت شود تا اعتراضی از سوی آن شخص و بستگانش مطرح نشود و به همین دلیل برای جلوگیری از خطرهای احتمالی از این ترفند استفاده شد.

5858

کد خبر 189186