هنوز زمان زيادي از خبر سازي قانون فضاي كسب و كار نگذشته بود كه در روز هاي واپيسن پاييزي محمد مهدي راسخ، دبير كل اتاق بازرگاني و صنايع و معادن تهران مهمان كافه خبر شد. موضوعي كه ابتداي گفت و گوي ما با دبير كل اتاق بازرگاني را كليد زد حواشي اي بود كه در رابطه با قانون فضاي كسب و كار به وجود آمده است. او خودش هم از اين همه خبر سازي يكباره قانون فضاي كسب و كار اظهار بي اطلاعي مي كند و مي گويد اگر هم مشكلي از سوي دولت به قانون فضاي كسب و كار وجود داشت بهتر بود در يك شرايط تعاملي و گفت و گوي دو طرفه مشكل هاي احتمالي بر طرف مي شد. از آنجا كه قانون فضاي كسب و كار اين روزها به يكي از اصلي ترين دغدغه فعالان بخش خصوصي تبديل شده است آن بخش از گفته هاي دبير كل اتاق بازرگاني كه پيرامون حواشي اين موضوع است را در قالب يك گفت و گوي مجزا منتشر خواهيم كرد كه متن كامل آن در ادامه آمده است:
بحث روز در رابطه با بخش خصوصي، موضوع قانون فضاي كسب و كار است. بر اساس آنچه هم كه گفته شده دولت به طور كامل با قانون فضاي كسب و كار مخالف است. گفت و گو را از همين نقطه آغاز كنيم كه چرا دولت با اين قانون مخالف است؟
من يك اعتقاد كلي دارم و آن هم اين است كه فضاي كسب و كار بيش از هر چيز نياز به عزم ملي و يك باور عمومي در جامعه دارد. در چنين شرايطي فضاي كسب و كار بهبود پيدا خواهد كرد. فضاي كسب و كار اگر به عنوان يك عزم ملي و يا يك باور عمومي نباشد صرفا با نوشتن يك سري قوانين مشكلي ايجاد نمي شود. مشكلي كه در حال حاضر در ايران با آن مواجه هستيم وجود قوانين بسيار زياد است. بسياري از قضات بر اين باور هستند كه آن قدر قوانين داريم كه در برخي موارد سردرگمي هايي ايجاد مي شود. بر همين اساس مي توان گفت تا عزمي به وجود نيايد مبني بر اينكه وضعيت كنوني مساعد نيست و بايد بهبود پيدا كند اتفاقي نمي افتد. شاخص هاي بين المللي هم دارد وجود دارد. شايد گروهي هم بر اين باور باشند كه اين شاخص ها سياسي است اما وقتي با شرايط فعلي مي سنجيم به اين نتيجه مي رسيم شاخص ها را مقدار كمي پايين و بالا ببينيم. يعني مقام ما از 139 به مقام 10 نمي رسد.
نوع مقاومتي كه در رابطه با قانون فضاي كسب و كار دارد شكل مي گيرد منوط به باور نيست. چه اتفاقي صورت گرفته كه دولت تا اين اندازه در مقابل قانون فضاي كسب و كار مقاومت كرده است؟
واقعيت اين است كه خودم هم از اين موضوع تعجب كردم. اصلا اين طرحي كه در حال حاضر در مجلس مطرح شده شايد 40 تا 50 درصد از طرحي باشد كه اتاق بازرگاني ايران ارائه كرده بود. اين طرح را مجلسي ها نوشتند اما يكي از منابع آن طرح، اتاق بازرگاني ايران بوده است. يعني بخش عظيمي از اين طرح توسط خود مجلس نگاشته شد. خود من هم يكباره تعجب كردم چه اتفاقي صورت گرفت كه چنين هجمه اي آغاز شد. برخي از افرادي كه اظهار نظر كردند، اظهار نظر هاي احساسي و شخصي بود. در صورتيكه رابطه دولت و اتاق بازرگاني بسيار خوب است. ما در اتاق بازرگاني تهران جلسات منظمي با دولت داريم و در اتاق بازرگاني ايران هم شوراي دولت و بخش خصوصي تشكيل مي شود. بر همين اساس مي توان گفت اگر مشكلي بود در يك نشست مي شد آنها را حل كرد. بر همين مبنا مي گويم واقعا نمي دانم چه اتفاقي افتاده كه به شكل پي در پي با قانون فضاي كسب و كار مخالفت شد.
شما به شخصه اطلاعي نداريد چه اتفاقي صورت گرفته است؟
نه واقعا خود ما هم يكباره از اين اتفاق تعجب كرديم.
در سال 1382 شوراي اصناف خواست قانون نظام صنفي را تغيير دهد. شوراي اصناف اصلا به اين موضوع ورود پيدا نكردند يعني قانون، محصول كار كميسيون اقتصادي مجلس ششم شد. اسمي هم از شوراي اصناف نيامد اما در نهايت خروجي قانون و تاييد شوراي نگهبان همان چيزي بود كه اصناف مي خواستند. به نظر شما يك اشتباه استراتژيك صورت نگرفت؟ اتاق بازرگاني هم نمي توانست چنين اقدامي را انجام دهد؟
اين موضوع تكليف قانون بود. در قانون اصل 44 آمده بود كه اتاق بازرگاني قانون فضاي كسب و كار را تهيه كند و تحويل دهد. اينكه در اين فرآيند مي شد بهتر عمل كرد يا خير، بايد بگويم به طور يقين بهتر هم مي شد عمل كرد. البته اين وظيفه بر دوش اتاق بازرگاني ايران بود. البته اتاق بازرگاني ايران اين موضوع را به دولت هم ارائه كرده است ولي اگر به عنوان يك لايحه مطرح مي شد خيلي بهتر بود. از آنجا كه در قانون مشخص نشده بود كه به عنوان يك لايحه يا يك طرح برود، اتاق بازرگاني ايران هم به مجلس و هم به دولت اين قانون را ارائه كرد. با توجه به اينكه بخش اساسي اين قانون به دولت بر مي گردد طبيعتا اگر به عنوان لايحه مطرح مي شد شايد بهتر بود. اينكه اشاره كرديد خطر استراتژيك، بايد بگويم اين موضوع قابل بحث است. اگر تعامل بيشتر مي شد قاعدتا بهتر بود اما اصلا فضا، چنين فضايي نبود. كسي فكر نمي كرد اينگونه شود.
هميشه در ايران بحث طبقه مستضعف و سرمايه دار وجود داشته است. يعني هر وقت قانوني ارائه شود بخشي از جامعه واكنش نشان مي دهند. اينكه در مقابل اتاق بازرگاني واكنش نشان داده مي شود در واقع واكنش مقابل سرمايه داري است. اين موضوع را قبول داريد؟
در حال حاضر خوشبختانه فضا تا حدي تغيير پيدا كرده است. توليد ثروت و سرمايه گذاري در قالب اقدام هاي مشروع در كشور مورد تاييد است. مردم هم به اين باور رسيده اند كه عده اي بايد سرمايه گذاري كنند تا وضعيت اقتصادي كشور بهتر شود. در حال حاضر هم شما نگاه كنيد مخالفت ها از ناحيه مردم نيست. به طور مثال اگر مقابله با اين طرح توسط جامعه كارگري آغاز شده بود مي گفتيم قبول داريم كه جامعه كارگري احساس خطر كرده است و به آن واكنش نشان داده است. در حال حاضر اعلام موضع از سمت مردم مشاهده نكرديم كه منفي باشد. علت آن هم اين است كه مواردي موجود در طرح فضاي كسب و كار هيچ كدام نكاتي نيست كه بخواهد به كشور آسيب برساند. به هيچ وجه من تصور نمي كنم اتاق بازرگاني ايران با اجراي اين طرح به دنبال اين بوده كه وظايف حاكميتي به دست بگيرد. بگذاريد در اين رابطه مثالي مطرح كنم و اشاره كنم به اختلاسي كه اخيرا در سيستم بانكي صورت گرفته است. به جاي اينكه همه به دنبال اين باشند كه با افراد خاطي برخورد كنند و در شرايطي كه حكمي براي آنان صادر نشده است، بانك ها تمام مقررات خود را چندين برابر سخت گيرانه تر كردند براي تمام افرادي كه دارند صحيح عمل مي كنند. در هيچ كجاي دنيا اينطور نيست. وقتي سخت گيري ها بيشتر شود زمينه براي فساد بيشتر خواهد شد. شما هر جا در نظام اداري براي يك امضا ارزش گذاشتيد همان يعني فساد آغاز خواهد شد. امكان دارد بسياري از مسئولان دولتي روي طرح كسب و كار ايراد هايي داشته باشند اما راه درست اين بود كه در يك فضاي تعاملي نقاط ضعف را بررسي كنند و اگر برداشت غلطي شده بود اصلاح شود. ارتباط اتاق بازرگاني ايران با دولت خوب است و در شوراي گفت و گوي دولت و بخش خصوصي مي شد اين موضوع را بررسي كرد. ارتباط هاي اتاق بازرگاني تهران هم با دولت بسيار خوب است. طي سه هفته 3 وزير و رييس كل بانك مركزي مهمان پارلمان بخش خصوصي تهران بودند. از اين جهت متحير مانديم كه چه شد همچين اتفاقي صورت گرفت.
3939
نظر شما