به رغم گذشت مدت کوتاهی از آغاز فعالیت صندوقهای سرمایه گذاری مشترک ، نهادهای مزبور موفق به کسب جایگاه بسیار مناسبی در بازار سرمایه شده اند و به یکی از موثرترین بازیگران در عرصه معاملات تبدیل شده اند.
بدیهی است به دلیل شرایط خاص بازار سرمایه ایران و قوانین و مقررات مربوطه، فعالیت صندوق های سرمایه گذاری مشترک علیرغم نقش مثبت، با تبعات منفی و در برخی موارد مخرب همراه بوده است.
به منظور رفع و یا تعدیل تاثیرات مورد اشاره، باید نهاد های ناظر به موارد زیر توجه کنند:
1- اثر فعالیت معاملاتی صندوق های سرمایه گذاری بر بازار، منجر به تسریع و تشدید تغیرات قیمت سهام شده است، لیکن شدت تاثیرات فوق در دوره های کاهش قیمت ها، بسیار بیشتر از دوره های افزایش قیمت ها بوده است.
2- مدیران صندوق ها، بیشتر ضامن نقد شوندگی صندوقها نیز هستند. با توجه به عدم قابلیت نقد شوندگی مناسب اوراق بهادار در بازار سرمایه، به هنگام کاهش قیمت ها، ضامن نقد شوندگی صندوق به دلیل نگرانی از عدم امکان فروش اوراق بهادار (تشکیل صف فروش، بسته شدن نماد معاملات به دلایل متعدد و ... ) از یک طرف و عدم تمایل به درگیر کردن منابع نقدی خود جهت رفع نیاز به نقدینگی سرمایه گذاران صندوقها از طرف دیگر، اقدام به فروش های انتحاری می کنند. چرا که خدشه دار شدن عملکرد مدیریت صندوق به دلیل فروش اوراق بهادار در قیمت های پایین، در مقایسه با عدم امکان تامین وجه نقد جهت واحدهای ابطال شده، قابل تحمل تر است.
3- گرچه عملکرد صندوقها طی 3 سال گذشته نیاز به بررسی و ارزیابی همه جانبه دارد، لیکن ضعف کلی در احراز یکی از اصلی ترین ویژگی های بازار سرمایه یعنی " قابلیت نقدشوندگی" از یک طرف و الزام به تضمین نقدشوندگی صندوقها از طرف دیگر، از مهم ترین عوامل موثر بر نقش تخریبی صندوقها در دوران کاهش قیمت ها هستند .
4- به منظور رفع معضل فوق پیشنهاد می شود:
· دامنه تغییرات روزانه قیمت سهام و حجم مبنا بالاخص در بورس مورد تجدید نظر قرارگیرد.
· دوره توقف نمادها به حداقل ممکن تنزل یابد.
· بدیهی است شرکت ها همواره با موضوعات مبهمی روبرو هستند (دعاوی حقوقی، قیمت گذاری محصولات، قیمت گذاری مواد اولیه، تعرفه ها، نرخ ارز و ...) ، توقف نمادها به دلیل ابهامات فوق، به کاهش شدید قابلیت نقدشوندگی اوراق بهادار منجر می گردد. ناشران می توانند ابهامات فوق را به بازار منعکس نموده و سرمایه گذاران با اطلاع از وجود ابهامات مزبور و ارزیابی از احتمال تحقق گزینه های مختلف، اقدام به سرمایه گذاری نمایند.
· با انتقال نمادهای متوقف به تابلو ها یا بازارهایی با شرایط سهل تر، امکان بازگشایی نماد معاملاتی آنها فراهم شود.
· با توجه به مفاد ماده 99 قانون برنامه 5 ساله پنجم مبنی بر انجام معاملات سهام کلیه شرکتهای سهامی عام از طریق بازار سرمایه ، عملا موضوع اخراج شرکت ها از فهرست نرخ های بورس منتفی شده است. به منظور ایجاد قابلیت معاملاتی برای بسیاری از شرکت هایی که نماد آنها در حال حاضر متوقف بوده و شرایط حضور در فهرست نرخ های شرکت بورس را از دست داده اند، هر چه سریعتر انتقال نمادهای فوق به فرابورس (و در بدترین حالت بازار پایه فرابورس) ، در دستور کار قرار گیرد. نماد بسیاری از سهم ها برای سالیان متمادی متوقف بوده و سهامداران این شرکتها، بدلیل عدم امکان فروش دارایی خود با مشکلات متعددی روبرو شده اند.
*کارگزار بورس اوراق بهادار
/22231
نظر شما