مامبا برتا در دهکده‌ای در کشور آفریقایی تانزانیا زندگی می‌کند. این زن به تنهایی از 3 فرزندش مراقبت می‌کند که 2، 5 و 7 سال دارند. شاید برایتان خیلی عجیب باشد اگر بدانید بزرگ‌ترین نگرانی این مادر برای نگهداری از فرزندانش در این منطقه کوچک از جهان، پشه‌ها هستند.
این حشرات کوچک در آفریقا پیامدهای خطرناکی برای سلامتی افراد به همراه داشته‌اند و بسیاری از آنها می‌توانند ناقل انگلی باشند که منجر به بروز بیماری مالاریا می‌شود. وقتی یکی از این پشه‌های ناقل، کسی را نیش بزند انگل مالاریا وارد جریان خونش می‌شود و او را بیمار می‌کند؛ بیماری‌ای که می‌تواند منجر به مرگ شود.
هم‌اکنون در بسیاری از مناطق آسیا، اروپا و آمریکا این بیماری تحت کنترل قرار گرفته یا بسادگی از بین رفته است. اما در آفریقا جایی که هنوز مالاریا چالشی بزرگ برای این قاره است پشه‌های ناقل مالاریا عامل انتشار این بیماری مهلک هستند.
آمار بسیار تکان‌دهنده است. هر 30 ثانیه یک کودک در آفریقا جان خود را به دلیل بیماری مالاریا از دست می‌دهد و روزانه 3000 مرگ براثر این بیماری رخ می‌دهد.
بررسی‌ها نشان می‌دهد هر ساله 300 میلیون مورد از بیماری مالاریا در سراسر جهان مشاهده می‌شود.
یک میلیون از این موارد منجر به مرگ می‌شود که متاسفانه 90 درصد مرگ و میرها در قاره آفریقا رخ می‌دهد. مالاریا همچنین در مرکز و شرق آفریقا قسمت‌هایی از آسیا، جنوب شرق آسیا و کارائیب نیز وجود دارد. اما از سوی سازمان‌های بین‌المللی برنامه‌ای به نام کنترل مالاریا ایجاد شده که تنها یک جواب برای کنترل مالاریا دارد، آن هم تاکید بر استفاده از پشه بند است. به دنبال اجرای برنامه‌های مراقبتی و پیشگیری این برنامه به خانواده‌هایی که در مناطق پر خطر زندگی می‌کنند و بیشتر با این بیماری مواجه هستند پشه‌بند داده شده است؛ یک توری بزرگ با اندازه‌ای مناسب برای دو سه خانواده که براحتی در آن بخوابند.
مالاریا در ایران
در ایران 29 گونه آنوفل انتشار دارد که تاکنون 7 گونه از آنها به عنوان ناقلان قطعی بیماری مالاریا شناخته شده‌اند. آنوفل سوپرپیکتوس، در تمام فلات مرکزی ایران همچنین در مناطق کوهستانی شمال و مناطق کوهستانی و تپه ماهورهای جنوب به میزان متغیر وجود دارد. همچنین در دشت‌های ساحلی کناره دریای خزر و خلیج فارس به مقدار کم وجود دارد.
آنوفل ماکولی‌پنیس، در تمام مناطق ساحلی دریای خزر و قسمت بزرگی از دشت و مناطق نیمه کوهستانی قسمت‌های مرکزی، غربی و شرقی ایران حضور دارد.
آنوفل ساکاروی، در منطقه جنوب شرقی ساحل دریای خزر، در آذربایجان کناره رود ارس و دریاچه ارومیه، مناطق مرکزی تهران، قزوین، همدان و اصفهان مناطق غربی و جنوب غربی و مناطق جنوبی در استان فارس شامل شیراز و کازرون پراکنده است. آنوفل کولیسیفازیس، در مناطق مختلف استان بلوچستان و قسمت‌های شرقی استان هرمزگان و جنوب شرقی استان کرمان انتشار دارد.
آنوفل استفنسی، در تمام مناطق ساحلی دشت و تپه ماهورهای مناطق جنوبی ایران از دامنه جنوبی رشته کوه‌های زاگرس به پایین و دره‌های آن در استان‌های خوزستان، فارس، بوشهر، کرمان، هرمزگان و بلوچستان انتشار دارد؛ همچنین این آنوفل در ایلام و گیلانغرب نیز وجود دارد.آنوفل فلوویاتیلیس، در تمام مناطق تپه ماهوری جنوب ایران دامنه جنوبی زاگرس، از منطقه قصرشیرین و گیلان غرب تا شرقی‌ترین منطقه جنوبی ایران در بلوچستان انتشار دارد.
انتشار آنوفل دتالی، مشابه آنوفل فلوویاتیلیس است، به‌اضافه چند کانون محدود و مجزا مانند یزد، محلات نزدیک همدان و حدود شرقی کویر نمک در منطقه طبس که در این مناطق نیز مشاهده شده است. اگرچه این بیماری در گذشته به دلیل همسایگی با کشورهایی که از نظربهداشتی به دلایل مختلف دچار آسیب شده‌اند یا فاقد امکانات بهداشتی‌درمانی هستند مثل افغانستان و عراق گستردگی زیادی داشته اما به گفته مسوولان خوشبختانه موارد این بیماری در سال‌های اخیر سیر نزولی داشته و برابر اهداف تعیین شده این بیماری در کشور تحت کنترل است.
سردرگمی توریست
اگر مسافری باشید که قصد سفر به یکی از کشورهای آفریقایی را داشته باشید یکی از اقداماتی که از سوی دفاتر مسافرتی به توریست‌ها پیشنهاد می‌شود مراجعه برای زدن واکسن برخی بیماری‌ها مانند تب زرد قبل از ورود به کشورهای آفریقایی است.
در مراکزی که جهت زدن واکسن مراجعه می‌شود توصیه می‌شود قبل از سفر به آفریقا از قرص‌هایی جهت پیشگیری از مالاریا نیز استفاده شود. ولی بهتر است قبل از تجویز هر نوع قرصی اطلاعات و نکات آموزشی به توریست‌ها داده شود چرا که براساس تحقیقات جدید و توصیه‌های سازمان‌های بین‌المللی دیگر، امروزه خوردن قرص عامل مهمی در پیشگیری از بیماری مالاریا محسوب نمی‌شود.
47301
نظر شما