به گزارش خبرگزاری خبرآنلاین، روز یکشنبه ۲۶ اسفند ۱۴۰۳ گلوکسمان یکی از نمایندگان حزب چپ میانهروی پارلمان فرانسه با کنایه گفت که آمریکا باید مجسمه آزادی را پس بدهد؛ مجسمهای که ۱۳۵ سال پیش از فرانسه به عنوان هدیه دریافت کرده بود. این اظهارنظر پس از تصمیم دونالد ترامپ برای «همسویی با ستمگران» در برابر اوکراین مطرح شد.
گلوکسمان در یک گردهمایی حزبی دولت آمریکا را متهم به «تغییر دادن مواضع خود نسبت به ارزشها» کرد و خطاب به دولت آمریکا گفت: «مجسمه آزادی را به ما پس بفرستید. حرف ما خطاب به آمریکاییهایی که انتخاب کردهاند طرف مستبدان را بگیرند و انتخاب کردهاند که پژوهشگران را به خاطر درخواست آزادی علمی اخراج کنند این است: مجسمه آزادی را به ما پس دهید. ما این مجسمه را به شما به عنوان یک هدیه تقدیم کردیم اما به نظر میرسد که شما از آن بیزار هستید. بنابراین خیلی خوب میشود اگر که دوباره همینجا در خانه باشد.»
یک روز بعد «کارولین لیویت» سخنگوی کاخ سفید در نشست خبری خود در واکنش به اظهارات «رافائل گلوکسمان»، او را «یک سیاستمدار سطح پایین و گمنام فرانسوی» خواند و تاکید کرد که آمریکا مجسمه را پس نخواهد فرستاد. او با طعنه به اشغال فرانسه توسط آلمان نازی در جنگ دوم جهانی و شکست نازیها به دست نیروهای متفقین ازجمله آمریکا افزود: «فرانسویها فقط به لطف آمریکا الان آلمانی صحبت نمیکنند» و گفت فرانسه باید «بسیار قدردان کشور بزرگ ما باشد»
ماجرای مجسمه آزادی چیست؟
تندیس آزادی با نام رسمی «آزادی روشنگر جهان» مجسمهای عظیم در جزیره آزادی واقع در منهتن نیویورک در ایالات متحده است که به عنوان یادبود دوستی میان مردم ایالات متحده و فرانسه ساخته شده. این مجسمه که با احتساب پایه خود ۳۰۵ فوت (۹۳ متر) ارتفاع دارد، زنی را نشان میدهد که در دست راست بالا بردهشده خود مشعلی را نگه داشته و در دست چپ خود لوحی را در دست دارد که تاریخ تصویب اعلامیه استقلال (۴ ژوئیه ۱۷۷۶) بر آن حک شده است.
ساخت این تندیس را فردریک آگوست بارتولدی، مهندس فرانسوی در ۱۸۷۵ آغاز کرد و در ۱۸۸۴ به پایان رساند. بارتولدی برای ساخت این مجسمه از مادر خود و همچنین لیبرتاس الهه آزادی روم باستان الهام گرفت.
سازه درونی مجسمه را گوستاو ایفل، مهندس فرانسوی برج ایفل، طراحی کرد و اوژن ویوله لودوک نوعی مس را برای پوشش آن به کار برد. این مجسمه ابتدا به رنگ قهوهای مایل به قرمز بود اما به دلیل اکسید شدن مس در برابر هوا اکنون سبزرنگ است.
جمعآوری اعانه برای ساخت پایه
فرانسه در سال ۱۸۸۶، این مجسمه را به مناسبت صدمین سالگرد استقلال آمریکا (۱۷۷۶) به ایالات متحده تقدیم کرد. تندیس ۲۲۵ تنی آزادی به صورت ۳۵۰ قطعه مجزا به آمریکا فرستاده شد و سرانجام در بندر نیویورک، کنار رود هادسون در جنوب منهتن جای گرفت.
اما نصب این مجسمه نیز بیحاشیه نبود؛ وقتی قطعات مجسمه به نیویورک رسید، این ایالات در تامین هزینه ساخت پایه آن با مشکل مالی مواجه شد. در این زمان، جوزف پولیتزر، ناشر روزنامه «نیویورک ورلد» (بنیانگذار جایزه ادبی پولیتزر) یک کمپین جمعآوری کمکهای مردمی به راه انداخت. او از شهروندان آمریکایی خواست هر مقدار که میتوانند کمک کنند و در عوض نام اهداکنندگان را در روزنامه منتشر کرد. این کمپین بسیار موفق بود و بیش از ۱۲۰,۰۰۰ نفر (بیشتر از طبقات متوسط و کارگر) کمک کردند و در نهایت پایهی مجسمه ساخته شد.
این اتفاق یکی از نخستین نمونههای جمعسپاری مالی در تاریخ بود و نشان داد که حتی با کمکهای کوچک مردم عادی، میتوان یک پروژهی بزرگ ملی را عملی کرد.
سرانجام مجسمه نصب و در ۲۸ اکتبر ۱۸۸۶ (برابر با ششم آبان ۱۲۶۵ همزمان با سلطنت ناصرالدینشاه در ایران) به طور رسمی توسط رئیسجمهور گروور کلیولند رونمایی شد.
مشخصات مجسمه
مشعل تندیس آزادی که نماد روشنگری و آزادی است از نوک شعله تا پایین دسته ۲۹ فوت (۸.۸ متر) طول دارد و از طریق نردبانی به طول ۴۲ فوت (۱۲.۸ متر) که در داخل بازو قرار دارد، قابل دسترسی است. یک آسانسور بازدیدکنندگان را به سکوی مشاهده در پایه مجسمه میرساند، میتوان از طریق پله نیز به آنجا رسید. همچنین، یک راهپله مارپیچ به سکوی مشاهده در تاج مجسمه منتهی میشود. گردشگران میتوانند تا تاج مجسمه بالا بروند که شامل ۳۵۴ پله است. تاج دارای ۷ شعاع است که نماد ۷ قاره و ۷ دریاست و زنجیرهای شکسته در پای مجسمه آزادی نیز نشاندهنده رهایی از استبداد و بردگی است.
در ورودی پایه مجسمه، لوحی قرار دارد که روی آن شعری با عنوان «غول جدید» اثر اما لازاروس حک شده و متن آن چنین است:
نه چون غول برنزیِ نامدار یونان،
که با گامهای فاتحانه از سرزمینی به سرزمینی دیگر میرفت؛
اینجا، در دروازههای غروبزده ما که دریا شسته است،
زنی نیرومند با مشعلی در دست خواهد ایستاد،
مشعلی که شعلهاش برقِ دربند است، و نام او
«مادر آوارگان» است. از دستِ مشعلدار او
نوری به گسترهی جهان میتابد؛ و نگاه آرامش
بر بندری که دو شهر را به هم پیوند میدهد، فرمان میراند
او با لبهایی بیصدا ندا میدهد:
«ای سرزمینهای کهن، شکوهِ افسانهایتان برای خودتان!
به من دهید خستهدلان، بینوایان،
انبوه درهمشکستهای که در آرزوی نفسی آزادند،
تهیدستانی که از سواحل پرهیاهویتان رانده شدهاند.
این بیخانمانان، این طوفانزدگان را نزد من بفرستید،
من فانوسم را در کنار دروازهی زرین بالا میگیرم.»
این مجسمه که بیش از صد سال است به عنوان نماد آزادی، مهاجرت و امید میلیونها نفر در سراسر جهان شناخته میشود، اکنون با سیاستهای ترامپ به نظر میرسد، همانطور که نماینده پارلمان فرانسه میگوید دیگر به درد آمریکا نمیخورد، چون آغوش آمریکای ترامپ نهتنها اکنون به روی خستهدلان و تهیدستان و بینوایان باز نیست که آنان را به غیرانسانیترین شکل ممکن از خود میراند.
۲۵۹
نظر شما