بهراد مهرجو -همگی می گویند برای اولین باراست که قدم به کافه می گذارند. سه دقیقه بعد همگی به هم نگاه می کنند و با صدای بلند می خندند. یکی می گوید:« قدیم ترها اطلاعات و اخبار در همین کافه ها جابه جا می شد.» دومی آرامش سابق را حفظ کرده و اضافه می کند:« حتما شما می دانید که در گذشته لندن به شهرت بنادرش در جهان شناخته شده بود. در کنار اسکله اصلی شهر یک کافه قرار داشت که ملوانان و کاپیتان ها بعد از مسافرت های چندین ساله به آنجا می آمدند و درباره سفر صحبت می کردند. اتفاقا همین کافه ها بعدها به اصلی ترین محل انتقال اطلاعات و کار بدل شد.» سومی خنده بلندی می کند و می گوید:« خیلی جالبه. فضای خیلی خوبیه. شما ما را به کافه هم کشاندید.» نفر چهارم به گفته همگی حاضرین، مدیری جدی و کم حرف است، لبخندی می زند و حرف های جمع را تایید می کند.
نفر اول سال ها در لندن زندگی کرده است. لباسی ساده پوشیده و موهای سرش را مانند تمامی دیپلمات های رسمی ایران به یک طرف صورتش شانه کرده است. وقتی حرف می زند، به کت و شلوارش دست می کشد و دقت می کند تا یقه کت درست باشد. کاغذی مقابلش گذاشته و تمامی حرف هایش را به زبان انگلیسی و فارسی روی آن می نویسید. می گوید عادت دارد که حرف های جدی را یکبار بنویسید، بخواند و بعد بگوید. علی اکبر مرزبان نماینده دائمی ایران در سازمان جهانی دریانوردی طی یک سال گذشته و همزمان با قطع روابط ایران با انگلیس بار سفارت را هم به دوش می کشد. می گوید:« بعد از ماجراهایی که پیش آمد کار قدری سخت شده است. البته این سومین باری است که این اتفاقات رخ داده است. روابط هم قطع نشده است. تنها سفارت ها تعطیل شده اند. من در سازمانی بین المللی حضور دارم که وابسته به سازمان ملل است و بنابراین باید در این جمع حضور داشته باشم. تلاش اصلی ما این بوده که این اتفاقات از نظر کارشناسی به فضای دریانوردی و کشتیرانی ایران آسیب وارد نکند. نتیجه عملکرد یک سال گذشته هم نشان می دهد که ایران یکی از اعضای فعال سازمان جهانی دریانوردی بوده است که در تمامی دوره ها اثراتش مشخص است.»
نفر دوم، کبریایی معاون فنی و مهندسی سازمان بنادر و دریانوردی علاقه شدیدی به بیان اطلاعات و آمارهای عمرانی و توسعه ای سازمان از خود نشان می دهد. از سایرین آرام تر حرف می زند. پوشه ای مقابلش گذاشته و تمامی آمارهای رسمی را روی آن ردیف کرده است. تاکید می کند که تمامی اتفاقاتی که طی سال های گذشته در اقتصاد کشور رخ داده، مانع توسعه بنادر کشور نشده است. پیش از آنکه گفته هایش را به صورت جدی آغاز کند، نگاهی به نفر سمت راستش می اندازد. منتظر است تا رئیس سازمان حرف های اصلی را بزند. می گوید:« آقای صدر توضیح می دهند و بنده آمارهای عمرانی را می دهم.» عطاالله صدر رئیس سازمان بنادر و دریانوردی بیش از دیگران به فضای کافه علاقه مند شده است. خوشحال است که گفت وگو در اتاقی شبیه به تمام فضاهای اداری در یکی از طبقات ساختمان برگزار نشده و او و معاونانش فضایی جدید را تجربه کرده اند. بیش از دیگران شوخی می کند و چندین بارهم تاکید می کند که معاونانش در سازمان به جلسه آمده اند تا نشان دهند، دریانوردی یک نفره اداره نمی شود.
لیوان چای را سرمی کشد و می گوید:« همه ما می دانیم که برای توسعه کشور بهترین راه توسعه بنادر است. اگر بنادر توسعه پیدا کنند راه های ارتباطی کشور با جهان قوی می شود. اساسا هدف ما در سازمان بنادر و دریانوردی این بوده که روند توسعه ادامه پیدا کند. طی شش سال گذشته هم آمارها نشان می دهد که توسعه را ادامه داده ایم. از ابتدای امسال بارها تاکید کرده ایم که بخش خصوصی می تواند برای سرمایه گذاری به بنادر کشور بیاید. حرف ما این بوده که بخش خصوصی باید برای توسعه بنادر کار کند. ما باید تنها مقدمات را ایجاد کنیم.» چندین برگ روزنامه به دیوار کافه برای تزئین چسبانده اند. برای چندمین بار نگاهی به اطراف می اندازد، لیوان آب مقابلش را جابه جا می کند و بازهم حرف اش را ادامه می دهد:« الگوهای بین المللی نشان می دهد که بنادر یک فرصت و امکان بزرگ برای توسعه کشور است. ما هدفمان این است که به بنادر اول منطقه بدل شویم که کشتی های نسل هفتم در اسکله های آن پهلو می گیرند. در حال حاضر هم بنادر امام خمینی و شهید رجایی در دسته بزرگترین بنادر منطقه قرار دارند.» بیشترین حجم کاغذها مقابل او قرار گرفته است. راننده کت و شلوار پوش او در مقابل ورودی کافه مدام با تلفن حرف می زند. مضطرب به چپ و راست می رود. از پنجره نگاهی به او می اندازد و بازهم حرف های خودش را ادامه می دهد:« 90 درصد حمل و نقل کشور از طریق دریا انجام می شود. ما مرزهای آبی بسیاری داریم که واقعا به عنوان یک پتانسیل بزرگ برای کشور شناخته می شود. مزیت های ویژه و منحصر به فرد حمل و نقل دریایی از جمله حمل انبوه و ارزان قیمت، سود تضمین شده در یک بازار جهانی را برای سرمایه گذاران فراهم می کند. توسعه سواحل و رونق اقتصادی در مناطق ساحلی کشور به عنوان یک اقدام مؤثر و برای رشد اقتصاد کشور است. سازمان بنادر و دریانوردی بر اساس نقشه راهی مشخص و با ساخت و تجهیز بنادر کوچک چند منظوره در سواحل جنوبی کشور، درصد برگردان مردم به سواحل و شهرهای بندری است.
ساخت بنادر کوچک چند منظوره و توسعه و آبادانی سواحل به موازات طرح های بزرگ زیربنایی در بنادر بازرگانی کشور و از طریق منابع داخلی این سازمان در دست انجام است. با رونق اقتصادی و اشتغال در مناطق محروم ساحلی، فصل جدیدی از کسب و کار و تمدن جدیدی در سواحل کشور در حال شکل گیری است.» راننده همچنان بیرون کافه با تلفن همراه خود سرگرم است. کم کم قدم پیش می گذارد. در گوش رئیس دفتر مدیرعامل حرف هایی می زند. رئیس دفتر تذکر می دهد که روی کاغذ بنویسد.
صدر همچنان ادامه می دهد:« شرایط رکود اقتصادی حاکم بر جهان، فراهم شدن زیرساخت های اقتصادی در کشور و اجرای قانون هدفمند شدن یارانه ها آغاز دوران جدید اقتصادی در کشور است.»
سمت دیگر کافه شلوغ شده است. همراهان معاون وزیر راه تصمیم می گیرند که مکانیزم اطلاع رسانی روی کاغذ را کنار بگذارند و به سرعت رئیس را در جریان بگذارند. راننده پیش قدم می شود چند قدمی پس و پیش می گذارد و با لحنی آرام می گوید، جلسه شورای معاونان وزیر بیست دقیقه قبل آغاز شده و معاون وزیر باید کافه را ترک کنند. صدر بشقاب میوه را کنار می گذارد و می گوید:« آقایان معاونان اینجا می مانند و اطلاعات تکمیلی را می دهند. من احضارشدم و باید به سرعت بروم.» یکی از اعضای کافه کم شده است. مرزبان باید از آیمو اطلاعاتی بدهد، کبریایی باید فعالیت های توسعه ای بنادر را بگوید و صادقی فر هم باید توضیحات تکمیلی درباره امور بندری و دریایی را بدهد.
یک ساعت از حضور مدیران دولتی در اولین کافه زندگیشان گذشته است و همگی به فضای کم نور و میز و صندلی های نه چندان راحت چوبی انس گرفته اند.
استکان های نیمه خالی چایی مقابل همه ردیف شده است. کاغذها روی میزچوبی پخش شده است و باید جلسه ادامه پیدا کند. نماینده ایران در آیمو متن انگلیسی را تمام کرده است. یک صفحه کاهی را پرکرده و باید از فعالیت هایش بگوید:« تمام اموری که به حوزه بین المللی دریا مربوط می شود زیر نظر آیمو است. این سازمان یکی از سازمان های زیرمجموعه سازمان ملل است. فضای عمومی سازمان جهانی دریانوردی عموما غیرسیاسی است. امسال هدف اصلی سازمان و ایران مبارزه با دزدی دریایی است. در آخرین نشست سراسری سازمان موضوع دزدی دریایی مطرح شد و اتفاقا ایران هم پیشنهادهای بسیار موثری ارائه داد که همگی با استقبال اعضا مواجه شد. دبیرکل سازمان قول داده که امسال به ایران سفر کند و از نزدیک با پیشرفت های دریایی ایران آشنا شود. کلوپ سازمان در حال حاضر از طریق ایران و بنده به عنوان نماینده ایران اداره می شود. این فرصت خوبی برای انجام گفت وگوهاست.»
دستش را درون کیف مشکی رنگی می کند که کنار صندلی گذاشته است. پوشه ای بیرون می آورد. تمامی فعالیت های ایران در ایمو در این پوشه جایی گرفته است. ورق می زند و توضیح می دهد. چند دقیقه بعد می گوید:« در همین مورد اخیر که کشتی حامل محموله شکر ایران دزدیده شده بود ما در سازمان جهانی دریانوردی رایزنی های گسترده را انجام دادیم.» صادقی فر گفته های او را تکمیل می کند و سکوت را می شکند:« البته مبارزه با دزدی دریایی یک مسئولیت بین المللی است. ما معاهداتی داریم که براساس آنها تمامی کشورها مکلف به مبارزه با این پدیده هستند.»
گفته هایش درباره دزدی دریایی را کوتاه می کند. از ابتدای جلسه سه پوشه بزرگ را مقابلش ورق می زد. آخرین آمارها را استخراج کرده و همه را پشت سرهم می گوید:« همه این آمارها می گوید که ما در سال گذشته روند توسعه را ادامه داده ایم. توسعه بنادر برای سازمان بسیار مهم است. برهمین اساس سازمان روند توسعه را دنبال می کند.» کبریایی در صندلی وسط نشسته است و سرگرم پوست کندن پرتغال شده است. حرف های صادقی فر را تکمیل می کند:«در همین دوره سازمان یک الگو پیش گرفت. بنادر این امکان را دارند که واردات مواد اولیه، تولید و صادرات را در کنار هم داشته باشند. واحدهای صنعتی می توانند در بنادر کشور کارخانه تاسیس کنند و با هزینه های کمتر به کارشان ادامه دهند. سازمان براساس این الگو محیطی مانند شهرک های صنعتی ایجاد کرده است. زمین با تسهیلات به واحدهای صنعتی برای احداث کارخانه و سوله واگذار کند. امکاناتی مانند آب، برق، گاز و تلفن و اساسا هرچه صنایع نیاز داشته باشند در این مناطق وجود دارد.در بندر امام خمینی و بندر شهید رجایی زمین ها واگذار شده است و صاحبان صنایع هم استقبال خوبی کرده اند.»
کافه خلوت تر شده است. همراهان معاون وزیر رفته اند. هوا به سمت تاریکی می رود و نور متمرکز لامپ های کوچک روی میزها افتاده است. صادقی فر باید درباره شناورهای غرق شده هم اطلاعاتی بدهد. بازهم نوبت به مهندس آرام و ساکت می رسد. برخلاف دیگران علاقه ای به میوه و چایی ندارد. تنها پوشه ها را جابه جا می کند و می گوید:« در حوادثی که سال گذشته رخ داد سازمان تلاش کرد تا به سرعت تیم های امداد و نجات را به مناطق حادثه دیده ارسال کند. طی چند سال گذشته ما تجهزات خوبی وارد کشور کرده ایم. همانطور که دیدید در نوروز سال 91 هم حادثه ای رخ نداد. تلاش سازمان این بود که شناورهای نا امین را از چرخه خارج کند. برای بازسازی و نوسازی شناورها هم سازمان وام هایی را به صاحبان شناورها می دهد تا شناورهای فرسوده از رده خارج شوند.»
کبریایی باید توضیحات را تکمیل کند:« سازمان از محل وجوه اداره شده به صاحبان شناورها وام های کم بهره یا در واقع بدون بهره می دهد. به این ترتیب روند بازسازی سرعت می گیرد. البته این از وظایف سازمان نیست که شناورها را نوسازی کند ولی با توجه به نیاز کشور سازمان تصمیم گرفت که این کار را انجام دهد. با بانک های عامل هم گفت وگو شده است و این وام ها در اختیار صاحبان شناورهای فرسوده قرار می گیرد.» مرزبان، کبریایی و صادقی فر همزمان به ساعت هایشان نگاه می کنند. مرزبان پیش از حضور در جلسه به وزارت امور خارجه رفته بود. آدرس ایمیلی می دهد تا اطلاعات به صورت آن لاین در اختیار رسانه ها قرار گیرد. کبریایی و صادقی فر می گویند، اطلاعات آماری را به سرعت در اختیار رسانه ها قرار می دهند تا روند توسعه و نوسازی شناورهای فرسوده برای مردم هم مشخص شود. هر سه کافه را ترک می کنند. روی میزهای چوبی کاغذهای خط خطی باقی مانده است. دست نوشته انگلیسی مرزبان هم جامانده است.
سایت خبری سازمان بنادر و دریانوردی خبری را روی خروجی خود قرار داده است که از نجات کشتی ایرانی حامل شکر از دست دزدان دریایی اطلاع می دهد. مرزبان قبل از خروج از ساختمان و کافه می گوید:« امسال ما برای مبارزه با دزدی دریایی حضور خوبی داشته ایم و این را تمامی اعضای سازمان آیمو هم می دانند.»
متن کامل و جداگانه گفت و گوهای خبرآنلاین با رئیس سازمان بنادر و دریانوردی و معاونان سازمان بزودی روی خروجی سایت قرار می گیرد.
39/39
نظر شما