۰ نفر
۲۶ اردیبهشت ۱۳۹۱ - ۱۸:۱۴

دومین مقاله مجلس سیزدهم و نقد دیکتاتوری رضاشاه بود که توسط مرتضی دهقان نژاد دانشیار گروه تاریخ دانشگاه اصفهان ارائه شد.

به گزارش خبرنگار خبرآنلاین سومین نشست تخصصی تاریخ مجلس با تمرکز بر مجالس دوره‌های سیزدهم تا شانزدهم شورای ملی عصر امروز سه شنبه 26 اردیبهشت با حضور جمعی از مورخان در ساختمان قدیم مجلس آغاز بکار کرد. دومین مقاله مجلس سیزدهم و نقد دیکتاتوری رضاشاه بود که توسط مرتضی دهقان نژاد دانشیار گروه تاریخ دانشگاه اصفهان ارائه شد. مرتضی دهقان نژاد دانشیار گروه تاریخ دانشگاه اصفهان گفت:مجلس پنجم شورای ملّی در سال 1304هـ.ش. رأی به تغییر سلطنت و جایگزینیِ رضا شاه پهلوی به جای احمدشاه قاجار داد. اما در سال1320هـ.ش./1940م. در حالی که درجاتی از دموکراسی بر کشور حاکم شده بود، رضاشاه مجلس سیزدهم را آماده می‌کرد تا فرزندش محمدرضا را به جای او برگزیند.

او در استعفانامة خود علّت کناره‌گیری را عدم توانایی در رسیدگی به امور کشور عنوان کرده و از مجلس خواسته بود که از 25 شهریور ماه 1320 عموم ملّت، فرزند او را به عنوان ولیعهد و جانشین او بپذیرند. ولی با توجه به شرایط سیاسی کشور و فضای باز سیاسی که اتّفاق افتاد، بسیاری از نمایندگانی که تا دیروز جرئت سخن گفتن دربارة شاه و مقام سلطنت را نداشتند، به نقد اوضاع کشور پرداختند. آنان روشِ کشورداری رضا شاه را به‌شدّت مورد انتقاد قرار دادند؛ امری که تا زمان سیطرة وی امری محال به نظر می‌رسید. "

وی افزودئ: "در سخنرانی‌های نمایندگان دورة سیزدهم شاهد بیاناتی هستیم که از 1304 هـ.ش. تا آن زمان کسی جرئت بر زبان آوردن آن را نداشت. حال، پرسش اصلی این است که این جرئت و جسارت را از کجا پیدا کرده بودند؛ آیا حضور مردم به آنان چنین قدرتی داده بود؟ آیا حضور دولت‌های خارجی باعث شده بود که آنان نترسند؟ و یا اینکه بعد از مدّت‌ها مجلس شورای ملّی هویّت واقعی خود را پیدا کرده بود و می‌توانست در مقابل دولت، ایستاده و حتی بسیاری از لوایح آن را رد کند؛ پاسخگویی به این سؤالات، موضوع مقالة حاضر خواهد بود."

/6262

 

برای دسترسی سریع به تازه‌ترین اخبار و تحلیل‌ رویدادهای ایران و جهان اپلیکیشن خبرآنلاین را نصب کنید.
کد خبر 213769

برچسب‌ها

نظر شما

شما در حال پاسخ به نظر «» هستید.
3 + 4 =

نظرات

  • نظرات منتشر شده: 4
  • نظرات در صف انتشار: 0
  • نظرات غیرقابل انتشار: 0
  • بهرام آبار DE ۱۷:۰۷ - ۱۳۹۱/۰۸/۰۵
    4 0
    سياسی بعد از جنگ جهانی اول وتجاوزسربازان روسیه و انگليس وحتی عثمانی به ایران، چپاول وغارت مواد خوراکی موجب قحطی وفقرعمومی ومرگ میلیونها ایرانی شده بود. فقدان امنیتت فردی و اجتماعی، خودسری و استقلال طلبی خانها وسران عشاير مسلّح (مثل شيخ خزعل، اسماعيل آقا سميتقو، میرزا کوچک جنگلی، شیخ‌عبدالحسین‌ لاری‌ و …)، تحريک مرتجعین مذهبی وابسته بحدی بود که اکثريت مردم و بسياری از روشنفکران ترقيخواه مانند عارف قزوينی، ملک الشعراء بهار، محمدعلی فروغی، ابراهيم پورداود، احمد کسروی و بسیاری ديگربرای نجات و پیشگیری ازتجزيهء ايران وسروسامان دادن به آن آشفتگی وهرج ومرج، ظهورمردی مقتدر با مشتی آهنين را آرزو میکردند.
  • بهرام آبار DE ۱۷:۱۲ - ۱۳۹۱/۰۸/۰۵
    3 0
    . اولین شرط رسیدن به آزادی سیاسی ودموکراسی رفاه مادی وپس از آن دانش آموزی وخرد مندیست که هیچکدام درایران آنروزنبود. رضاشاه ومشاورانش، مانند روشنفکران وملی گرايان آن زمان، به سیر کردن شکم ملت فقیروگرسنه ایران ونوسازی، پیشرفت دانش, علم واقتصاد ايران توجه داشتند. درآن شرايط آشفته ودخالت روس وانگایس، کشمکش دائمی سران ايلات و عشاير، فقر، عقب ماندگی و فقدان امنیّت اجتماعی، از نظر رضاشاه، آزادی سیاسی و تشکل احزاب وسازمان های سياسی باعث سوءاستفاده وافزایش آشفتگی های سیاسی و اجتماعی بود.
  • بهرام آبار DE ۱۷:۱۹ - ۱۳۹۱/۰۸/۰۵
    2 0
    جنگ جهانی دوم واشغال نظامی ایران درسال 1320 به تبعید رضاشاه و جانشينی پسرجوانش که تحصیلکرده سویس بود انجاميد. پیروى شاه جوان ازقوانین مشروطه, زمینه را براى سیاستی آزاد و مردم سرور, فعالیت احزاب جدیدالتاسیس وسندیکاها وانتخابات آزاد مهیا کرد که تا سالهاى 1332 ادامه داشت. درآن دوران بس پراهمیت وعملا بینظیر، آزادى قلم وبيان وآزادى سیاسى بطورنا محدود, انتشار روزنامه ها و مجلات تقریبا بدون سانسور وكنترل مقامات امنيتى میسر بود. طبق اسناد موجود, در سالهای 1322-1325 امتیاز 247 مجله و روزنامه صادر شده بود و58 هفته نامه بطور مرتب نشر وعرضه میگشت وسی حزب سیاسی مشغول فعالیت بودند. بهترين سند ومدرك دموکراسی آن دوره, انتخابات آزاد نمایندگان مجلس شورا وفعالیت نمایندگان توده‌ای درمجلس شورای ملی بود.
  • بهرام آبار DE ۱۷:۲۸ - ۱۳۹۱/۰۸/۰۵
    2 0
    بهترین مدرک برای "دومین دموکراسی در ایران" وجود نمایندگان حقیقی مردم در مجلس وانتخاب دکتر مصدق به نخست وزیری بود. اما دكترمصدق پس از رفراندومی مشکوک، در 25 مرداد 1332 باانحلال مجلس شورا که مغایربا قانون اساسی مشروطه بودمرگ دمكراسى رااعلام كرد، راه وروش استبدادى را پيش گرفت وهرج ومرج شديد وآشوب هاى سیاسى اجتماعى باقیمانده دموکراسی را هم بگورستان سپرد. درصورتیکه سیاست دولتها واهداف احزاب, افکار، اعمال، نوشته ها وکارکردها، درجهت خیرو صلاح وراستای پیشرفت ملک و ملت وبراى سعادت مردم وايرانيان راه میپیمود, ایران هم امروزکشوری همتای سویس شده بود.