به گزارش خبرآنلاین، «چرخههای افول اخلاق و اقتصاد» با زیر عنوان سرمایه اجتماعی و توسعه در ایران نوشته محسن رنانی و رزیتا مویدفر (اعضای هیئت علمی دانشگاه اصفهان) از سوی انتشارات طرح نو منتشر شد.
در پیشگفتار کتاب ذکر شده است: «به نظر می رسد در عصری به سر می بریم که در آن اخبار قانون شکنی ها روند فزاینده ای به خود گرفته است و از این رو پرسش هایی در ظاهر ساده را به ذهن متبادر می سازد. این که چرا در جامعه ما دروغگویى به سرعت در حال گسترش است؟ چرا اعتماد عمومى روز به روز کاهش مىیابد و هیچکس جرأت نمىکند در هنگام شب، حتى در باران شدید، کسى را که نمىشناسد سوار کند؟ چرا معامله کردن هر روز سختتر و دشوارتر مىشود و از همدیگر ضمانتهاى بیشترى طلب مىکنیم؟ چرا رانندگى در شهرهاى ما تا این اندازه اعصاب مىبرد؟ چرا بچههاى ما درختچههاى کنار خیابان را که شهردارى به تازگى کاشته است مىشکنند؟ چرا هرچه روکش صندلىهاى اتوبوسهاى شهرى ما را عوض مىکنند دوباره به سرعت پاره مىشود؟ چرا این همه نرده در خیابانهایمان مىکاریم؟ چرا برخى پزشکهاى ما مخفیانه پول اضافى از بیماران مىگیرند؟و...
اگر طرح چنین پرسشی هایی پذیرفتنی است، جایگاهشان در ادبیات علمی کجاست؟ مقیاس اندازه گیری آن چیست؟ و مسیر بازگشت به سوی آن چیست؟آیا جامعهاى را که در چنین فرآیندى قرار مىگیرد، مىتوان «در حال توسعه» نامید؟ اگر آرى «در حال توسعه چه چیزى»؟ «توسعه» چیست و ربطش با پدیدههاى اجتماعى که در بالا ذکر کردیم کدام است؟ یک دولت براى آن که جامعهاش را به سوى فرآیند توسعه رهنمون شود چه ویژگىهایى باید داشته باشد؟ اصولا دولت براى آن که یک دولت «توسعهخواه» باشد باید چه ویژگىهایى داشته باشد؟ نقش مذهب در فرآیند توسعه چیست؟ آیا مذهب مىتواند به توسعه کمک کند؟ اگر آرى چگونه؟...اینها و دهها برابر اینها، سؤالهایى هستند که با کاربرد مفهوم سرمایه اجتماعى در یک چارچوب تحلیلى، مىتوان به یافتن پاسخ آنها کمک کرد و دستکم ابعادى از پاسخشان را روشن کرد. کتاب «چرخههای افول اخلاق و اقتصاد» کوشیده است چنین کند».
این کتاب با آغازى ساده و قابل فهم براى هر علاقهمند به مباحث اجتماعى و اقتصادى توسعه و با ارتقاء گام به گام سطح تحلیل، چارچوبى نظرى براى تحلیل ابعادى از ناکامى فرآیند توسعه در ایران معاصر فراهم آورده است. گرچه نویسندگان کتاب اذعان کرده اند که این تازه آغاز راه است و رسیدن به یک دستگاه تحلیلى قدرتمند و فراگیر نیازمند گذر زمان و همت اندیشمندان فراوانى است.
نویسندگان همچنین انگیزه خود را از پرداختن به موضوع سرمایه اجتماعی در ایران چنین عنوان کرده اند:
«آغاز نظریهپردازى و گسترش روزافزون مطالعات نظرى و کاربردى در حوزه سرمایه اجتماعى در ایران در کمتر از دو دهه، وظیفه خطیرى را برعهده متخصصین این حوزه قرار مىدهد تا مانع از آن شوند که اندیشه قوی نهفته در پشت نظریه سرمایه اجتماعى به سادهانگارى و سطحىنگرى دچار شود. کتاب «چرخههای افول اخلاق و اقتصاد»، در راستاى این هدف و جهت اداى وظیفه اجتماعى نگارندگان تدوین شده است. آنان نتایج نزدیک به یک دهه مطالعهشان در زمینه سرمایه اجتماعى و کاربرد آن در اقتصاد را در معرض نقد اندیشمندان و صاحبنظران کشورمان قرار مىدهند تا از این طریق گامى در جهت کاربرد تحلیلى این مفهوم بنیادین براى تحلیل رفتارهاى اقتصادى و اجتماعى مردم ایران در فرآیند توسعه برداشته باشند.»
بنابراین گزارش، کتاب «چرخههای افول اخلاق و اقتصاد» در سه بخش و چهارده فصل تنظیم شده است و با نگاهى توصیفى- تحلیلى به مقوله سرمایه اجتماعى در ایران، گوشهاى از ناکامىهاى فرآیند توسعه در ایران را باز مىکاود و آن را لباس نظریه مىپوشاند. در حقیقت مىکوشد تا نشان دهد که آنچه جایگاه اقتصادى ما را در دنیاى کنونى رقم مىزند، نه فقط متأثر از تصمیمات سیاسى مقامات و عادات رفتارى مردم در دهههاى اخیر است بلکه ریشه در یک پیشینه تاریخى چند صد ساله نیز دارد. چرا که سرمایه اجتماعى، سرمایهاى است که حاصل فرهنگ، تمدن، اخلاق، فناورى و هر چیزى از این دست است. به عبارت روشنتر، ذخیره سرمایه اجتماعى هر جامعه حاصل «منابع هویت» و «منابع معرفت» یک ملت در هدایت آنها به سوى پاىبندى به هنجارهاست. هنجارهایى که در فرآیندى معطوف به واقعیت و در بسترى از آزادى انتخاب، توسط اجدادشان تعریف شده و مورد حفاظت قرار گرفته است.
بخش نخست این کتاب (فصلهاى اول تا نهم) با نگاهى توصیفى به وضعیت سرمایه اجتماعى در ایران آغاز شده است. در واقع مخاطب این بخش، عامه علاقهمندان و بیشتر، دانش آموختگانى از بیرون رشتههاى اقتصاد و جامعهشناسى هستند که به نوعى به موضوع علاقهمند شدهاند و تمایل دارند تا در مورد مفهوم و اهمیت سرمایه اجتماعى براى جامعه ما بیشتر بدانند اما آمادگى ورود به بحثهاى نظرى و فنى را ندارند. در این بخش کوشش شده است تا با استفاده از مثالهایى ساده از زندگى روزمره، مفهومى بسیار روشن از سرمایه اجتماعى و اهمیت کارکردى آن ارائه شود. از بخش دوم کتاب (فصلهاى دهم تا دوازدهم)، نویسندگان به تدریج وارد مباحث تحلیلى و عمیقتر مىشوند. در این بخش، بنیادها، پیامدها و نظریههاى سرمایه اجتماعى مورد بررسى قرار مىگیرد. در این بخش کوشش شده است تا از پیچیدهسازى و بیان ریاضى مباحث تحلیلى تا حد ممکن پرهیز شود. به همین علت مباحث ریاضى و آمارى به پیوستهاى این بخش منتقل شده است. سرانجام در بخش سوم، نویسندگان یکبار دیگر به بحث سرمایه اجتماعى در ایران بازمىگردند اما اینبار مباحث به صورت تحلیلى ارائه مىشوند تا دانشجویان علوم اجتماعى و اقتصاد و نیز متخصصان این حوزه، بتوانند بحث را تا سطح عمیقترى دنبال کنند.
این کتاب خواندنی با قیمت 19هزار تومان منتشر شده است.
ساکنان تهران برای تهیه این کتاب کافیست با شماره 20- 88557016 سامانه اشتراک محصولات فرهنگی؛ سام تماس بگیرند و آن را در محل کار یا منزل _ بدون هزینه ارسال _ دریافت کنند. باقی هموطنان نیز می توانند با پرداخت هزینه پستی، تلفنی سفارش خرید بدهند.
6060
نظر شما