محمود عزیزی: نگاهی به اظهارت رهبر معظم انقلاب در دیدار مجالس مختلف نشان از آن دارد که ایشان براساس مقتضایات روز کشور توصیه های متفاوتی به مجالس مختلف داشتند. فضای حاکم بر کشور بعد از دوم خرداد و پیروزی اصلاح طلبان در این انتخابات آنها را بر آن داشت تا بر اساس آنچه «تغییر اولویت های جامعه» می خواندند، اصلاحات سیاسی را بیش از امور اقتصادی در راس کار قرار دهند و مجلس متفاوت در بین مجالس بعد از انقلاب باشند. این اشارات به دلیل آن بود که اصلاح طلبان که اکثریت پارلمان را در اختیار داشتند به دنبال اصلاحاتی در قانون اساسی بودند. در همان دوران رهبر انقلاب در نخستین دیدار با نمایندگان این مجلس عمل به قانون اساسى را علاج اساسى دردهاى این کشور خوانند و از همه خواستند در این راه حرکت کنند.
افراط در رفتارهای سیاسی و تحصن در نهایت موجب شد اقلیت نشینان مجلس ششم، اکثریت مجلس هفتم را در اختیار بگیرند. آنها که با تابلوی اصولگرایی صاحب کرسی های مجلس شده بودند در ادامه در فضای سیاسی خود را اصولگرا نامیدند و هر روز طرحی جدید را در فضای جامعه مطرح کردند. از کاهش حقوق و مزایای نمایندگان تا طرح ایده ژاپن اسلامی توسط رئیس وقت مجلس. ایده ای که خیلی زود موافق و مخالفتن زیادی پیدا کرد اما بعد از مخالفت رهبر انقلاب با آن در نخستین دیدار با نمایندگان مجلس هفتم این موضوع دیگر هیچ گاه از سوی رئیس وقت مجلس بیان نشد.
روی کار آمدن دولتی متفاوت در سال 84 ، کم کم اصولگرایان را مطمئن کرد که فعلا در فضای سیاسی باقی خواهند ماند و شاید به همین دلیل موجب شد خیلی زود شورای هماهنگی نیروهای انقلاب را در قالب عدد5+6 تشکیل شود. رقمی که در مجلس نهم به 7+8 تغییر کرد و معلوم نیست آیا در مجلس آینده باید منتظر شماره دیگری باشیم یا خیر.
اصولگرایان اما در مجلس هشتم خیلی زود راهشان جدا شد و گروهی فراکسیون انقلاب اسلامی را تشکیل دادند و همانها در ادامه ساز جدای خود را کوک کردند و به عنوان جبهه پایداری وارد فضای انتخابات مجلس نهم شدند. نتیجه انتخابات در شهرستانها اما به نفع آنها تمام نشد اما در تهران از رقیب خود جلو افتادند و تمام کاندیدا هایشان رای آوردند. با این همه اما در رقابت نهایی موفق نبودند و فراکسیون جدید التاسیس رهروان ولایت خیلی زود اغلب کرسی های مجلس را کسب کردند.
در ادامه گزیده رهنمودهای مقام معظم رهبری در چهار دوره اخیر مجلس شورای اسلامی به نمایندگان مردم در خانه ملت می آید:
| مجلس ششم /29/3/79 | |
| کلید واژه | گزیده بیانات |
| شکر خداوند متعال به‌خاطر این مسؤولیت بزرگ | این‌طور نیست که هر وقت انسان بخواهد در خدمت مردم، در خدمت اسلام و در خدمت هدفهاى عالى قرار گیرد، این کار برایش میسّر باشد. زمانها و شرایط مختلف است و امکانات همیشه در دسترس نیست. این شرف بزرگى براى یک انسان مؤمن و متعهّد است که احساس کند در جایى قرار گرفته که مى‌تواند براى مردم، براى کشور، براى اسلام، براى هدفهاى والایى که در عظمت آنها تردیدى نیست، تلاشى کند، زحمتى بکشد و قدمى بردارد. |
| عمل به قانون اساسى، علاج اساسى دردهاى این کشور است | عمل به قانون اساسى، علاج اساسى دردهاى این کشور است. و عمل هم متوقّف بر این است که عناصر عمل کننده؛ چه آنهایى که مجارى اجراى قانون اساسى رامعیّن مى‌کنند - مثل دستگاههاى قانونگذارى - چه کسانى که آن را اجرا مى‌کنند - مثل قوّه مجریّه - چه کسانى‌که عدالت و تخلّفها را مورد ملاحظه قرار مى‌دهند - مثل قوّهقضاییّه - و همه دست‌اندرکاران این کشور، در مقام عمل، اخلاص و صفا و مسؤولیت وانجام وظیفه را ملاک خودشان قرار دهند. این اساس قضیه است. |
| اهمیت جایگاه مجلس | مجلس همیشه براى همه - براى مردم و براى مسؤولان - نقطه اساسى امید است کار مهمِ‌ّ شما این است که نگذارید این امید ضعیف شود. کلیّت قانون اساسى باید مورد نظر و توجّه شما باشد. در یک برنامه‌ریزى بلندمدت و میان مدت، تلاشتان این باشد که تا آن‌جایى که بر عهده شماست و فرصتهاى شما اجازه مى‌دهد، اگر گیرى در اجراى این قانون هست، آن را برطرف کنید. |
| توجه به انصاف در عملکرد | البته با انصاف، با عدالت، با رعایت حدود الهى - متوجّه مجریان باشد، این مشکل برطرف یا لااقل کم خواهد شد. اینها چیزهاى بسیار مهمّى است. |
| توجه به اولویت ها | همه کارها را دفعتاً نمى‌شود انجام داد؛ اولویّتها را در نظر بگیرید |
| معیشت در صدر خواسته های مردم | مسأله معیشت قطعاً در اولویّت اوّل است. معیشت که نبود، دین هم نیست؛ اخلاق هم نیست؛ حفظ عصمت و عفت هم نیست؛ امید هم نیست. کسى را که به موقعیتى دست پیدا کرده،به خاطر این که براى رفع نابسامانى و فقر، تلاش و مجاهدت کند و شب و روزِ خودش راصرف نماید، ملامت نخواهند کرد. اولویّتها را پیدا کنید. مسائل اساسى جامعه اینهاست. |
| گزینش هوشمندانه، عالمانه و دقیق | تشخیص ها، در گزینش اشخاص و در گزینش مسؤولان، باید خدا را در نظر بگیرید |
| مجلس هفتم /تاریخ دیدار: 27/3/ 83 | |
| جایگاه مجلس | مجلس شوراى اسلامى قله رفیع نظام جمهورى اسلامى است و باید ساز و کارى را یافت که اثرگذارى مجلس در حرکت عمومى کشور روز بروز بیشتر و عمیق تر شود. موضعگیرى سیاسى مجلس مى تواند دشمنان را امیدوار و گستاخ کند و یا بر عکس آنها رااز دستیابى به هدف اصلى مراکز قدرت جهانى یعنى سیطره مجدد بر ملت و کشور ایران،ناامید سازد و مجلس شوراى اسلامى باید با موضعگیریهاى صحیح در پایدارى سرنوشت سازملت در مقابل دشمنان استقلال و عزت این سرزمین، نقش ویژه خود را بخوبى ایفاکند. |
| لزوم استفاده از همه ظرفیتهاى قانونگذارى و نظارت مجلس | با استفاده از ابزارهاى نظارتى بویژه ابزار بسیار مهم دیوان محاسبات بر فعالیتهاى دستگاهها، نظارت کنید. |
| مجلس جایگاه مباحثات علمی | همانگونه که امام راحل عظیم الشأن، مکرراً مى فرمود مجلس جاى مباحثات پرشور وپرنشاط برگزیدگان ملت است. میان جنجالهاى دبستانى و حزبى با مباحث و مجادلات متکى بر انگیزه هاى صحیح تفاوت بسیار عمیقى وجود دارد و مجلس باید ضمن پرهیز کامل از درگیریهاى زشت جناحى - سیاسى و فردى از مباحثات راهگشا و پرشور، کاملاً بهره بگیرد. |
| انتقاد از طرح برخی از مسائل از جمله جمله مدلهاى چینى، ژاپنى | مدل توسعه ایران باید براساس شرایط فرهنگى، تاریخى و ایمان و اعتقادات مردم مدلى کاملاً بومى بوده و ضمن برخوردارى از تجربیات مفید دیگران، از مدلهاى توصیه شده بانک جهانى، صندوق بین المللى پول و کشورهاى دیگر الگو بردارى نشده باشد. |
| پاسخگویی و پاسخگو بودن | کلیه دستگاهها و قوا از جمله مجلس باید در مقابل افکار عمومى پاسخگو باشند. ضمنآنکه براساس ساز و کار قانونى دستگاههاى اجرایى باید در مقابل مجلس نیز پاسخگوباشند. |
| توجه به اولویت بندی ها | اولویت بندىِ هدفها و زمان بندى پیگیرى و اجراى اولویتها مى تواند مبناى پاسخگویى منظم به مردم قرار گیرد. |
| پرهیز از آرمان گرایى صرف | به وضع موجود قانع نشوید و بدنبال قالبها و روشهایى بگردید که بتوان آرمانهایىحقیقى را با استفاده از آنها عملى ساخت. |
| وظایف اصلى نمایندگان | پیگیرى استقلال ملى، عدالت اجتماعى، کم کردن شکاف بین فقیر و غنى و مبارزه با فسادرا از وظایف اصلى نمایندگان است. فساد مالى هرچند محدود باشد مانند ایدز و سرطان گسترش مى یابد و بتدریج همه کشور رااز پا مى اندازد |
| اهمیت مبارزه با فساد مالی | چند سال قبل که بحث مبارزه با فساد مالى مطرح شد توقع این بود که مجلس در این میدان، نقش آفرینى کند اما این توقع محقق نشد که مجلس هفتم باید با جدیت در میدان مبارزه با فساد، فعالیت کند. |
| هوشیارى در مقابل لغزشگاههایى نظیر مال و ثروت | هر قدر مى توانید در پرهیز از "اسراف و زیاده روى" پافشارى کنید. |
| ترجیح دادن مسائل کلى کشور بر مسائل محلى و منطقه اى را | از جمله مصادیق ترجیح مصالح کلى کشور، تلاش براى به پایان رساندن این طرحهاى نیمه تمام است. |
| مجلس هشتم/21/ 3/ 87 | |
| توجه به نظارت و قانون گذاری | قانون باید جامع، کامل، ماندگار، صریح، تأویل ناپذیر، کارشناسی شده، گره‌گشا و ناظر بر مشکلات زندگی مردم باشد و جز مواردی که برای باز کردن گره‌ها در کوتاه مدت لازم است، بتواند در شرایط و موقعیت‌های مختلف اجرا شود و مردم را در باره تصمیماتشان برای آینده، خاطرجمع کند. |
| تحت تاثیر افراد متنفذ قرار نگرفتن | نمایندگان مجلس باید استقلال در تصمیم‌گیری را که قانون اساسی به آنها داده است، کاملاً حفظ کنند. |
| اهمیت دادن به نظارت | در اوج اعمال وظایف نظارتی مجلس، باید کاملاً مراقب و هوشیار بود که این امر، به وسیله‌ای برای معارضه قوا تبدیل نشود. |
| توجه به مردمی باقی ماندن نماینده | در جمهوری اسلامی هیچ کسی و هیچ مسئولی نباید به شکل‌گیری یک طبقه جدید اشرافی کمک کند، به همین علت همه مسئولان از جمله نمایندگان مجلس باید پاک وارد میدان شوند و پاک بمانند و در مقابل فتنه‌های پیچیده دل، کاملا مقاومت و مراقبت کنند. |
| تدابیر میان قوه‌ای را برای حل تفاوت دیدگاه‌ها و سلایق | اگر درباره حدود اختیارات، تفاوت دیدگاهی وجود داشته باشد می‌توان با تعامل مسئولان قوا، و «استناد به قانون اساسی، بهره‌مندی از دیدگاه کسانی که در قانون اساسی، به عنوان مفسران این قانون تعیین شده‌اند و نیز استفاده از نظر نخبگان و صاحبنظران ،آنها را حل کرد. |
| | |
| مجلس نهم /24/3/91 | |
| مجلس رکن اساسی نظام | مجلس راکد و خمود با خروجیهای نامناسب، مجلسی ناقص است و نمایندگان منتخب ملت باید با تحقق شاخصهای یک مجلس زنده، «نشاط و تحرک دستگاه قانونگذاری» را عینیت دهند. |
| اهمیت قانون گذاری و نظارت | تدوین قوانین خوب و نظارت صحیح نشانه های بارز زنده بودن مجلس است. نمایندگان مجلس نهم با توجه به «شاخص های یک قانون خوب» و «معیارهای نظارت صحیح»، به وظایف خود عمل کنند. |
| نظارت و برخی از اشتباهات | نظارتهای ناشی از نیتهای نادرست، نظارتهای جانبدارانه و ضدجانبدارانه و نیز نظارتهایی را که عمق یابی نمی کند، از جمله نظارتهای نادرست است. اینگونه کارها، نشان خواهد داد مجلس به معنای حقیقی کلمه، زنده نیست. |
| شاخصه مجلس زنده | حضور مفید و فعال در صحن علنی مجلس و کمیسیونها از نشانه های زنده بودن مجلس است.حضور نامرتب و غیرمفید در جلسات و کمیسیونها از جمله گرفتاریهایی است که مجلس نهم، سعی کند آن را واقعاً برطرف نماید. |
| اهمیت موضع گیری های مجلس | حضور فعال در فضای سیاسی کشور و منطقه و جهان از دیگر ضروریات یک مجلس زنده و پرنشاط است.مجلس صحنه نمایانی از «انقلاب، افکار عمومی و سیاستهای کلان» کشور است و باید در حوادث و مسائل داخلی و خارجی، مواضع مشخصی داشته باشد. اگر نمایندگان مجلس درباره حوادث منطقه، در وقت مناسب، مواضع مناسبی بگیرند، حتماً در افکار عمومی ملتهای منطقه و کشورهای مؤثر در تحولات منطقه، تأثیرگذار خواهد بود. |
| اهمیت سالم بودن مجلس | برخورداری مجلس و فردفرد نمایندگان مردم را از سلامت «سیاسی، اخلاقی و مالی» کاملاً ضروری است. اگر گرایشی ولی کوچک در منافات با برخی اصول انقلاب در مجلس شکل بگیرد این نشانه عدم سلامت سیاسی مجلس است |
| اهمیت اجرای قانون نظارت بر نمایندگان | البته در این مورد، قانونی هم تصویب شده و لازم است نمایندگان با خود نظارتی و مراقبت دائم از خود و دیگر نمایندگان، از سلامت مجلس صیانت کنند. |
| دقت در اظهار نظرها | متوجه باشید که شما از پشت بلندگویی ملی حرف می زنید و لازم است از تعرض به آبروی دیگران، بیان اتهاماتی که ثابت نشده است و طرح مسائل خصوصی افراد بشدت پرهیز کنید. |
| بحث به جای جار و جنجال | مجلس جای گفتگوی حکیمانه و خردمندانه است و این مسئله با هیاهو هنگام حرف زدن دیگران کاملاً منافات دارد و این عادت بسیار بد و حیرت انگیز باید در مجلس شورای اسلامی ریشه کن شود. |
| استقلال مجلس و الزامات آن | در همه دولتهای گذشته و همه دوره های مجلس این تذکر داده شده است که نباید به اسم استقلال مجلس، درباره هر مسئله ای به دولت معترض شد، مجلس اگر نظر مخالفی دارد می تواند با پرهیز از اینگونه برخوردهای غیرمفید، در آن زمینه، قانون بگذارند. |
| ضرورت وحدت | معنای این مسئله همسان بودن فکرها نیست و کسی از بیان اختلاف نظرها، ابایی ندارد اما باید کاملاً مشخص باشد که در عین اختلاف نظر و سلیقه، دستهای مسئولان در دست یکدیگر است و همه با هم در مسیر اعتلای کشور و تحقق اهداف انقلاب، به پیش می روند. |
| ملجاء حل اختلافات | زمینه اختلاف نظرها نیز مراجع حل اختلاف مشخصند و مراجعه به قانون یا نظر شورای نگهبان، تکلیف همگان را مشخص می کند و در هر حال باید اتحاد و همدلی مسئولان بروز بیاید. |
جدول ب: نقاط اشتراک و اختصاصی در میان رهنومدهای رهبر انقلاب به نمایندگان چهار دوره مجلس شورای اسلامی
| اشتراکات | اختصاصی |
| شکر گذاری فرصت خدمت گذاری به مردم | عمل به قانون اساسی(مجلس ششم) |
| توجه به جایگاه مجلس | پاسخگویی نهادها در مقابل مجلس و پاسخگویی مجلس در برابر افکار عمومی(مجلس هفتم) |
| توجه به اولویت های کشور | پرهز از آرمان گرایی صرف(مجلس هفتم) |
| توجه به نحوه قانون گذاری و نظارت | اهمیت مبارزه با فساد(مجلس هفتم) |
| هوشیاری در مقابل لغزش های ون مال و ثروت | توجه به مردمی باقی ماندن نمایندگان(مجلس هشتم) |
| اهمیت بحث های علمی در مجلس به دور از جار و جنجال | اهمیت اجرای قانون نظارت بر نمایندگان(مجلس نهم) |
| | شورای نگهبان محل حل اختلاف قوا(مجلس نهم) |
| | دقت در اظهارنظرها درباره افراد (مجلس نهم) |
/27212
نظر شما