هادی احمدی:
حدود 20 ماه از زمانی که سیدضیاءالدین ایمانی از سوی صادق محصولی ـ وزیر رفاه وقت ـ به عنوان مدیرعامل بانک رفاه کارگران معرفی شد، می‌گذرد. حالا دیگر نه صادق محصولی در دولت است و نه وزارتخانه‌ای به نامه رفاه وجود دارد. سازمان تامین اجتماعی هم با تغییرات جنجالی مدیریت روبرو شده است اما انگار برای بانک رفاه کارگران اوضاع به کام است. این بانک بالاخره پس از سال‌ها رسما از سیطره‌ی قانونی دولت و ساختار مالکیتی عجیبش که مالکی غیردولتی اما اساس‌نامه‌ای دولتی داشت بیرون آمد و بالاخره توانست سرمایه‌ی خود را که در نظام بانکی رتبه‌ی آخر را داشت افزایش بدهد.
ایمانی بالاخره پس از حدود یک سال و نیم اخیرا لب به سخن گشوده و از وضعیت بانک تحت مدیریتش می‌گوید. او در گفت‌وگو با خبرآنلاین اطلاعات جالبی درباره‌ی سر و کار داشتن گروه آریا با این بانک، وضعیت بدهی دولت و همچنین روند پیچیده‌ی خصوصی شدن این بانک می‌دهد و کمی هم از کار دشوار این بانک در پرداخت حقوق مستمری‌بگیران سخت‌گیر و وسواسی تامین اجتماعی می‌گوید.
• شما یکی از بانک‌‌هایی بودید که در تنزیل ال.سی‌های گروه آریا نقش داشتید. در حال حاضر روند پیگیری شما برای وصول ارقامی که برای اسناد جعلی تنزیل کرده بودید، به کجا رسیده است؟
بله. 1.5 درصد از کل رقم ال.سی‌ها را بانک رفاه کارگران تنزیل کرده بود. در این زمینه دو پرونده وجود داشت. در اواخر سال 89، کمیسیون اصل 90 طی نامه‌ای اعلام کرد که شرکت‌های گروه آریا دارای مشکلاتی هستند و از بانک خواسته بود که پرداخت تسهیلات به شرکت‌های این گروه خودداری کند. حتی اعلام شد که این شرکت‌ها 10 میلیارد تومان معوقه دارند. بانک رفاه کارگران پس از بررسی اعلام کرد که این گروه تسهیلاتی از بانک اخذ نکرده است و متعاقبا به شعب اعلام شد که به شرکت‌های گروه اریا تسهیلاتی ارائه نشود. موضوع دیگر تنزیل ال.سی‌ها بود که بانک رفاه به پشتوانه‌ی تضمین بانک صادرات تنزیل را انجام داد و در حال حاضر هم موضوع بازگشت منابع بانک در مراجع قضایی در حال پیگیری است.
• یکی از موضوعات جنجالی چند ماه اخیر برداشت بانک مرکزی از حساب بانک‌ها در شب عید به بهانه‌ی انحراف آنها از مصارف ارزی بود. مقدار پولی که بانک مرکزی از حساب بانک رفاه برداشت کرد چقدر بوده است؟ و به‌نظر شما این کار درست بود یا خیر؟
بانك مركزي تصورش اين بود كه تعدادي از بانك‌ها ارز را در بازار آزاد فروختند اما ما اعلام كرديم كه يك دلار هم خارج از ضوابط نفروخته‌ايم و اسناد و مدارك را به بانک مرکزی ارسال کردیم و در حال رايزني هستيم تا 150 ميليارد توماني كه از حساب ما برداشت شده برگردد.
• بانک رفاه طلبهایی هم از دولت داشت که بخشی از آن از محل طلب دولت از بانک برای پرداخت تسهیلات ارزی تهاتر شد. در حال حاضر میزان طلب شما از دولت چقدر است؟
دولت از محل حساب ذخيره ارزي منابعي را به عنوان تسهيلات به بانك‌ها داده بود تا بانك‌ها به عنوان عامل آن را به متقاضیان پرداخت کنند و وصول آن را هم بر عهده بگیرند. از سوی دیگر بانک هم طلبهایی از دولت داشت. بر اساس قانون بودجه تصمیم گرفته شد که طلب بانک‌ها از دولت، از طریق وصول تسهیلاتی که به عنوان بانک عامل پرداخت شده بود تهاتر شود که این کار در سال گذشته انجام شد و حالا بانك رفاه هيچ طلبي از دولت ندارد. رقم تسهیلاتی که بانک رفاه از محل حساب ذخیره ارزی به عنوان عامل پرداخت کرده بود 2500 میلیارد تومان بود که حدود همین میزان هم از دولت طلبکار بود و دولت رقم تسهیلات تبصره‌ای را تسویه کرده است.
• با توجه به وضعیت اقتصادی کشور آیا با مشکلاتی در وصول این مطالبات که آن را به جای طلب دولت تهاتر کنید، مواجه نبودید؟
مشکلاتی داشتیم. بسیاری از افراد تسهیلات ارزی‌شان را بر اساس نرخ ارز سنوات قبل گرفته بودند اما باید بر اساس نرخ روز ارز مرجع تسویه می‌کردند. ما این ارقام را بر اساس نرخ روز سال 89 تبدیل به ریال کردیم، جرایم دیرکرد را بخشیدیم و بدهی‌های معوق را اقساطی کردیم تا امکان پرداخت آن آسان بشود.
• بحث‌های زیادی درباره خصوصی بودن و همچنین پروسه‌ی خصوصی شدن بانک رفاه کارگران با توجه به ترکیب سهام‌داران آن وجود داشته است. بالاخره شما خصوصی هستید یا دولتی؟
در راستای سیاست‌های اصل 44، بانک از سال 88 خصوصي اعلام شده است اما اكنون با تصویب افزايش سرمايه از چند هفته‌ی گذشته رسما به بانك‌هاي خصوصي ملحق شده‌ایم و تا پايان شهريورماه در بورس پذیره‌نویسی خواهيم داشت.
• چرا روند دولتی یا خصوصی بودن این بانک تا این اندازه دشوار بود و طی مراحل مختلفی انجام شد؟
بانک رفاه کارگران در سال 1338 در اجرای ماده 39 قانون بودجه، از محل منابع سازمان تامين اجتماعی تاسيس شد اما در سال 58 كه لايحه‌ي ملي‌شدن بانك‌ها به تصويب رسيد، به دلیل اینکه مالکیت این بانک متعلق به سازمان تامین اجتماعی بود پس از ادغام مشکلاتی به وجود آمد چون دولت مالک بانک شد. از آن سال به بعد صندوق تامين اجتماعي اين موضوع را پيگيري كرد كه بانك رفاه از ابتدا دولتي نبوده كه ملي شده است و سرمايه‌ي اين بانك متعلق به مردم است نه دولت.
در سال 72 با پيگيري‌هايي كه صندوق تامين اجتماعي انجام داد، ديوان عدالت اداري راي داد كه بانك متعلق به تامين اجتماعي است اما اين ماجرا تا سال 88 كه خصوصي‌شدن بانك‌ها و اجرای اصل 44 قانون اساسی مطرح شد، به طول انجاميد.
• دولت و سازمان تامین اجتماعی هر کدام چقدر سهم در این بانک داشتند؟
در سال 72 شورای عالی اداری سهام اين بانک را متعلق به تامين اجتماعی دانست اما در روندهای اداری اجرای مصوبه با مشکل مواجه شد و در همان سال دارايی‌های بانک رفاه تجديد ارزيابی شد و طبق اقدامات صورت گرفته توسط شورای عالی اداری، 54 درصد از سهام بانک متعلق به دولت و 44 درصد متعلق به سازمان تامين اجتماعی تشخیص داده شد. از آن سال تاکنون هر سال سازمان تامین اجتماعی سهم خود را افزایش داده و به 94 درصد رسانده و سهم دولت به شش درصد رسيد که آن سهم هم بابت رد دیون دولت به تامین اجتماعی واگذار شد و در واقع 100درصد سهام در اختيار تامين اجتماعي قرار گرفت.
• برای بانک‌های خصوصی حداقل سرمایه 400 میلیارد تومانی از سوی بانک مرکزی الزامی اعلام شده است اما سرمایه‌ی بانک رفاه کمتر از این رقم بوده است. چه اقداماتی برای جلب نظر بانک مرکزی انجام شد؟
سرمایه بانک 90 میلیارد تومان بود و بانك مركزي حداقل سرمایه را 400 میلیارد تومان مصوب کرده بود و در صورت عدم تامین این رقم، بانک تبدیل به موسسه مالي و اعتباري می‌شد.
از سوي دیگر سازمان تامین اجتماعی اساس‌نامه‌ی بانک را دولتي می‌دانست و به همين دليل سرمایه بانک را افزایش نمی‌داد. عدم تعیین تکلیف ساختار مالکیتی بانک، ما را تحت فشار قرار داده بود تا اینکه پس از تلاش‌هاي بسيار، مجمع بانك كه در سال 87 و 88 برگزار نشده بود را در مهرماه سال گذشته تشكيل داديم و با نظر شوراي پول و اعتبار اساسنامه‌ي بانك رفاه از دولتي به غيردولتي تغيير كرد و سرمايه تا 400 ميليارد تومان افزايش داده شد و مورد تاييد اين شورا قرار گرفت.
• افزایش سرمایه بانک از چه منبعی تامین شده است؟
عمدتا از محل تجديد ارزیابی دارايي‌ها بدون مالیات، 600 ميليارد به سرمايه‌ي بانك اضافه شد که پس از تایید بانك مركزي در حال ثبت آن هستيم تا سرمایه بانک به 1000 ميليارد تومان برسد.
• شما حدود 18 ماه پیش به بانک رفاه آمدید، در طول این مدت چه تغییراتی در بانک انجام شده است؟
70 درصد رشد منابع داشته‌ايم و مجموع سپرده‌های این بانک از 60 هزار میلیارد ریال تا پایان سال 89 به 100 هزار میلیارد ریال تا پایان سال 90 رسیده است كه با 25 درصد رشد، بالاترين نرخ رشد را در بین بانک‌های تجاری کشور داشته‌ايم. مانده تسهیلات قرض‌الحسنه از 5300 میلیارد ریال به 9200 میلیارد ریال رسیده که 80 درصد رشد نشان می‌دهد، هم‌چنين به 18 هزار واحد مسکن روستایی تسهیلات قرض‌الحسنه با نرخ سود 4 درصد پرداخت شده و هم‌اکنون مانده تسهیلات در این بخش 4700 ميليارد ريال بوده است و به 2400 واحد مسكوني در بافت فرسوده تسهيلات پرداخت كرده‌ايم.
• یکی از مسایلی که نظام بانکی در طول چند سال اخیر با آن به شدت دست به گریبان بوده است، بالا رفتن میزان مطالبات معوق بانکی است که در حال حاضر به بیش از 54 هزار میلیارد تومان رسیده است. مطالبات بانک شما چقدر است و آیا در وصول آنها موفق بوده‌اید؟
باید توجه داشت که حجم زیادی از معوقات ناشی از عدم انجام مسئولیت تسهیلات‌گیرندگان نیست بلکه مسایلی مثل اوضاع اقتصادی کشور و تحریم‌ها بر ناتوانی برخی واحدها در پرداخت اقساط‌شان تاثیر گذاشته است.
حجم مطالبات معوق از 11 هزار و 500 میلیارد ریال در 18 ماه پیش، 2 هزار میلیارد ریال كاهش یافته است. البته این کاهش معوقات در شرایطی بوده است که درهمین مدت تسهیلات پرداختی بانک رفاه حدود 50 هزار میلیارد ریال افزایش داشته است. راهکارهای مختلفی برای جذب مطالبات معوق در نظر گرفتیم؛ یکی از آنها امهال و تقسیط بدهی‌ها بوده كه طی آن 1300 پرونده بررسي و 2100 ميليارد ريال تعيين تكليف شده‌اند. هم‌چنين به واحد‌هاي توليدی اعلام كرده‌ايم كه اگر بدهي‌هاي خود را بدهند، مجددا به آنها تسهيلات پرداخت خواهيم کرد. افزایش اختیارات هیات‌مدیره‌ی بانک‌ها در امهال بدهی‌ها موضوعی بود که به کاهش معوقات کمک کرد. در مجموع دو درصد از تسهیلات پرداختی، مطالبات بانک را تشکیل می‌دهد که رقم مناسبی است.
• بانک رفاه کارگران مسئولیت پرداخت مستمری‌بگیران تامین اجتماعی را بر عهده دارد که کار دشواری است. قطعا در پرداخت این تعداد بالا از فیش‌های حقوقی به خصوص برای قشر سالمند مشکلات زیادی دارید. برای حل چنین مشکلاتی چه اقداماتی انجام شده است؟
یکی از بزرگ‌ترین مشکلات بانک، نحوه‌ی پرداخت حقوق به 1.7 میلیون نفر مستمری‌بگیر صندوق تامین اجتماعی است. بسیاری از مستمری‌بگیران از صبح خیلی زود مقابل بانك صف مي‌كشند، آتش روشن می‌کنند و منتظر باز شدن شعبه هستند. راهكارهاي مختلفي از جمله نوبت‌بندي‌كردن به ترتيب حروف الفبا، قرار دادن باجه‌هاي عصر تا 6 بعد از ظهر براي خدمات‌دهي و هم‌چنين كارت بانك و برداشت 400 هزار تومان در روز براي آنها ارائه داده‌ايم اما آنها هم‌چنان علاقه‌مندند كه پول را از باجه‌ها نقدا و در زمان صبح دريافت كرده و چندين بار بشمارند! 80 درصد آنها دارای کارت هستند اما تنها 20 درصدشان از آن استفاده می‌کنند. ضمن اینکه 1000میلیارد ریال تسهیلات قرض‌الحسنه هم به کانون بازنشستگان تامین اجتماعی پرداخت شده است.
• بانک رفاه به هر حال یکی از بانک‌های قدیمی و با سابقه است. در حال حاضر وضعیت بانک از نظر تعداد شعب و کارکنان چگونه است. چقدر از این نیروها قراردادی و چه تعداد شرکتی هستند؟
بانک رفاه 1070 شعبه فعال و 1500 واحد خدماتی و 14 هزار و 700 نیرو است که 3 هزار نفر از آنها در قالب نیروهای شرکتی فعالیت می‌کنند و در صدديم اين نيروهاي شركتي را با تاسيس شركت‌هاي داخلي بانك جزو نيروهاي زير نظر خودمان قرار دهيم.
• بانک رفاه بالاخره چه زمانی و چگونه وارد بورس خواهد شد؟
پس از تصویب اساس‌نامه در شورای پول و اعتبار، مقرر شد که یک سال پس از افزایش سرمایه، سهام بانک رفاه در بورس عرضه شود که هم اکنون کارهای مقدماتی آن برای ورود به بازار سرمایه در حال انجام است و تا پايان سال مهلت داريم سهام را عرضه كنيم.
• آیا قراردادی با صندوق توسعه ملی دارید؟
بانک رفاه کارگران برای قرارداد عاملیت پرداخت تسهیلات صندوق توسعه ملی آمادگی کامل دارد چون برخی شرکت‌های پتروشیمی که با شستا کار می‌کننند نیاز به تسهیلات ارزی از محل این صندوق توسعه دارند و ما می تونیم بانک عامل پرداخت این تسهیلات باشیم.
3939
نظر شما