در تاریخ معاصر ایران روحانیون تاثیر بسیار مهمی بر تحولات سیاسی داشتند. روحانیون بعد از پیروزی انقلاب اسلامی ـ با وجود اینکه امام در ابتدا تاکید داشت که آنها در مسئولیت‌های اجرایی قرار نگیرند ـ ولی با گذشت زمان و با توجه به شرایطی که پیش آمد، شاهد بودیم که این قشر در عرصه‌های مختلف اجرایی ایران به ایفای نقش پرداختند؛ گرچه برخی از آنها در حال حاضر با وجود سوابق و تجربیاتی که دارند از صحنه اجرایی کنار رفته‌اند و ترجیح داده‌اند که از دور نظاره‌گر رخداد‌ها و مسائل باشند.
علی‌اکبر ناطق نوری
یکی از این افراد حجت‌الاسلام والمسلمین «علی‌اکبر جمشیدی» معروف به علی‌اکبر ناطق‌نوری است. وی در انتخابات ریاست جمهوری سال 76 کاندیدای جناح راست بود و وقتی که در رقابت با سیدمحمد خاتمی برخلاف پیش‌بینی‌ها به پیروزی نرسید، با پذیرش شکست خود و تبریک به منتخب ملت، بار دیگر به مجلس بازگشت و به فعالیت‌های خود ادامه داد.
ناطق نوری پس از مجلس پنجم و در سال‌های استقرار دولت‌های هفتم و هشتم به تدریج از فعالیت در عرصه اجرایی کناره‌گیری کرد و با توجه به ناکامی‌هایی که در آن زمان جناح راست ـ یا به تعبیر امروزی‌تر، اصولگرایان ـ در رقابت با اصلاح‌طلبان در انتخابات ریاست‌جمهوری هفتم و هشتم، مجلس ششم و شوراهای شهر و روستا بویژه در تهران متحمل شده بودند، تلاشی برای سازماندهی جریان اصولگرا را آغاز کرد که منجر به ایجاد شورای هماهنگی نیروهای انقلاب اسلامی شد.
او نقش زیادی در پیروزی اصولگرایان در مجلس هفتم و دومین انتخابات شورای شهر تهران داشت. در انتخابات ریاست‌جمهوری نهم نیز با توجه به اینکه تعدادی از اصولگرایان کاندیدا شده بودند، برای ایجاد وحدت در این جریان تلاش کرد اما بی‌نتیجه ماند و برخی از کاندیداهای اصولگرا دیدگاه و مکانیزمش را مورد سوال قرار دادند و آن را نپذیرفتند.
شاید همه این اتفاقات موجب شد که ناطق‌نوری ترجیح دهد از این عرصه نیز کناره‌گیری و اصولگرایان را به حال خود رها کند.این فعال سیاسی دهه‌های شصت و هفتاد، در سال‌های اخیر سکوت را در پیش گرفته تا حتی با اهالی رسانه نیز دیدار چندانی نداشته باشد.
اما رقابت‌های ریاست جمهوری دهم و مباحثی که در طول مناظره بین محمود احمدی‌نژاد و میرحسین موسوی در مورد ناطق نوری و هاشمی رفسنجانی مطرح شد، دوباره نام او را سر زبان‌ها انداخت. ناطق‌نوری با اعضای جامعه روحانیت مبارز نیز در مورد انتخابات ریاست‌جمهوری دهم و حمایت از یکی از کاندیداهای مطرح در این عرصه دچار اختلاف شد و پس از این اختلاف بود که دیگر در جلسات جامعه روحانیت مبارز هم شرکت نکرد.
او در نهم آذر 1390 در گفت‌وگویی با یکی از رسانه‌ها تاکید کرد دیگر تمایلی به همکاری با جامعه روحانیت مبارز ندارد و فعالیت‌هایش در این راستا مسکوت است. گرچه برخی اعضای جامعه روحانیت تلاش کردند که ناطق‌نوری را بار دیگر به این تشکل بازگردانند ولی او بر موضع خود پافشاری کرد و همچنان در جلسات این تشکل روحانی حضور پیدا نمی‌کند.
هاشمی شاهرودی
محمود هاشمی شاهرودی که در سال 78 وقتی ریاست دستگاه قضایی را از آیت‌الله یزدی تحویل می‌گرفت اعلام کرد ویرانه‌ای را تحویل گرفته است، به مدت 10 سال بر این مسند تکیه زد و از مرداد 88 جای خود را به آیت‌الله آملی لاریجانی سپرد.
وی در حال حاضر جزء فقهای شورای نگهبان و رییس هیات عالی حل اختلاف و تنظیم روابط قواست و به نظر می‌رسد با انتشار رساله عملیه تحت عنوان «منهاج الصالحین» و راه‌اندازی رسمی پایگاه اطلاع‌رسانی دفترش، مرجعیت خود را رسما اعلام کرده است و حتی برخی این مساله را مطرح کرده‌اند که او جانشینی برای آیت‌الله سیستانی خواهد بود.
آنچه که چندی پیش موجب شد نام هاشمی شاهرودی در رسانه‌ها مطرح شود، انتخاب محمدشریف ملک‌زاده (مشاور احمدی‌نژاد و از نزدیکان مشایی) به عنوان مشاور اجرایی بنیاد فقه و معارف اهل بیت بود. بعدا اعلام شد که ملک‌زاده پیش از این، در دفتر آیت‌الله شاهرودی بوده و از این طریق سابقه آشنایی با او را داشته است.
آخرین موضع‌گیری هاشمی شاهرودی در عرصه عمومی، به انتخابات مجلس نهم برمی‌گردد که در آنجا در مورد اهمیت مشارکت مردم در انتخابات صحبت کرده بود اما سایت اطلاع‌رسانی وی آخرین سخنرانی درس‌های خارج فقه ایشان را (تا لحظه انتشار این گزارش) در تاریخ 22 تیر ماه 91 منتشر کرده است.
واعظ طبسی
او در سال 1314 در مشهد مقدس به دنیا آمد و از زمان پیروزی انقلاب تاکنون تولیت آستان قدس رضوی را برعهده دارد. نمایندگی ولی فقیه در استان خراسان رضوی، عضویت در مجلس خبرگان رهبری و مجمع تشخیص مصلحت نظام، از دیگر مسئولیت‌های این روحانی باسابقه است.
واعظ طبسی به لحاظ برخی نظرات و تفکرات، نزدیکی خاصی به هاشمی‌رفسنجانی دارد و هرساله نیز در ایام عید نوروز، میزبان مقام معظم رهبری است. او در سال 1386 بعد از فوت آیت‌الله مشکینی به عنوان یکی از گزینه‌های ریاست مجلس خبرگان رهبری مطرح بود؛ گرچه در آخر کار آیت‌الله هاشمی‌رفسنجانی با انتخاب اعضا به ریاست این مجلس انتخاب شد.
مدیرکل صداوسیمای خراسان رضوی چندی پیش خبر داده بود که قرار است از زندگی آیت‌الله واعظ طبسی مستندی ساخته شود. وی مدت‌هاست ترجیح داده در مورد مسائل کلان کشور سکوت کند و اظهارنظری نداشته باشد.
در سال 1387 «عباس پالیزدار» در دانشگاه بوعلی‌سینای همدان اتهاماتی را متوجه وی و فرزندش «ناصر واعظ طبسی» کرد؛ موضوعی که هیچ‌گاه اثبات نشد و بعد از آن عباس پالیزدار به جرم اخلال در امنیت ملی و تشویش اذهان عمومی، بازداشت شد.
حسن روحانی
حسن فریدون روحانی متولد 21 آبان 1327 در سرخه سمنان، عضو مجلس خبرگان رهبری، مجمع تشخیص مصلحت نظام، شورای عالی امنیت ملی از جمله دیگر روحانیون در حاشیه است. او سابقه عضویت در پنج دوره مجلس شورای اسلامی را دارد و در زمان هاشمی‌رفسنجانی و سیدمحمد خاتمی، دبیر شورای عالی امنیت ملی بود؛ گرچه بعد از روی کار آمدن دولت نهم، احمدی‌نژاد انتقاداتی را نسبت به عملکرد وی در ارتباط با موضوع هسته‌ای ایران وارد کرد.
روحانی از سال 1371 ریاست مرکز تحقیقات استراتژیک مجمع تشخیص مصلحت نظام را برعهده داشته است.
او عضو جامعه روحانیت مبارز است اما مانند ناطق نوری مدتی است که در جلسات جامعه روحانیت شرکت نمی‌کند. در هشتم فروردین سال 1391 در آستانه انجام مذاکرات ایران با گروه 1+5، سفری به اتریش داشت. برخی رسانه‌ها این سفر را با توجه به سابقه وی، مرتبط با مذاکرات ایران با گروه 1+5 دانستند در حالی که دفتر وی این موضوع را تکذیب کرد و این سفر را یک سفر خانوادگی دانست؛ چراکه دختر حسن روحانی به همراه همسر خود در این کشور حضور دارند.
از جمله مباحثی که در طی روزهای اخیر موجب شد نام حسن روحانی باز هم در رسانه‌ها مطرح شود، انتشار خاطرات هسته‌ای وی در قالب کتابی تحت عنوان «امنیت ملی و دیپلماسی هسته‌‌یی» بود که دقیقا این کتاب در زمان مذاکرات ایران با گروه 1+5 در استانبول و بغداد منتشر شد.
آخرین سخنرانی روحانی مربوط به مراسم بزرگداشت شهید عباسعلی ناطق نوری و شهدای هفتم تیر بود که در مصلای شهرستان نور برگزار شد و از تهمت‌زنی و تخریب چهره‌ها انتقاد کرد.
از حسن روحانی به عنوان یکی از کاندیداهای احتمالی انتخابات ریاست جمهوری یازدهم یاد می‌شود. در همین ارتباط، علی عسگری از نزدیکان روحانی به خبرنگار ایسنا گفته که "من از ایشان در این ارتباط سوال کردم و ایشان اظهارنظری نکرده‌اند".
شاید بتوان در این فهرست نام‌های دیگری از جمله آیت‌الله موسوی بجنوردی، آیت‌الله دری نجف‌آبادی، حجت‌الاسلام والمسلمین محسن قمی و حجت‌الاسلام والمسلمین امام جمارانی را اضافه کرد.
/29220
نظر شما