آذرجزایری: امروز پس از گذشت سه چهارسال از آن روزها این چینی ها هستند که برای گرفتن پروژه های نفتی ایران شراط می گذارند در حالی که نباید بخش زیادی از رویه این روزهای چینی ها را در اشتباهات استراتژیک نفتی های ایرانی جستجو کنیم و نه عوامل خارجی.
امروز چین بواسطه سابقه حضور در پروژه های نفتی ایران، جایگاه ویژه ای برای خود در کشورهای نفتی و گازی دیگر رقم زده و امروز خبر می رسد که این کشور در قطر و افغانستان توسعه پروژه های نفتی را در دست دارد.
درحالی که دوسال از زمانی که چین قرارداد توسعه میدان آزادگان را با ایران امضاء کرده می گذرد و هنوز هم خبری از شروع مرحله توسعه ای این میدان نیست.
به نظر می رسد مسوولان نفتی ایران آنقدر دست چینی ها را باز گذاشته اند که این روزها آنها برای ما تعیین و تکلیف می کنند. درحالی که یادمان می رود که چینی ها به دلیل مطالعات اشتباه در میدان مسجد سلیمان چه ضرری به کشور وارد کرده اند و انتشار اخبار این بی کفایتی چینی ها می تواند به سابقه نفتی آنها لطمه جدی وارد کند و این نقطه قوت ما در مقابل اینهاست.
البته اشکالات فنی و ناکارآمدی چینی ها در پروژه های نفتی ایران و آزمون و خطاهای پی درپی این چشم بادامی ها آنقدر هست که فقط نخواهیم به میدان نفتی مسجد سلیمان اکتفا کنیم و انتشار این اخبار قطعا می تواند صدمه جبران ناپذیری به اعتبار بین المللی این چشم بادامی ها وارد کند و حداقل استفاده از این حربه می تواند باعث شود تا چینی ها به فکر توسعه میدانی بیفتند که تقریبا دوسال پیش مسوولیت توسعه آن را برعهده گرفته اند و آن را رها کرده اند و به جای این پروژه به امضای قرارداد توسعه ای در افغانستان و عراق می پردازند.
ضمن آنکه نباید فراموش کنیم که توانایی داخلی آنچنان افزایش یافته که توسعه یک میدان نفتی در کشور کار چندان سختی نخواهد بود. اگر صحبت از سرمایه گذاری و کمبود منابع باشد هم بازهم استدلال قاطعی وجود دارد که قطعا با بررسی تنها پروژه آزادگان به آن خواهیم رسید.
مقام معظم رهبری امسال را سال حمایت از تولید داخل دانسته اند و نباید فراموش کنیم که این حمایت تنها با باور توانایی داخلی محقق خواهد شد.
هزینه قرارداد 5 میلیارد دلار بود وقتی ژاپنی ها در سال 82، توسعه میدان آزادگان را در دست گرفتند اما به هرحال پس از ده سال بلاتکلیفی مسوولان نفتی ایران متوجه شدند که انتظار فایده ای ندارو و وقتی سرمایه گذار خارجی برای توسعه این میدان پیدا نکردند به سراغ شرکت مناطق نفت خیز جنوب رفتند.
از دست رفتن زمان با توجه به مشترک بودن میدان، عدم تحقق هیچگونه تولید، عدم احداث هیچگونه تاسیسات سطح الارضی، بالارفتن شدید هزینه توسعه میدان و عدم کسب اطلاعات مخزنی علیرغم گذشت زمان از جمله خسارت های تعلل در میدان آزادگان بود که به عنوان یادگاری از ژاپنی ها برای ایران باقی ماند.
اواخر سال 86 توسعه آزادگان توسط مردان نفتی ایرانی آغازشد در حالیکه کارشناسان معتقدند که 8 سال قبل از آن هم امکان تولیدی کردن 6 حلقه چاه اکتشافی این میدان وجود داشته است.
با اینحال تاکید می شود اگر هیچ چاهی حفر نمی شد با احتساب حداقل 15 هزار بشکه در روز فقط برای همین چاه ها تولید از انها طی 8 سال حدود 44 میلیون بشکه معادل 3.1 میلیارد دلار با احتساب نفت 30 دلاری درامد عاید کشور می شده است.
نکته حائز اهمیت اینکه این درآمد برای توسعه کامل فاز اول طی 12 سال گذشته کافی بوده است و نیازی به سرمایه گذار خارجی نبوده چراکه خود این میدان می توانسته درآمد توسعه خود را تامین کند.
مرحله دوم توسعه این میدان برای افزایش تولید تا 50 هزار بشکه در روز با هزینه ای بالغ بر 100 میلیون دلار توسط کارکنان مناطق نفت خیز جنوب ظرف 9 ماه به اجرا رسید و نکته جالب آنکه برای افتتاح این پروژه تمام ایرانی علی رغم دعوت مسوولان بالارتبه نفتی اما هیچکدام برای افتتاح حاضر نشدند و در سکوت خبری مرحله اول توسعه میدان نفتی آزادگان با تولید روزانه 50 هزار بشکه در روز به پایان رسید و تا کنون نیز ظرفیت تولید در همین حد باقی مانده است.
پس از آن طرح توسعه میدان وارد فازدوم شد. این طرح در دو فاز قرار بدو توسط ایرانی ها اجرایی شود. فازاول توسعه برای افزایش تولید تا 100 هزار بشکه تولید در روز و فازدوم افزایش 70 هزار بشکه ای تولید و رسیدن به مرز 170 هزار بشکه نفت در روز.
قراربود این میدان مشترک ظرف 54 ماه با هزینه ای بالغ بر 8750 میلیارد ریال اجرایی شود. این طرح در اسفند 86 به شرکت ملی نفت داده شد که دراینصورت باید در سال گذشته این میدان به تولید روزانه 170 هزار بشکه در روز دست یابد که این امر از افت چشمگیر تولید نفت ایران جلوگیری می کرد.
از نقطه ضعف های طرح ژاپنی ها برای توسعه میدان آزادگان بگذریم و تنها به نقطه ضعف های چینی ها اشاره کنیم نشان می دهد که باور نکردن مردان نفتی ایرانی تا چه اندازه به منافع ملی لطمه وارد کرده است.
عدم استفاده از اطلاعات تولید توسعه اولیه، در نظرنگرفتن توسعه سازند ایلام با نفت درجای حداقل 3 میلیارد بشکه، محاسبه اشتباه حجم نفت درجا به میزان 20 تا 30 درصد کمتر از رقم واقعی از جمله اشکالاتی است که چینی ها در طرح خود به آن توجه نکرده اند که این نشان از آزمون و خطاهای آنها در پروژه های نفتی ایران دارد.
هدف چینی ها رسیدن به تولید 320 هزار بشکه در روز ظرف 52 ماه بوده است که قراربود با هزینه ای بالغ بر 12 میلیارد دلار اجرایی شود.
ضمن آنکه تولید از تاسیسات موجود برای مدت 52 ماه آتی نسبت به تولید فعلی از 50 هزار بشکه به 29 هزار بشکه کاهش داده می شود. این تصمیم با احتساب نفت بشکه ای 80 دلار طی 52 ماه عدم النع 3 میلیارد دلاری برای کشور در بردارد در حالیکه می توان توسعه این میدان را در کنار این تولید ادامه داد و این امر در توان مردان نفتی ایرانی است.
نکته جالب توجه افزایش هزینه ها در این پروژه توسط طرح چینی هاست.براوردها نشان می دهد هزینه حفاری یک چاه 16 میلیون دلار محاسبه شده که حدود 3 تا 4 برابر هزینه واقعی است. براساس کل هزینه برگشتی به پیمانکار هزینه هرچاه 32 میلیون دلار محاسبه شده که حدود 7 تا 8 برابر مقدار واقعی است. هزینه احداث خط لوله 2 برابر مقدار واقعی است.
با تمام این آمارها بازهم شرکت ملی نفت طبق مصوبه ای در سال 89، واگذاری راهبری تاسیسات موجود میدان آزادگان را به شرکت چینی می سپارد در حالیکه این تاسیسات با استفاده از منابع ملی کشور ایجاد شده بود. این تاسیسات روزانه 5 میلیون دلار برای کشور درآمد ایجاد می کند در حالیکه این اقدام در تعارض با قوانین مصوب کشور است.
با اینحال ایران همچنان در انتظار حضور چشم بادامی در میدان آزادگان هستند و خبرمی رسد که عراقی ها به سرعت در حال توسعه بخش خود هستند. این میدان مشترک نفتی توسط عراق با مشارکت کنسرسیوم پتروناس مالزی، شرکت انگلیسی - هلندی شل و هالیبتون آمریکا برای تولید 1.6 تا 1.7 میلیون بشکه در روز آغاز شده است و چینی ها اطلاعات گرانقیمتی را به عراقی ها فروخته اند.
/22131
نظر شما