پوتین در جستجوی راه های کنترل مخالفان خود

دادستانی مسکوادعا کرد اومیان ماه های آوریل واوت سال 2009 بیش ازیک میلیون روبل (حدود 50 هزار دلار) به یک شرکت دولتی ساخت الوار زیان زده است. ناوالنی درآن مدت سرپرستی این شرکت را بر عهده داشته است.
در واکنش به این اتهام الکسی ناوالنی اتهامات دادستانی مسکو علیه خود را "کاملا بی اساس" دانست. همچنین مخالفان پوتین نیزاتهام دادستان علیه الکسی ناوالنی را حمله به تمام مخالفان پوتین دانسته‌اند. به باورآنها الکسی ناوالنی بخاطرنوشته‌های افشاگرانه‌ی خود دراینترنت علیه فساد مالی مقامات دولتی روسیه ، به اتهام مشابهی از سوی دادستانی روبروشد ه تا ازاوانتقام‌گیری شود.
پیشینه بحث :
الکسی ناوالنی بلاگر36 ساله (متولد 1976) فعالیت وبلاگ نویسی افشاگرانه خود را ازسال 2008 با نوشتن از فساد اداری دربرخی از نهادهای مالی و شرکت‌های بزرگ روسیه مثل «گازپروم» و بانک «وی تی بی» شروع کرد.الکسی که خود یکی ازسهام ‌داران جزء بعضی ازشرکت‌های بزرگ و کارتل ‌های نفت و گاز روسیه بود ، توانست ازطریق خرید سهام این شرکت‌ها درجریان سیاست‌های پشت پرده، فساد مالی،رشوه وبده بستان‌های غیرقانونی قراربگیرد. اوبا افشاء این مطالب به شهرتی قابل توجه دست پیدا کرد.
ناوالنی ازآن زمان با مطرح کردن شرکت های بزرگ وتاثیرگذاردرسیاست روسیه مانند "گاز پروم" به عنوان «ماشین عظیم آزاررسانی به توده‌ها» ازطرفداران وخواننده‌های وبلاگ خود خواست که با شکایت قانونی و فرستادن هزاران ایمیل شکوه‌آمیزازاقدامات غیرشفاف ومشکوک این شرکت‌ها، آن‌ها را وادار به تغییر رفتارخود کنند. دراثرکمپین اینترنتی اودرسالهای 2008 تا 2010، هزاران شکایت ازشرکت‌های بزرگ وموسسات بانکی تنظیم شده وبرخی ازاین شرکت‌ها مجبوربه پاسخگویی‌ شدند. درمجموع وبلاگ او به یکی ازپربیننده ترین وبلاگ های روسی تبدیل شد . بطوریکه آمارها نشان می‌دهد که این وبلاگ به طورمتوسط روزی 60 هزار خواننده دارد.

تحلیل خبر :
الکسی ناوالنی کسی است که نخستین فراخوان را برای راهپیمایی اعتراضی بعد از انتخابات پارلمانی روسیه در آذرماه سال 1390 دروبلاگ خود صادر کرد. این فراخوان توسط افراد زیادی در فیس بوک و تویتتر مورد حمایت قرارگرفت. او در ساعت 14 روز دوشنبه ( 14 آذر ماه 1390) برای توصیف انتخابات پارلمانی روسیه در وبلاگش نوشت « نمایش مسخره‌ی کاملا گندیده‌ای به نام انتخابات درروسیه » او ازخواننده‌های وبلاگش خواست که درساعت 19 بعدازظهر درپارکی درمسکو جمع شده وبه آنچه که نتایج "مضحک" انتخابات خوانده بود ، اعتراض کنند. بنا به گزارش رسانه‌های منتقد و کاربران شبکه‌ -های اجتماعی درروسیه ، درساعت 19 همان روزهزاران نفر درپارک جمع شده وعلیه حزب حاکم درروسیه، پوتین ومدودف شعار‌دادند. درهمان زمان رسانه‌های طرفداردولت روسیه گفتند تجمع‌کنندگان ، "چندصدنفر" بیشترنبودند. به دلیل نقش موثراودربسیج مردم ، فعالان اینترنتی در روسیه ازهمان زمان او را با "وائل غنیم" مبارز مصری مقایسه کرده ومی‌گویند «بهار روسیه» را اوآغازکرده است.
پلیس روسیه درجریان تظاهرات اعتراض آمیزمخالفان بارها او را دستگیرو سپس آزاد کرده است. با این حال او به انتشار گزارش های افشاگرانه خود علیه پوتین وهمکارانش همچنان دروبلاگ شخصی اش ادامه می دهد. ازمیزان تاثیرگذاری نوشته های الکسی می توان به عنوان نمونه گفت درتوصیف عملکرد پوتین وهمفکرانش درحزب "روسیه متحد" نوشت "حزب دزدان و کلاهبرداران" که این تعبیر به یکی ازاصلی‌ترین شعارهای مخالفان و منتقدان حزب حاکم در طول تظاهرات یک سال اخیر تبدیل شده است. حتی یکی از احزاب مخالف ازاین تعبیر به عنوان شعار تبلیغاتی خود درمبارزات انتخاباتی پارلمان استفاده کرد. تا حدی که مدودوف رئیس جمهور وقت مجبور شد درتوئیتر اختصاصی خود به این شعار واکنش نشان دهد او در این مورد نوشت:
«آنکه در وبلاگش روسای کشور و حزب روسیه متحد را کلاهبرداران ودزدان توصیف می‌کند،حیوان احمق سوءاستفاده‌گرازآزادی بیان است.» (1)

یکی ازمعروف‌ترین افشاگری‌های الکسی، انتشار اسنادی نیمه محرمانه درباره‌ی شرکت دولتی خط لوله‌ی نفتی «ترانس‌نفت» بود که این شرکت را با ارائه اسناد متهم به سوء استفاده 3 میلیارد یورویی کرد. این نوشته‌ی وبلاگ الکسی بیش از 9 هزار و 900 نظر ، دریافت کرد که رکوردی در زمینه نظردهی از سوی خواننده‌های وبلاگ‌ها در روسیه محسوب می‌شود. به موازات افزایش انتقادات و افشاگری های او
در اکتبر 2010، در یک رای‌گیری اینترنتی از سوی یکی از معروف‌ترین سایت‌های وب.2 روسیه، الکسی به عنوان «شهردارمجازی مسکو » انتخاب شد و با کسب 45 درصد آرا، بیش از همه رای آورد. این وبلاگ‌نویس سایتی هم با نام «دیدن» به راه انداخته است. اودراین سایت سوءاستفاده‌های بورکرات‌های دولتی از قدرت و منابع مالی را با ذکر جزئیات افشا می‌کند.
آلکسی همچنین در ویدیوی کوتاهی که در «یوتیوب» پست کرد، حزب حاکم روسیه را متهم کرد که حتی به یکی از وعده‌ها و اصول مانیفست خود نوشته‌اش نیز پایبند نیست. این ویدیوی کوتاه بیش از دو میلیون بار از سوی کاربران «یوتیوب» دیده شد.(2)
اکنون با مطرح شدن اتهام دادستان مسکو علیه الکسی، فصل جدیدی برای برخورد قانونی با اوآغاز شده است. البته این برای اولین بار نیست که دادستان روسیه برای الکسی پرونده تشکیل می دهد دادستانی مسکو بعد ازافشاگری های فوریه 2011 پرونده‌ای راعلیه الکسی گشود واو را به «آسیب به حیثیت افراد و نهادها با دروغ‌گویی و ارائه‌ی اسناد تقلبی» متهم کرد. این اتهام برپایه قانون جزایی روسیه می‌توانست پنج سال حبس درپی داشته باشد. اما پوتین ترجیح داد بجای زندانی کردن او ، با آزاد گذاشتنش ازتبدیل شدن ازیک "قهرمان اینترنتی" به یک "قهرمان ملی" جلوگیری کند . با این حال ادامه همکاری های گسترده او با غربگرایان روسیه،پوتین را برآن داشته است به مقابله جدی تری با او وهمفکرانش برخیزد .
پوتین در اسفند ماه گذشته درمقاله ای مفصل دیدگاه های خود را درباره سیاست خارجی روسیه درآستانه برگزاری انتخابات ریاست جمهوری ، در روزنامه پرتیراژ و معتبر "ماسکووسکیه نووستی" چاپ مسکو تحت عنوان " روسیه درجهان درحال تغییر"تشریح کرد. اودربخشی ازاین مقاله درنقد به کارگیری "قدرت نرم" درکشورش می نویسد:
« هرچه بیشترازعبارت "قدرت نرم" استفاده می شود که به معنای بکار بردن مجموعه ای از وسایل و روش های دستیابی به اهداف سیاست خارجی بدون استفاده ازاسلحه وازطریق بکاربردن اهرم های اطلاع رسانی ودیگراهرمها برای تاثیرگذاری است. متاسفانه اغلب این روشها برای پرورش و تحریک تندروی، جدایی خواهی، ملی گرایی، بازی با شعور اجتماعی ودخالت مستقیم درسیاست داخلی کشورهای مستقل مورد استفاده قرارمی گیرد. باید آزادی بیان و فعالیت سیاسی عادی ازوسایل غیرقانونی "قدرت نرم" بطور دقیق تمیز داده شود. » (3)
دراین مقاله پوتین به روشنی نظر خود را در باره مجموعه اقدام هایی که آمریکا در چهارچوب بکارگیری از زمینه های نارضایتی عمومی ازمخالفان غرب گرای خودبه عمل می آورد، بیان می کند.
ازنگاه پوتین این اقدام ها موجب ترویج تندروی ، جدایی طلبی در جامعه می شود و درواقع دخالت مستقیم درسیاست داخلی کشورهای مستقل به شمار می رود. به همین دلیل باید با آن مقابله جدی کرد.
براین اساس اززمان بازگشت پوتین به کرملین دراردیبهشت 91 ، رفتارپلیس روسیه علیه مخالفان دولت ، آشکارا خشن‌ترشده است. شرکت دراعتراض های غیرقانونی،مجازات سنگین‌تری به دنبال دارد ومخالفان سرشناس مدام به بهانه‌های گوناگون تحت فشار قرارمی‌گیرند.
بنابراین حکم دادستانی مسکوعلیه الکسی ناوالنی راباید فرصت مغتنمی برای پوتین دانست تا با تکیه برآن این جدی ترین مخالف غرب گرا را از طرق قانونی مهار نماید . از نظر پوتین او و همفکرانش خواسته یا ناخواسته مجری سیاست های آمریکا در روسیه هستند. در این مسیر به نظر می رسد پوتین قصد دارد به طورروزافزون فعالان سیاسی مخالف دولت را با اتهامات مالی و حقوقی ازمیدان مبارزه بیرون ‌کند. در اجرای این سیاست است الکسی ناوالنی به عنوان کلاهبردار در اولویت کاری قرار داده شده زیرا در چهارسال اخیر اوبه دلیل مطالب انتقادی تندی که درنقد عملکرد دولت دروبلاگ خود می نویسد روز به روزدربین جوانان معترض روسی محبوبیت بیشتری بدست آورده است.
اجرای این سیاست تنها به اومحدود نمی شود همچنانکه درباره سه دخترمعترض عضو گروه موسیقی "پانکی راک" که دربهمن گذشته درکلیسای ارتدکس"کریست ارلوزر" (مسیح نجات‌بخش) مسکو به اتهام رفتارتوهین‌آمیز به پوتین وپاتریاک کریل، رهبر کلیسای ارتدکس بازداشت شدند . آنها پنج ماه است که در زندان هستند وتازه محاکمه ‌شدند. دادستان برای انها تقاضای هفت سال زندان کرده است که این موضوع در روسیه با واکنش مخالفان و موافقان زیادی روبرو شده است.
پارلمان روسیه نیز اخیرا قوانین محدود کننده ای برای استفاده از اینترنت وضع کرده است که البته به منظورمقابله با سوء استفاده های غیراخلاقی ازفضای مجازی، تصویب شده اما مخالفان دولت آقای پوتین همچنان مدعی هستند این قانون پوششی براعمال محدودیت های جدید برای دسترسی بیشتربه اینترنت محسوب می شود. (4) علاوه براین قانونی مجازات تهمت و افترا تصویب شد که طبق این قانون، بستن تهمت و افترا مجددا به فهرست مجازات های کیفری بازگشت. به این ترتیب کسانی که به دیگران اتهامی وارد کنند که نتوانند ثابت کنند ، کار اجباری و جریمه نقدی در انتظار آنها خواهد بود .(5)
قانونی دیگر راجع به «ان جی او» ها و یا سازمان های غیر دولتی در مرداد ماه نهایی شد که بر اساس آن اگر گروه های مردم نهاد از طرف کشورهای خارجی کمک مالی دریافت کنند. این قبیل سازمان ها از نظر این قانون، عامل خارجی محسوب می شوند.به دین ترتیب دریافت هرگونه کمک برای سازمان های مردم نهاد (NGO) ها از کشورهای خارجی ممنوع شد زیرا از نگاه دولت روسیه این کمک ها تحت پوشش برای مداخله در سازمان دهی تظاهرات مخالفان استفاده می شود. (6)
جمع بندی بحث:
به نظر می رسد روسیه برای انکه بتواند در صحنه سیاست خارجی موقعیت خود را بیش از گذشته تثبیت کند ، اقدام های اساسی را برای کنترل مخالفان غرب گرای خود پیش رو قرار داده و به نظر می رسد به موازات افزایش تحرکات مخالفان پوتین او می کوشد از یکسو با دعوت به همکاری از تعدادی از مخالفان خود و از سوی دیگر برخورد با غرب گرایان مورد حمایت آمریکا ، قدرت مانورخود را در برابر غرب و اتهام سرکوب آزادی های اجتماعی و سیاسی، بالا ببرد.

--------------------------------------------------------------------------------

(1) سایت فارسی صدای آلمان http://www.dw.de/dw/article/0,,15586958,00.html
(2) همان
(3) خبرگزاری ریانوستی 8 /12/91 http://pe.rian.ru/analitic/20120227/129966982.html
(4) http://persian.ruvr.ru/2012_07_11/81102214/
(5) http://persian.ruvr.ru/2012_07_31/83536635/
(6) http://persian.ruvr.ru/2012_07_13/81435920/