سفر اخیر اردوغان به تهران، احتمال میانجی‌گری ترکیه در پرونده هسته‌ای و افزایش سطوح مناسبات میان دو کشور تعابیر و قرائت‌های متفاوتی را در حوزه رسانه‌ها و مطبوعات جهان به همراه داشت. عده‌ای تقویت محور تهران- آنکارا را برای منافع غرب خطرناک دانسته و دسته‌ای دیگر بر این باورند که ترکیه می‌تواند در صورت توافق طرفین، نقش میانجی را بین ایران و غرب ایفا کند.
بالکان دفلن استادیار دانشکده اقتصادی دانشگاه ازمیر ترکیه طی یادداشتی تحت عنوان «چرا ترکیه باید نگران ایران باشد؟» در روزنامه حریت چاپ استانبول با انتقاد از عملکرد اردوغان و ایجاد رعب و وحشت، چهره دیگری از آینده روابط طرفین را بررسی می‌کند. در این یادداشت آمده است:
هرچند که در حوزه روابط تهران- آنکارا هیچ مسئله‌ای منافع ترکیه را تهدید نمی‌کند اما تقویت روابط میان دو کشور طی روزهای اخیر نگرانی‌های زیادی را هم در میان غرب و هم در داخل ترکیه به همراه داشته است. اردوغان بارها از برنامه هسته‌ای ایران دفاع و اخیراً نیز احمدی‌نژاد را دوست خوب خود معرفی کرده است.
این تحلیلگر ترک در ادامه می‌افزاید: اما من بر این اعتقادم که ترکیه باید به دلایلی نگران ایران و بلند‌پروازی‌های این کشور در حوزه فناوری هسته‌ای باشد.اول آنکه تا پیش از ایجاد چنین صمیمیتی در روابط تهران-آنکارا، روابط دو کشور طی سالهای طولانی یعنی قریب به چهارصد متأثر از توازن نسبی قوا در حالتی از «صلح سرد» قرار داشت. در حال‌حاضر نیز ترکیه باید به این موضوع بیندیشد که پرونده هسته‌ای ایران موضوعی نیست که ترکیه خود را در آن وارد کند. با گذشت زمان دولتها، حکومتها و اهداف آنان تغییر می‌کند و از سوی دیگر در حوزه سیاست بین‌الملل نیز آینده امری غیرمشخص است، از همین رو دولتها باید بیش از همه نگران افزایش توانایی‌های خود باشند تا اهدافشان.
دستیابی ایران به فناوری هسته‌ای می‌تواند توازن نسبی موجود در روابط ایران و آنکارا را از میان بردارد. در حالت معمولی ترکیه و ایران در خاورمیانه، قفقاز و آسیای مرکزی- جایی که دو کشور در حوزه نفوذ سیاسی، اقتصادی و اجتماعی منافع مشترک دارند-رقیب یکدیگر محسوب می‌شوند. بدون شک این احتمال وجود خواهد داشت که منافع دو کشور در یک حوزه با یکدیگر تلاقی یابد.
در این موقع است که دستیابی ایران به فناوری هسته‌ای می‌تواند در صورت تلاقی مناقع شانس برنده شدن این کشور را افزایش داده و حتی از این توانایی برای شانتاژ و یا اعمال نفوذ بر کشورهای منطقه استفاده کند. این تحلیلگر در بیان دومین دلیل خود می‌آورد: دوم آنکه درصورت دستیابی ایران به فناوری هسته‌ای، مسابقه تسلیحاتی در منطقه را قوت بخشیده و سایر کشورها از جمله عربستان سعودی، مصر، اردن و یا حتی ترکیه را به تقویت تسلیحات تشویق خواهد کرد. بدون‌شک چنین فضایی می‌تواند زمینه‌های رشد افراطی‌گری در منطقه را به همراه داشته و به نوعی سبب ناامن شدن خاورمیانه شود.
و در نهایت این استاد دانشگاه می‌افزاید: در حال حاضر دولت ترکیه هیچ نگرانی‌ای نسبت به فعالیت‌های هسته‌ای ایران ندارد، اما نشستن و نگاه کردن به این فعالیت‌ها نمی‌تواند سیاست عاقلانه‌ای در برابر ایران هسته‌ای باشد. امید است که ترکیه در آینده‌ای نزدیک به تغییر سیاست خود در برابر تهران بیشتر بیندیشد.
حریت / ترجمه :زهرا خدایی
دستیابی ایران به فناوری هسته‌ای می‌تواند توازن نسبی موجود در روابط ایران و آنکارا را از میان بردارد.
کد خبر 25013
نظر شما