پیشنهاد برپایی نشست مستقل درباره روحانیون شاعر و شعر روحانیت

محمدرضا سنگری در نشست تخصصی بررسی و آسیب شناسی شعر آئینی عاشورایی پیشنهاد کرد نشست مستقل درباره روحانیون شاعر و شعر روحانیت برپا شود.
نخستین کنگره شعر آیینی «شفق» با پخش مستندی درباره محمدحسین بهجتی (شفق) و با حضور شاعران آیینی آغاز شد.
بر اساس این گزارش؛ با حضور سیدعلی موسوی گرمارودی، محمدرضا سنگری، قربان ولیئی، محمد علی مجاهدی و حجت‌الاسلام محمدزمانی نشست تخصصی بررسی و آسیب شناسی شعر آئینی عاشورایی برگزار شد.

مجاهدی: هر مقوله‌ متاثر از وحی می‌تواند منبع سرایش شعر آئینی باشد

محمدعلی مجاهدی در این میزگرد گفت: باید تعریفی از شعر آئینی ارائه کرد، هر مقوله‌ای که به نحوی متاثر از منابع وحیانی، تعالیم قرآنی و آموزه‌های روایی و نیز تاریخ اسلام باشد می‌تواند منبع سرایش شعر آئینی باشد.
وی ضمن بیان این مطلب که همه مقولات توحیدی، حکمی، اخلاقی در این تعریف می‌گنجد افزود: با توجه به ابعاد گسترده شعر آئینی می‌توان آنها را در بخش‌های مختلف از این گونه شعری گنجاند.

گرمارودی: غلو و بی حرمتی دو مهلکه مهم هستند

سیدعلی موسوی‌گرمارودی در این میزگرد تخصصی و آسیب شناسانه ابراز داشت: دو مهلکه وجود دارد یکی غلو و دیگری بی‌حرمتی ، این دو امروزه در جریان سرایش شعر آئینی بیش از اندازه به چشم می‌خورد، حتی برخی از شاعران وقتی به سرازیری سرایش شعر می‌افتند گویی ترمز می‌برند و از این دو عامل بهره می‌برند.
وی در ادامه به بازگویی روایتی مبنی بر وجود غلو در آثار اشاره و از پدرش یاد کرد که همواره روایتی را از امام رضا(ع) نقل می‌کرد و آن اینکه فردی در محضر امام رضا (ع) از سر علاقه و ارادت به او، ایشان را با تعابیری غلوآمیز خطاب کرد و در روایات آمده است که حضرت با شنیدن این سخنان رنگ چهره‌اش دگرگون شد و چند بار به سجده افتاد و به شدت آن فرد را برای بیان چنین صفاتی درباره خود توبیخ کرد.
وی ضمن اشاره به اینکه شعرا باید مراقب باشند تا شرک در آثار آنها مشاهده نشود افزود: به طور مشخص برخی از اشعار آئینی موجب شرک است. وقتی که خود ائمه تا این اندازه به نوع روایات درباره خود اهمیت می‌دهند، چرا ما به این مسائل توجه نداشته باشیم؛ البته مبالغه و غلو در شعر بهم نزدیکند و گاهی پیش می‌آید که مرز میان آن و غلو فراموش و یا در هم می‌آمیزد.
موسوی گرمارودی به موضوع استفاده از تعابیر اشاره و از عدم رعایت شیوه سخن به عنوان مهلکه‌ای دیگر اشاره و اضافه کرد: بسیاری از کسانی که می‌خواهند برای حضرت زینب (س) توصیفی بکنند ادبیات ناشایست و صفاتی همچون «ستم کش» را در آثار مطرح می‌کنند اما این تعابیر ناشایست بوده و در برابر کسی که مجسمه حماسه و نستوحی است این عبارت غلط هستند اما امروزه شاهد بکار بردن تعابیری هستیم که گویی مخاطب آن دوستان دبیرستانی یا معشوقه زمینی شاعر هستند و این موضوع خطری است که در 30 سال گذشته آن را در تلویزیون هم گفته ‌ام اما به آن توجه نمی‌شود.

پیشنهاد سنگری برای برپایی نشست مستقل درباره روحانیت شاعر و شعر روحانیت

محمدرضا سنگری در این نشست به شعر آئینی اشاره و خاطر نشان کرد: پیشنهاد می‌کنم نشست مستقلی درباره روحانیت شاعر و شعر روحانیت که بخصوص در سده‌های اخیر پیشتاز و موفق و تاثیرگذار بوده برگزار شود و از سوی دیگر مستقلا به شعر آئینی بپردازیم چرا که سخت در ابهام است و کرانه‌های آن مشخص نیست.
سنگری با طرح سوالی از حاضران خواست کمی تامل کنند که آئین چیست؟ آیا هر آنچه که در مورد آداب و مناسک ملی ما که به طور معمول با اعتقادات دینی مان نیز پیوند خورده، مثل عید نوروز، عروسی و...سروده شد را می‌توان شعر آئینی دانست؟ اصلا این شعر آئینی است یا نه؟ حتی وقتی در حوزه آئین‌های دینی هم صحبت می‌کنیم، هنوز نمی‌دانیم تفاوت شعر آئینی و دینی چیست.
این شاعر با اشاره به بررسی 100 دفتر شعر گفت: در پژوهشی 100 اثر از شاعران انقلاب را به صورت گزینشی بررسی کردم و تنها در 5 اثر توانستم شعر نیایشی بیابم و 95 درصد آنها فاقد این موضوع بودند. آئین نیایش و حضور آن در شعر هنوز به درستی تبیین نشده و قلمروهای آن معلوم نیست.

ولیئی: شعر از نظر بنده متافیزیک است

در این نشست همچنین قربان ولیئی ضمن اشاره به کم بودن زمان این نشست درباره شعر آئینی تصریح کرد: شعر از نظر بنده متافیزیک است. این تعریف حتی در شاهکارهای ادبی مردم جهان نیز دیده می‌شود. محدود کردن شعر به موضوعات خاص همچون اهل بیت (ع) باعث شده سمت و سوی آن نیز شکل دیگری ببیند. چگونه است که یک شاعر می‌تواند در مورد ائمه شعر بگوید، اما شعر نبوی، توحیدی و نیایشی ندارد!!من این را جز در نگاه حداقلی به شعر نمی‌دانم که خبر می‌دهد این وادی به ورطه مد و تقلید افتاده است.
ولیئی با انتقاد از اینکه شاعرانی که کنگره محور باشند به تقلید می‌پردازند؛ در حالی که اولین نجوای هر انسانی با خدای خود است و نمی‌توان تصور کرد که شاعری شعر آئینی بگوید و از مقوله توحید غافل باشد.
وی در پایان به تجربه معرفتی و شعر دینی اشاره و تصریح کرد: شعری که صورت‌نگری و وقایع‌نگر باشد از عهده همه ساخته است اما اگر تجربه معرفتی برای شاعر اتفاق افتد شعر او معنوی خواهد شد.
این مراسم در نوبت عصر نیز ادامه می‌‌یابد و فردا آئین پایانی در قم برگزار خواهد شد.
/30462