اگر چه تا لحظه اتشار این یادداشت،هیچ موضع رسمی‌ای از سوی دفتر مقام معظم رهبری در خصوص راه‌اندازی و مدیریت صفحه‌ای با نام ایشان در فیس‌بوک، اعلام نشده است اما حجم نظرات و تحلیل‌های ارائه شده در رسانه‌های داخلی و خارجی، بسیار قابل توجه است. از آنجایی که انتظار عمومی جامعه در مورد اخبار منتسب به رهبری یا دفتر ایشان این است که در صورت عدم صحت، بلافاصله و در کوتاه‌ترین زمان ممکن، تکذیب شود؛ ذکر چند نکته حتی در صورت تکذیب خبر یادشده در روزهای آتی، حائز اهمیت است.
فایده حداقلی شناخت به موقع هر پدیده‌ای اینست که جامعه را در مواجهه با آن، آگاه می‌کند. میزان اهمیت این پدیده‌ها نیز بسته به کمیت، کیفیت و پراکندگی مخاطبان تعیین می‌شود. وظیفه شناخت به‌موقع، معرفی پدیده و آماده‌سازی خوراک فکری و محتوای مورد نیاز نهادهای حکومتی (مجلس، قوه قضائیه و دولت) که سیاست‌ها، دستورالعمل‌ها و نحوه مواجهه با پدیده‌ها را تعیین می‌کنند نیز بر عهده نخبگان یا مراکزی مانند دانشگاه، حوزه‌های علمیه، انجمن‌ها و مؤسساتی است که ایشان را نمایندگی می‌کنند.
در عصر حاضر، پدیده‌های ارتباطی نظیر اینترنت، ماهواره و تلفن همراه از آن دسته هستند که علاوه بر ویژگی‌های ذکر شده، از اهمیت مورد اشاره هم برخوردارند؛ پدیده‌هایی که از حدود 25 سال گذشته نه تنها ظاهر، بلکه باطن زندگی افراد و جوامع را در تمامی شئونات سیاسی، اجتماعی، اقتصادی و فرهنگی دستخوش تغییرات مثبت و منفی کرده، مفهوم مرزهای فیزیکی را تغییر داده، به سرعت میزبان خلاقیت‌ها، نوآوری‌ها و اختراعات جدید شده یا تکنولوژی‌ها و ابزار جدیدتری را در کنار خود دیده و خواهند دید.
اما آیا نخبگان یا مراکز مربوط به آنها در کشور ما توانسته‌اند به موقع و متناسب با شرایط روز به وظیفه خود برای آگاه‌سازی جامعه در حوزه ارتباطات عمل کنند؟
نوجوانان و جوانان دهه شصت و اوایل دهه هفتاد به‌خوبی ماجراهای ویدئو را به یاد دارند که با چه تأخیری و پس از چه بگیر و ببندهایی مجوز ورود به خانه‌ها را پیدا کرد! در سال‌های اخیر، بخش زیادی از انرژی نهادهای انتظامی و قضایی برای مقابله با ماهواره صرف شده است در حالی که بر اساس شواهد و گفته‌های مسؤولان، بیش از 50 درصد خانواده‌ها مصرف‌کننده ماهواره هستند. وضعیت فیلترینگ و فیلترشکن‌‌ها هم که مشخص است.
با این حساب، پاسخ پرسش طرح شده، منفی است. به نظر می‌رسد گروه نخبگان در شناخت، تبیین و تعیین سیاست‌ها و برنامه‌‌های مواجهه با پدیده‌های ارتباطی، منفعل و دیرهنگام عمل کرده‌اند. قوانین وضع شده هم متأثر از این دیرهنگامی، جامع و بروز نبوده و اغلب بدون توجه به ظرفیت مناسب تکنولوژی‌ها، محدودکننده شده و در عمل باعث به اصطلاح دور زدن قانون توسط بخشی‌های زیادی از جامعه شده است.
اگر به‌هنگام بشناسیم و با شناخت به آگاه‌سازی جامعه بپردازیم، قوانینی روزآمد و کارآمد وضع خواهیم کرد؛ قوانینی که مورد احترام اکثریت جامعه بوده و امکان استفاده صحیح از آنچه در اختیار داریم را فراهم خواهند کرد.
تا چند روز دیگر، تب ایجاد صفحه‌ای به نام دفتر رهبری در فیس‌بوک فروکش خواهد کرد اما مهم، استفاده از یک و تنها یکی از ظرفیت‌های فضای مجازی برای انتشار لحظه‌ای دیدگاه‌های رهبری است. از این دست ظرفیت‌ها که می‌توانیم به تولید محتوای سالم در آنها بپردازیم کم نیستند. استفاده آگاهانه از تکنولوژی‌ها به نفع کشور، ممکن است.
نظر شما