آذرجزایری: دغدغه تولید شیل گاز توسط برخی از کشورها چون آمریکا بالاخره به ایران هم رسید. وزیرنفت از تولید گاز نامتعارف در این کشورها گفت و در عین حال تولید شیل گاز را دلیلی بر کاهش قیمت این فرآورده در بازار جهانی دانست. این درحالی است که با ورق زدن تاریخچه صادرات گاز در جهان به قیمت بین المللی این فرآورده بر نمی خوریم چراکه به دلیل دشواربودن حمل آن اگر قصد بر صادرات هم باشد به صورت منطقه ای صورت می گیرد و همواره قیمت نیز به صورت منطقه ای تعیین می شود. برهمین اساس پای صحبت های نرسی قربانف، کارشناس ارشد مسایل گازی می نشینیم تا بپرسیم که تا چه اندازه تولید شیل گاز بر قیمت جهانی گاز تاثیر می گذارد و اساسا گاز قیمت بین المللی دارد؟ و پاسخ هم در این نکته خلاصه می شود "گاز قیمت بین المللی ندارد".
آقای قربان آیا تولید شیل گاز در آمریکا می تواند تاثیری بر کاهش قیمت گاز در جهان داشته باشد؟
خیر؛ چرا که اساسا گاز قیمت بین المللی ندارد بلکه قیمت منطقه ای دارد. به همین دلیل هم هست که در حال حاضر قیمت گاز در آمریکا و کانادا کمتر از یک پنجم قیمت گازی است که در ژاپن مصرف می شود. بنابراین اگر گاز مثل نفت قیمت بین المللی داشت این مطلب درست بود. اما به دلیل آنکه حمل و نقل گاز مشکلاتی دارد این امکان وجود ندارد که گاز آمریکا را در ژاپن بفروشند. در نتیجه اینکه قیمت گاز چقدر است و آیا قیمت بالا هست یا پایین بستگی به عرضه و تقاضا در مناطقی دارد که گاز در آن خرید و فروش و مصرف می شود. اما فکر می کنم در حال حاضر مهمترین مشکل گازی ایران این بحث نباشد.
فکر می کنید در حال حاضر مهمترین مشکل گازی ما چیست؟
مهمترین موضوع برای ایران این نیست که گازدر دنیا چقدرمی ارزد. چراکه در حال حاضر واردات گاز ما بیشتر از صادرات ماست. بنابراین قیمت گاز در جهان تاثیری روی مشکلات ما نخواهد داشت چون ما صادرکننده عمده گاز نیستیم در نتیجه مهمترین موضوع گازی مطرح در ایران وابستگی صنایع انرژی بر، اشتغال و تولید به گاز است و البته قیمت این گاز هم هیچ ربطی به قیمت های بین المللی ندارد. بنابراین ما باید یک فرمول خیلی متناسب برای قیمت گاز در ایران پیدا کنیم. این مهمتر است برای ما تا اینکه در دنیا چه می شود.
شما چه پیشنهادی برای تهیه این فرمول گازی دارید؟
به نظرمن قیمت گاز می تواند در ایران بر مبنای هزینه تولید( با در نظر گرفتن میعانات گازی)، پالایش و پخش گاز به اضافه درصد معقولی برای بازگشت سرمایه و یک مالیات که البته این مالیات ارزش ذاتی گاز است تعیین شود.
این درصد بازگشت سرمایه برای حضور بخش خصوصی در این بخش است؟
به هرحال باید درصدی سود در نظر گرفته شود که کسی اگر به این سمت می رود در هر کدام از بخش ها چه تولید چه پالایش و چه پخش ضرر نکند البته باید رقم معقولی با درنظر گرفتن شرایط اقتصادی ایران تعیین شود.
دراین طرح شما، مالیات هم شامل حال پرمصرف ها خواهد شد؟
بله دقیقا؛ در واقع مالیات حق حاکمیت دولت است. در قالب این مالیات می توان از اسراف گاز در بخش خانگی و صنعت جلوگیری کرد به نحوی که کسانی که مصرف زیاد دارند بهای بیشتری بپردازند و کسانی که الگوی مصرف را رعایت می کنند بهای کمتری بپردازند.
اگر بخواهیم از چنین فرمولی استفاده کنیم که قیمت گاز خیلی بالا می رود؟
نه البته من دقیقا نمی دانم چه رقمی در می آید اما به نظر نمی رسد قیمت گاز به بیش از دو تا سه برابر قیمت فعلی افزایش یابد.
به نظرشما تلاش برای تکیه بر صندلی ریاست مجمع صادرکنندگان گازی تا چه اندازه به نفع ایران است؟
به هرحال ایران یکی از بزرگترین کشورهای دارنده ذخایرگازی است و می تواند نشستن بر این صندلی برای ما بسیار مفید هم واقع شود.
فکر می کنید ما می توانیم در این مجمع تلاش کنیم تا به جای رقابت با قطر و روسیه به یک هماهنگی مشترک برای صادرات گاز برسیم؟
به هرحال در شرایط فعلی ما در حال حاضر هیچ رقابتی با این کشورها نداریم چرا که در حال حاضر قطر بازار آسیای شرقی را در اختیار دارد و روسیه هم بازار اروپا را. بالاخره باید بپذیریم ما در حال حاضرواردکننده گاز هستیم تا صادرکننده ولی پتانسیل ذخایر گاز ایران به قدری هست که می توانیم در آینده صادرکننده عمده گاز باشیم.
/31221
نظر شما