طی چند هفته گذشته ما شاهد وخامت سریع روابط بین آمریکا و روسیه بودیم . ما معتقدیم که این گرایش منفی نه بر منافع و علائق راهبردی بلند مدت دو کشور و نه بر منافع امنیت بین الملل در کل تأثیر گذار نخواهد بود . روابط ما نمی توانند اسیر فرصت طلبی های سیاسی در یک کشور یا در دیگری باشند . بر عکس ما باید در سال 2013 نقشه راه جدیدی را برای این روابط در چشم اندازی دور ارائه دهیم .
امروز زمانی که رئیس جمهور اوباما برای دوره دوم انتخاب شد و رئیس جمهور ولادیمیر پوتین رهبری خود را در سیاست روسیه تأکید کرد ، برای هر دو رئیس جمهور زمان فعال سازی همکاریهای روسیه و آمریکا بخاطر منافع دو کشور فرا رسیده است . آنها همچنین می توانند جهت استحکام امنیت جهانی مشترکاً عمل کرده و در راستای دستیابی به جهانی با ثبات و قابل پیش بینی به راه خود ادامه دهند .
علائق روسیه و آمریکا در بسیاری از مسائل مهم و مبرم با هم منطبق هستند . همانطوری که ما قبلاً نوشتیم ، هدف مشترک هر دو کشور کاهش تهدیدات هسته ای است . توافقنامه استارت -3 دستاورد مهمی در این زمینه بشمار می رود ، اما می توان کارهای بیشتری نیز انجام داد، منجمله تسریع برنامه تحقق شرایط توافقنامه ، ( آیا می توان تا سال 2018 برای دستیابی به سطحی در توافقنامه ذکر شده صبر کرد ؟ ) و همچنین آغاز مذاکرات دو جانبه جدید در خصوص کاهش آتی تسلیحات هسته ای .
امروز روسیه و آمریکا بین 90% تا 95% تسلیحات هسته ای جهان را در اختیار دارند . امکان ادامه مذاکرات در خصوص کاهش آتی تسلیحات برای ما وجود دارد . پس از اجرای این سیاست ما در فراخوان دیگر قدرتهای هسته ای، منجمله روند کاهش ذخایر تسلیحات هسته ای متقاعد تر خواهیم بود . ما همچنین در تلاشهای فشارهای بین المللی بر ایران استدلالهای بیشتری را ارائه خواهیم داد تا اینکه این کشور را به امتناع از ساخت سلاح هسته ای متقاعد نمائیم .
سال جاری پنجاهمین سالگرد توافقنامه محدودیت آزمایشات سلاحهای هسته ای است که اولین توافقنامه کنترل بر تسلیحات هسته ای محسوب می شود . بویژه این امر یک موقعیت بسیار مناسب برای اینکه سنای آمریکا توافقنامه ممنوعیت کامل آزمایشات سلاحهای هسته ای را تصویب نماید و به بحثهای سی ساله در این مورد پایان دهد، بشمار می رود . اگر آمریکا به روسیه و دیگر کشورها ملحق شود ، این توافقنامه تصویب شده قدمی بزرگ در راستای تحقق و عملی شدن آن بحساب می آید .
بحثهای دراز مدت ما در خصوص دفاع ضد موشکی همچنان مانعی جهت انعقاد توافقنامه های جدید کنترل بر تسلیحات علیرغم اینکه روسیه و ناتو اعلام تلاش برای همکاری در این زمینه می کنند، بحساب می آید .
اکنون زمان کاربرد رویکردهای نوآورانه فرا رسیده است . اگر از هر دو جانب تصور کنیم ، حل مسئله دفاع ضد موشکی بطور اصولی می تواند قواعد بازی بین روسیه و ناتو را تغییر داده و آنها را به متحدینی در راستای دفاع از اروپا تبدیل کند .
ما همچنین برای مسئله کنترل بر تسلیحات هم می توانیم اهمیت بسزایی قائل شویم ، نه تنها بخاطر اینکه از نقطه نظر امنیت روسیه و آمریکا آنها بسیار مهم تلقی می شوند. همانطوری که تاریخ نشان داده پیشرفت در مسئله کنترل بر تسلیحات می توانددردیگر زمینه های روابط بین ما کاتالیزاتوردرجهت تغییرات مثبت بشمار رود.
توسعه همکاریهای آمریکا و روسیه در چند جهت امکان پذیر است . برای نمونه نه آمریکا و نه روسیه علاقمند به اینکه طالبان در افغانستان مجدداً حکومت را بدست گیرد و یا به دولت شکست خورده ای تبدیل شود، نیستند. به همین خاطر روسیه فعالانه در تأمین نیازهای حمل و نقلی نیروهای آمریکایی و ناتو در افغانستان کمک های شایانی انجام داده و انجام خواهد داد . با نزدیک شدن زمان پایان عملیات ائتلاف بین المللی در افغانستان ، واشنگتن و مسکو همراه با دیگر کشورها باید به رهبر افغانستان در ایجاد جامعه ای با ثبات و قادر به مقابله با حملات و فشارهای نیروهای افراط طلب مساعدت نمایند .
زمینه دیگر علائق مشترک دو کشور ، توسعه همکاریهای تجاری، سرمایه گذاریهای متقابل بین آمریکا و روسیه می باشند . سطح کنونی روابط اقتصادی دو کشور آشکارا با توانهای بالقوه آنها منطبق نیست و ارتقای سطح آن پاسخگوی منافع مشترک ما خواهد بود . الحاق چندی پیش روسیه به سازمان جهانی تجارت و تأمین دسترسی آزاد تر به بازارها مستعد این امر خواهد شد ، از طرف دیگر کنگره آمریکا بالاخره تصمیم گرفت از محدودیتهای دوران جنگ سرد امتناع ورزیده و مطلوبترین شرایط تجاری بر مبنای دائمی در اختیار روسیه را قرار دهد .
بدیهی است که همکاری در این زمینه ها و دیگر زمینه ها بدان معنی نیست که مسکو وواشنگتن در تمام زمینه ها با همدیگر توافق خواهند کرد . تا آنجائی که ما با هم در طیف گسترده ای از مسائل همکاری متقابل داریم ، بنابراین داشتن انتظار وحدت در دیدگاهها در هر یک از آنها غیر واقع بینانه محسوب می شود . اختلاف نظر در مواضع گاهگاهی می تواند شکل شدید و سختی بخود بگیرد .
برای نمونه در خصوص سوریه ، حقوق بشر و دموکراسی . ضمناً اختلاف نظرات هر چقدر هم که جدی و دردآور باشند، نباید موانعی را برای توسعه روابط در دیگر جهات بوجود آورند . مهم این است که نباید گفتگوها را حتی در مورد موضوعاتی که مواضع ما کاملاً متضاد هستند ، متوقف کرد .
تاریخ روابط بین مسکو و واشنگتن به ما اهمیت سنجش این روابط را یاد می دهد . اگر ما برپایه منافع مشترکمان قصد داریم به سطح حداکثر دست پیدا کنیم رؤسای جمهور دو کشور آقایان اوباما و پوتین باید در جستجوی امکاناتی جهت همکاری در زمینه اولویتهای خود برآیند .
نظری وجود دارد مبنی بر اینکه پس از بازگشت ولادیمیر پوتین به مقام ریاست جمهوری روسیه روابط دو کشور می توانند سخت تر شوند . ما مبنایی برای چنین نتیجه گیری در اختیار نداریم . نوسازی روابط سهم بسزایی در روابط دو جانبه آمریکا و روسیه که امروز بی تردید بهتر از سال 2008 هستند، داشته است . این فرآیند بدون حمایت ولادیمیر پوتین امکان پذیر نبود . امروز در برابر رهبران ما هدف اصلی که به واقعیت بعد تاریخی دارد، قرار گرفته و آن رسیدن به سطح بالاتری از همکاری و باز کردن فصل جدیدی در روابط دو جانبه بین روسیه و آمریکا می باشد .
منبع: مجله نیویورک تایمز
4949
نظر شما