زهرا خدایی
با تصویب قطعنامۀ شورای امنیت علیه کره شمالی در روز پنجشنبه که متعاقباً لغو یکجانبۀ آتش‌بس میان دو کره از سوی پیونگ یانگ را به همراه داشت، شبه جزیرۀ کره در فضایی از تخاصم و تنش قرار دارد. ارتش پیونگ یانگ آماده‌باش است و به اعتقاد بسیاری از ناظران، شبه جزیره کره آبستن تحولات مهمی در آینده است. خبرآنلاین در گفتگویی با جواد منصوری، سفیر سابق ایران در چین، پیامدهای لغو آتش‌بس میان دو کره و آیندۀ شبه جزیره را مورد بررسی قرار داده است.
تبعات لغو آتش‌بس میان دو کره چه می‌تواند باشد؟
دولت کره شمالی اصرار دارد بر اینکه شش کشور عضوی که مشترکاً مسئلۀ فعالیت‌های هسته‌ای این کشور را بررسی می‌کنند، تعهداتی که داده‌اند را اجرا کنند و چون تاکنون نسبت به این تعهدات پایبندی از خود نشان نداده‌اند،( به ویژه آمریکا و ژاپن) لذا کره شمالی هم به فعالیت‌های خود ادامه می‌دهد. هر زمان که تعهدات داده شده به این کشور اجرا بشود، قطعاً پیونگ یانگ در مورد فعالیت‌های هسته‌ای خود تجدیدنظر خواهد کرد.
نکتۀ دوم حائز اهمیت اینست که احساس کره شمالی با توجه به شرایط منطقۀ شرق آسیا، اینست که آمریکایی‌ها می‌خواهند در آینده در این منطقه فعال‌تر از گذشته باشند. به این علت که در بلند مدت آمریکا فکر می‌کند مثل گذشته نمی‌تواند در خاورمیانه تسلط داشته باشد. از این رو رئیس‌جمهوری آمریکا در سیاست جدیدی حضور و نقش بیشتر در اقیانوس آرام و شرق آسیا را جزء سیاست‌های کلان و استراتژی بلندمدت خود در قرن 21 انتخاب کرده است.
کره شمالی می‌خواهد در این موقعیت از جایگاه بیشتر و برتری در این منطقه برخوردار باشد. لذا از سیاست‌های خود کوتاه نمی‌آید، این موضوع بسیار مهمی است و شاید کمتر بدان توجه شده باشد.
مسئلۀ سوم اینست که چین هرچند به ظاهر از فعالیت‌های هسته‌ای کره شمالی ابراز نارضایتی می‌کند، اما واقعیت اینست که چین و روسیه از این گونه فعالیت‌ها برای معامله با آمریکا سود می‌برند. به دلیل اینکه می‌توانند از اهرم کره شمالی در تعاملات خود با آمریکا استفاده کنند. لذا آمریکایی‌ها مجبور هستند که در شرق آسیا با چین و روسیه وارد تعامل و حتی شراکت شوند و در این زمینه طبعاً کره شمالی یک نوع اهرم قدرت خواهد بود.
آیا واقعاً کره شمالی توان تهدید امنیت منطقه و بین‌الملل را دارد؟ در آن صورت چرا اقدامات جدی‌تری برای جلوگیری از فعالیت‌های این کشورها به خصوص چین، روسیه و ژاپن صورت نمی‌گیرد؟
کره شمالی طی یک دهۀ گذشته نشان داده است که در مواضع خود جدی و قاطع است و نسبت به تهدیداتی که داشته؛ قادر به انجام آن بوده است. نمونۀ آن آزمایش موشک‌های همراه با کلاهک اتمی بوده است. موشک دوربردی که از فراز ژاپن گذشت و ژاپن را بسیار نگران کرده بود، نشان‌دهندۀ اینست که این کشور توانایی انجام خیلی از کارها را دارد. بنابراین دولتهای بزرگ در منطقۀ شرق آسیا باید تصمیم خود را در این مورد بگیرند که آیا می‌خواهند که یک کشور مستقل، قدرتمند و توانا را در این کشور بپذیرند یا خیر. قرائن نشان داده است که آنها تا به حال سعی کرده‌اند که مانع از این امر شوند. آمریکا به طور کامل ژاپن، تایوان، کره جنوبی و تعدادی از کشورهای دیگر اقیانوس آرام را در اختیار دارد و در این میان کره شمالی تنها کشوری است که مقاومت می‌کند.
طبیعتاً تعامل با کره شمالی به نوعی اعتراف به قدرت چین و روسیه در آن منطقه خواهد بود.
برخی از ناظران بر این باورند که تحرکات کره شمالی، نمایش قدرتی توخالی است و در واقع این کشور توان برابری با قدرتهای بزرگ را ندارد و می‌خواهد با تهدید بر ضعف خود غلبه کند.
قرائن نشان می‌دهد که اینطور نیست. بیش از 10 سال است که کره شمالی در شرایط بسیار سخت مقاومت کرده و می‌کند و تمام برنامه‌های خود را اجرا کرده است و در این زمینه ثابت کرده است که تهدیدهای این کشور توخالی نیست.
شاید این فرضیه وجود داشته باشد که این کشور توان برابری با قدرتهای بزرگ را ندارد اما ملاحظه می‌کنید که آمریکا با تمام ملاحظات اتمی و غیراتمی خود در منطقه شرق آسیا نتوانسته‌اند کره شمالی را تسلیم کند.
آیندۀ این بحران را چگونه پیش‌بینی می‌کنید؟ آیا نگاه داشتن کره شمالی به عنوان اهرم موازنه‌کننده قدرت و نفوذ آمریکا نمی‌تواند خود زمینه‌ساز تشدید بحران‌های منطقه‌ای باشد؟
بحران در شرق آسیا به نوعی کنترل شده و هدایت شده است و اینگونه نیست که این بحران بدون برنامه و هدف مشخص در حال پیشروی باشد. بنابراین به نظر می‌رسد بیشتر این تحرکات برای تعدیل قدرت آمریکا در شرق آسیاست. این نکتۀ بسیار مهمی است. تحلیل کرۀ شمالی در این زمینه درست است.
نهایت اینست که این کشور بتواند تحریم‌ها را تحمل کند. بنابراین یا تحریم‌ها غلبه پیدا می‌کنند که در آن صورت آمریکا خود را بر کره شمالی تحمیل می‌کند و یا کره شمالی در مقابل این تحریم‌ها می‌ایستد و سرانجام نظر خودش را به آمریکا تحمیل می‌کند. این فرضیاتی است که در چند سال آینده بیشتر متحمل است؛ یعنی بین تحریم و تحمیل، یک فرضیه پیروز خواهد شد.
بنابراین باید منتظر بود و دید که کره شمالی با چه سیاست‌هایی می‌تواند سرانجام خود را تعیین کند. اما در هر صورت من معتقدم که چین و روسیه مانع از شکست کره شمالی در این بازی خواهند شد.
5252
نظر شما