محمد هیراد حاتمی:
به زعم سبیاری از کارشناسان حوزه اقتصاد، در سال 1391 اقتصاد ایران روزهای سختی را سپری کرد. سال 1391 می تواند درس های مهمی برای اقتصاد ایران به همراه داشته باشد. سالی که با تورم و گرانی ها آغاز شد، قیمت ارز و سکه اوج گرفت، سهم یارانه ها به بخش تولید تعلق نگرفت تا همواره به عنوان یک سال خبر ساز اقتصادی در صفحه های تقویم به ثبت برسد. اگر با فرا رسیدن سال 1392بحث درباره اقتصاد ایران در سال 1391 را کنار بگذاریم این سوال پیش می آید که آیا اتفاق های اقتصادی سال گذشته در سال 1392 هم تکرار خواهد شد یا خیر؟ این سوالی است که برای پاسخ آن به سراغ ابراهیم نکو، عضو هیئت رییسه کمیسیون اقتصادی مجلس شورای اسلامی رفتیم تا او در این رابطه توضیح دهد. نکو به واسطه حضورش در مجلس شورای اسلامی و فعالیت در کمیسیون اقتصادی محاسبات قابل قبولی نسبت به وضعیت اقتصاد ایران در سال 1392 دارد. عضو هیئت رییسه کمیسیون اقتصادی مجلس شورای اسلامی اعتقاد دارد اگر سال 1392 خوب مدیریت شود، حال اقتصاد خوب خواهد شد. آنچه در ادامه خواهید خواند متن کامل گفت و گو باابراهیم نکو، عضو هیئت رییسه کمیسیون اقتصادی مجلس شورای اسلامی است:
پیش بینی شما ازوضعیت اقتصاد ایران در سال 92 چیست؟
سال 92 را به شحصه اگر مدیریت شود، یک سال خوب می دانم.
دو دولت هم در این سال فعالیت خواهند کرد. این تاثیر گذار نیست؟
شرط دارد. مجلس باید در تصویب لایحه بودجه نگاه های خیلی منطقی و حساب شده ای داشته باشد. یعنی روی بودجه بتواند تاثیر بگذارد که در سال 92 بودجه تا پایان سال جوابگو باشد و کشور را مدیریت کند. این یک بحث است. موضوع دیگر هم اینکه ما در فرآیِند انتخابات اجازه ندهیم که از بودجه کشور به نفع یا ضرر کاندیدای احتمالی ریاست جمهوری استفاده شود. بودجه اگر درست تصویب شود تخلفی هم به شدت صورت نخواهد پذیرفت. به طور مثال اگر بودجه 36 واحد باشد و ما آن را به 12 ماه تقسیم کنیم به هر ماه سه واحد خواهد رسید. در این شرایط در آینده هر رییس جمهوری بیاید با بودجه دقیق می توانیم کشور را اداره کنیم و از ظرفیت ها و پتانسیل های موجود جامعه استفاده کنیم. یک نکته بسیار مهم که مد نظر است اینکه دولت آینده حتما باید وقت بیشتر و سهم بیشتری را برای تولید اختصاص دهد.
پس نگرانی هایی که وجود دارد این است که بودجه به سمت فعالیت های انتخاباتی متمایل شود. این موضوع در کمیسیون اقتصادی مجلس هم وجود دارد که بودجه از مسیر اصلی منحرف شود؟
حداقل در تعدادی از اعضای کمیسیون اقتصادی این ذهنیت وجود دارد. این ذهنیت وجود دارد که مبادا این کار صورت گیرد. البته با دقت نظری که وجود دارد قطعا جلوی سوء استفاده های احتمالی گرفته خواهد شد. یعنی جمعی از نمایندگانی که این دغدغه را دارند تلاش می کنند این اتفاق نیفتد. من این را به صراحت می گویم. پس از تصویبی که بر بودجه سه داوازدهم صورت گرفت باید نظارت دقیقی بر آن هم وجو داشته باشد. یعنی نظارت بیشتری بر اداره کشور صورت گیرد.
بحث بودجه ای که برای انتخابات در نظر گرفته می شود چگونه است؟ یعنی راه هایی که با آن می توان قانون را دور زد چیست؟
باید پذیرفت که بودجه در اختیار دولت است اما نظارت در اختیار دولت نیست که بگوییم نظارتی بر دولت وجود ندارد. ما نظارت های بیرونی به دولت داریم. یعنی می توانند این را مدیریت کنند تا انحراف در هزینه بودجه وجود نداشته باشد. متاسفانه برخی حرکت هایی که دیده می شود به برخی شائبه ها دامن می زند. البته در برخی دولت ها وجود داشته است. در دولت های قبلی این را شاهد بودیم که نشست های بزرگی گذاشته اند. مانند نشستی که اخیرا در جزیره کیش وجود داشته و تعداد بالایی افراد در آن حضور داشتند. مطمئنا کیش شهری گران است که هزینه های بالایی دارد. گفته می شود حدود 3 هزار نفر در این نشست حضور داشتند. اینجا موضوعی که به ذهن ها خطور می کند این است که حضور سه هزار نفر در شرایط کنونی در جزیره کیش چه لزومی می تواند داشته باشد. در همین تهران یا شهر های ارزان دیگر که هزینه هایی به مراتب کمتر دارند می شد چنین نشست هایی برگزار کرد. در چنین شرایطی این ذهنیت که برای برخی به وجود می آید که در آنجا دارد کار تبلیغاتی صورت می گیرد دور از ذهن نخواهد بود. یعنی جمعی برای انتخابات آینده شورا ها و ریاست جمهوری برنامه داشته باشند می تواند به ذهن مردم خطور کند. از طرف دیگر برگزاری همایش منتسب به یک جناح خاص صورت می گیرد که شائبه انتخابات را پر رنگ تر می کند. بر این اساس من فکر می کنم ما باید در مجلس و کمیسیون های مختلف این دقت نظر را بکنیم که از برگزاری چنین جلساتی که می تواند ذهن افراد به خود مشغول کند جلو گیری شود و چنین نشست هایی را کنترل کنیم. حداقل دو حسن دارد.
چه حسن هایی دارد؟
نخست اینکه از هزینه ها جلوگیری می شود دوما اینکه از ذهنیتی که در رابطه با سیاسی کاری شکل می گیرد جلوگیری خواهد کرد. موضوع این است که نمایندگان مجلس در مدت زمان باقی مانده تا انتخابات ریاست جمهوری باید با دقت و ظرافت بیشتری کار کنند تا اولا به این شائبه ها دامن زده نشود. بد بینانه هم به قضیه نگاه نکنیم خوشبینانه هم به قضیه نگاه نکنیم. یعنی به گونه ای باشد که احتمالاتی را بدهیم که بودجه مسیر اصلی خودش را طی کند و ما در آینده و پس از انتخابات بتوانیم متمرکز شویم. چرا که پس از انتخابات این اتفاق می افتد که اقتصاد کشور را مدیریت صحیح کنیم. من این را مطمئن هستم که هر دولتی بیاید می تواند مدیریت کند تا مسیر اصلی اقتصاد کشور پیدا شود. البته شدت آن فرق دارد.
تمامی انتخابات ها یک هزینه ای دارد. یعنی نمی توان گفت که فردی کاندید می شود تا در انتخابات شرکت کند اما هزینه ای پرداخت نمی کند. چرا ما قانون روشنی در این رابطه نداریم تا هزینه کرد انتخابات شفاف شود؟ اگر شفاف شود بهتر نیست؟ یعنی دقیقا مشخص شود چه هزینه هایی صورت می گیرد. تحلیل شما چیست؟
یکی از ضعف های انتخابات ما همین شفاف سازی در بحث هزینه ها است. چه اشکالی دارد برنامه ای داشته باشییم تا هزینه های کاندیدا ها را مدیریت کنیم؟ نه که بگوییم در اختیار خاصی قرار بگیرد بلکه ببینیم افراد اصولا از چه منابعی استفاده می کنند. برخی که میلیارد ها هزینه می کنند این رقم ها از کجا آمده است. آیا افراد ویژه هزینه کرده اند؟ با چه امیدی این هزینه ها انجام شده است؟ در آینده چه چیزی می خواهند به دست بیاورند که به خاطر آن هزینه می کنند؟ این ها مواردی است که باید مورد توجه قرار بگیرد. باید بسیار شفاف تر عمل شود تا فردا همین لیدر هایی که هزینه های گزاف برای کاندیدا های خاصی انجام می دهند به گونه ای عمل نکنند که دولت را با مشکلاتی مواجه کنند و بر اساس هزینه هایی که کرده اند بخواهند به منافع کلانی برسند. بر همین اساس من گمان می کنم اشکالی ندارد که نظارت بر منابعی که برای انتخابات هزینه می شود داشته باشیم. مشاهده کنیم که از چه منابعی دارد استفاده می شود. یک موقعی است که تعدادی محلی می خواهند یک ستادی را در اختیار کاندیدایی قرار دهند و ستادی تشکیل دهند. می توان نظارت داشت که این هزینه ها آیا در حد معقول است یا اینکه هزینه های زیادی است.
3939
نظر شما