مصرف گوشت قرمز کم‌چرب هم برای قلبتان مضر است!

محبوبه عمیدی: با اینکه گوشت قرمز کم‌چرب به دلیل درصد بالای پروتئین خود و میزان اندک چربی و کلسترول یکی از غذاهای سالم به‌شمار می‌رود، مصرف مداوم آن می‌تواند به ظهور بیماری‌های قلبی در فرد دامن بزند. محققان می‌گویند این فلور دستگاه گوارش (میکروارگانیسم‌هایی که به طور طبیعی در روده زندگی می‌کنند) است که با تبدیل ال-کارنیتین گوشت به ترکیبات دیگر به تولید پلاک در شریان‌ها سرعت می‌دهد. نتیجه این تحقیق علاوه بر کسانی که مصرف سرانه گوشت قرمز بالا دارند، می‌تواند برای دریافت‌کنندگان مکمل ال-کارنیتین و نوشابه های انرژی زا هم زنگ خطر را به صدا درآورد.

استنلی هازن، رئیس بخش قلبی- عروقی کلینیک کلیولند در اوهایو که یکی از نویسندگان این مقاله است، می‌گوید: «این تحقیق می‌تواند راه‌های تازه‌ای را برای رسیدن به سلامتی و موادغذایی سالم پیشنهاد کند. فلور طبیعی روده فرد در بعضی از موارد به اندازه رژیم‌غذایی او و ترکیب غذاهای گوناگونی که مصرف می‌کند، حائز اهمیت است. باکتری‌ها می‌توانند حجم قابل‌توجهی از مولکول‌های تازه را با استفاده از ترکیبات غذایی تولید کنند و نقش تعیین‌کننده‌ای در فرایندهای متابولیکی در بدن ما داشته باشند». مقاله او و همکارانش در Nature Medicine به چاپ رسیده است.

پیش از این اثر مصرف گوشت قرمز (حتی زمانی که میزان چربی و کلسترول آن محدود شده باشد) در افزایش احتمال خطر مرگ به دلیل ابتلا به بیماری قلبی- عروقی در انسان اثبات شده بود. هازن و همکارانش برای بررسی علت این اتفاق از 77 داوطلب که 26 نفر از آنها گیاهخوار بودند، خواستند ترکیب ال-کارنیتین را که در گوشت قرمز و مواد لبنی وجود دارد، مصرف کنند. از یکی از افراد گیاهخوار نیز خواسته شد 200 گرم گوشت راسته مصرف کند.

آزمون‌ها نشان می‌دادند مصرف ال-کارنیتین می‌تواند سطح TMAO یا تری‌متیل‌آمین‌اکساید را در خون افزایش دهد. شواهد نشان می‌دهد این ماده می‌تواند شکل متابولیسم کلسترول را تغییر داده و باعث شود این ماده که می‌تواند در جداره عروق ته‌نشین شود، دیرتر از جریان خون حذف شود.  

نکته جالب‌توجه اینکه میزان TMAO تولیدشده در گیاهخوارانی که ال-کارنیتین مصرف کرده بودند، بسیار کمتر از دیگر داوطلبان بود. بررسی مدفوع این دو گروه نشان می‌داد فلور طبیعی بدن افرادی که گوشت مصرف می‌کنند با افراد گیاهخوار بسیارمتفاوت است. هازن می‌گوید: «احتمالا نتایج به‌دست‌آمده نشانه این هستند که مصرف منظم گوشت قرمز شرایط را برای رشد و تکثیر باکتری‌هایی که می‌توانند از ال-کارنیتین TMAO تولید کنند، مهیا می‌کند».

تحقیقات گسترده‌تر

محققان این‌بار سطح ال-کارنیتین را در خون نزدیک به 2600 نفر که برای چک‌آپ قلب انتخاب شده بودند، بررسی کردند. در این مطالعه به‌نظر نمی‌آمد رژیم‌غذایی نقش تعیین‌کننده‌ای در سلامت قلب فرد بازی کند؛ اما کسانی که سطح ال-کارنیتین و TMAO بالایی داشتند، در اولویت ابتلا به بیماری‌های قلبی- عروقی بودند. بررسی‌های آتی نشان می‌داد ال-کارنیتین به تنهایی تهدیدکننده نیست؛ بلکه این فرایندهای شیمیایی میکروبی است که خطر اصلی را ایجاد می‌کند.

آزمون روی موش‌ها و اضافه کردن ال-کارنیتین به غذای آنها نشان می‌داد، احتمال تولید پلاک‌های شریانی در این حیوانات 2 برابر شده است؛ البته اگر فلور طبیعی روده خود را داشته باشند. در گروه دیگر که به کمک آنتی‌بیوتیک باکتری‌های روده از بین‌رفته بودند، مصرف ال-کارنیتین هیچ تغییری را در تولید پلاک‌های شریانی ایجاد نمی‌کرد.

هازن می‌گوید: «یافته‌های ما تنها زنگ خطری برای دوستداران گوشت قرمز نیست؛ بلکه باید باعث نگرانی کسانی که مکمل  ال-کارنیتین را برای به‌دست‌آوردن انرژی بیشتر، لاغر شدن یا کمک به فعالیت‌های ورزشی خود مصرف می‌کنند، نیز بشود. هیچ‌یک از این ادعاها ثابت نشده و فکر نمی‌کنم اصلا دلیلی برای مصرف مکمل‌های این ماده وجود داشته باشد».

 53273