امیر محبیان: انتخابات سه قطبی می شود

فضای سیاسی کشور در آستانه انتخابات یازدهمین دوره ریاست‌جمهوری روزبه‌روز بیشتر رنگ و بوی انتخاباتی به خود می‌گیرد. گروه‌ها و احزاب گوناگون همچنان در حال رایزنی برای رسیدن به یک نامزد واحد هستند. اصولگرایان که با تعدد کاندیداها روبه‌رو هستند و در عین حال رقیب سنتی‌شان یعنی اصلاح‌طلبان هنوز به جمع‌بندی نهایی برای معرفی نامزد واحد نرسیده‌اند. از سوی دیگر از اضلاع رقابت‌های انتخاباتی به‌شمار می‌رود و همه منتظر هستند تا نامزد نزدیک به دولت معرفی شود تا براساس آن تصمیمات خود را نهایی کنند. به‌همین منظور دکتر امیر محبیان، مؤسس حزب نواندیشان، مدیرعامل خبرگزاری آریا در به تحلیل فضای انتخابات ریاست‌جمهوری و جریان‌شناسی احزاب و گروه‌های حاضر در این رقابت‌ها پرداختند.

 آرایش سیاسی گروه‌های اصولگرا و اصلاح‌طلب را در آستانه انتخابات چطور ارزیابی می‌کنید؟
وضعیت صحنه انتخاباتی به دلیل بی‌ثباتی در روابط ائتلافی و کثرت کاندیداها از یک سو و مبهم بودن بعضی از فاکتورها به‌شدت غیرشفاف است. با این وجود می‌توان چهار ضلع را میان اصولگرایان شناسایی کرد؛ ائتلاف پنج نفره، ائتلاف سه نفره، جبهه پایداری و عناصر مستقل. میان اصلاح‌طلبان هم سه گروه تحت حمایت هاشمی، تحت حمایت خاتمی و مستقل‌ها را می‌توان شناسایی کرد. ظاهراً هاشمی و خاتمی در حال رسیدن به یک اتحاد استراتژیک هستند. اگر چنین شود شاید بتوانند به‌دلیل سازش‌ناپذیری اصولگرایان باهم و در صورت کشیده شدن انتخابات به دور دوم، یکی از دو کاندیدای رقیب را از بین خود داشته باشند.
با توجه به آنچه مطرح کردید، در انتخابات پیش‌رو و با توجه به موضع‌گیری‌های گروه‌های اصولگرا و اصلاح‌طلب، انتخابات ریاست‌جمهوری دو قطبی خواهد بود یا چندقطبی؟
در این مسأله نقش شورای نگهبان بسیار مهم و پررنگ است. شورای نگهبان جزو عناصر استاتیک بازی شمرده می‌شود. البته احمدی‌نژاد از یک‌سو و اصلاح‌طلبان از سوی دیگر، می‌کوشند شاخص‌های ارزیابی شورا را زیرفشار از محاسبات درونی به محاسبات بیرونی، یعنی مصلحت‌های اقتضایی تغییر دهند.
اگر شورای نگهبان به روش قابل پیش‌بینی‌اش عمل نماید؛ رقابت میان اصولگرایان و اصلاح‌طلبان در رده دوم خواهد بود، ولی در صورت موفقیت احمدی‌نژاد در تغییر شرایط تصمیم‌گیری شورای نگهبان، رقابت سه قطبی خواهد بود.
با توجه به اختلاف‌نظرهای موجود در اردوگاه اصولگرایان و تعدد نامزدهای ریاست‌جمهوری بین آنان و همچنین احتمال حضور اصلاح‌طلبان در رقابت‌های انتخاباتی، آیا گروه‌های اصولگرا در انتخابات آتی به وحدت نظر خواهند رسید یا خیر؟
بنابر آنچه امروز در اردوگاه اصولگرایان به‌چشم می‌خورد، روند فعلی به سوی وحدت پیش نمی‌رود؛ مگر آنکه اصلاح‌طلبان به‌صورت خطرناکی به سوی قدرت پیش روند و احساس خطر اصولگرایان باعث شود که از داخل و خارج کمپ اصولگرایی با اعمال فشار روانی، عوامل ناهمسازی حذف شوند. البته تردید دارم که مدیریت تشتت فعلی راحت و آسان باشد.
در صورتی که گروه‌های اصلاح‌طلب به توافق برسند و به‌طور رسمی نامزدی را معرفی کنند، اصولگرایان چه تاکتیکی را برای حضور در انتخابات خواهند برگزید؟
بستگی به نامزد معرفی شده دارد. اگر آن‌قدر جدی باشد که اصولگرایان احساس خطر کنند، شاید به احتمال کم در دور اول به‌سوی نوعی از هم‌گرایی پیش بروند، ولی احتمال آن را زیاد نمی‌دانم. اما در صورتی که یک اصولگرا و یک اصلاح‌طلب به دور دوم بروند؛ نوعی وحدت قهری بین اصولگرایان رخ خواهد داد.
همان‌طور که جنابعالی هم اشاره کردید، در انتخابات آتی در صورت حضور جریان دولت یا به تعبیری دیگر جریان مورد حمایت آقای احمدی‌نژاد و در صورت حضور اصلاح‌طلبان، باید انتخابات را سه قطبی فرض کرد، تحلیل جنابعالی از رویکرد دولت در انتخابات ریاست‌جمهوری آینده چیست و آیا امکان ائتلاف اصولگرایان با نامزد موردنظر دولت وجود دارد یا خیر؟
در اینجا بحث دولت مطرح نیست. موضوع، مدل حرکتی شخصی احمدی‌نژاد است. ضمناً اصولگرایی عنوانی نیست که بتواند همه مدعیان آن را به صورت یکپارچه در بربگیرد. هر چند امکان ائتلاف بخشی از جبهه پایداری با نامزد مورد حمایت دولت وجود دارد، ولی مابقی اصولگرایان میان خود و احمدی‌نژاد خطی از آتش کشیده‌اند که عبور از آن را غیرممکن می‌کند.

27301